Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο η έκθεση για την ελευθερία του Τύπου - Στην 108η θέση η Ελλάδα

Η δημοσιογραφία υπέστη σοβαρά πλήγματα το 2021, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου. Δείτε σε τι κατάσταση βρίσκεται η ελευθερία του Τύπου στην ΕΕ και στον υπόλοιπο κόσμο.

Η δημοσιογραφία υφίσταται αυξανόμενη πίεση παγκοσμίως, με την παραπληροφόρηση και την προπαγάνδα να οξύνουν τις διεθνείς εντάσεις και τον διχασμό των κοινωνιών. Παρότι η Ευρώπη παραμένει η ήπειρος που διασφαλίζει περισσότερο την ελευθερία του Τύπου, οι καταπιεστικές πολιτικές ορισμένων χωρών και ο πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας δείχνουν να αλλάζουν σημαντικά το τοπίο.

Η ελευθερία της έκφρασης, η ελευθερία του Τύπου και ο πλουραλισμός κατοχυρώνονται στον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ και στην Ευρωπαϊκή Σύµβαση Ανθρωπίνων ∆ικαιωµάτων.

Η Ευρώπη παραμένει στην κορυφή της κατάταξης

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Δείκτη της Ελευθερίας του Τύπου για το 2021, η Ευρώπη εξακολουθεί να είναι η πιο ευνοϊκή ήπειρος για την ελευθερία του Τύπου. Η κατάσταση που επικρατεί στις περισσότερες χώρες της ΕΕ χαρακτηρίζεται ως "καλή" ή "ικανοποιητική", με τη Νορβηγία, τη Δανία, τη Σουηδία και την Εσθονία να καταγράφουν τις καλύτερες βαθμολογίες.

Η ετήσια έκθεση των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα τονίζει την καταπίεση που υφίστανται οι δημοσιογράφοι και τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης σε χώρες όπως η Πολωνία και η Ουγγαρία.

Η Βουλγαρία δεν βρίσκεται πια στην τελευταία θέση, χάρη στην νέα της κυβέρνηση η οποία φέρνει νέες ελπίδες για μεταρρύθμιση. Τελευταία στην κατάταξη είναι πλέον η Ελλάδα, η οποία υπέστη σοβαρά πλήγματα το 2021 και το 2022.

"Πολύ σοβαρή" η κατάσταση σε 28 χώρες

Η κατάσταση χαρακτηρίζεται ως "πολύ σοβαρή" σε 28 χώρες παγκοσμίως - αριθμός ρεκόρ. Οι χώρες με τη χαμηλότερη βαθμολογία είναι η Μιανμάρ, η Κίνα, το Τουρκμενιστάν, το Ιράν, η Ερυθραία και η Βόρεια Κορέα. Παράλληλα, ο υβριδικός πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας έχει πλήξει σημαντικά την ελευθερία του Τύπου στην περιοχή, η οποία ήταν περιορισμένη ήδη πριν την εισβολή.

Πενήντα δημοσιογράφοι και εργαζόμενοι στον χώρο των μέσων ενημέρωσης σκοτώθηκαν μέσα στο 2021, ενώ 302 φυλακίστηκαν, οι περισσότεροι εκ των οποίων στη Λευκορωσία, την Κίνα και την Μιανμάρ.

Ο ετήσιος Δείκτης Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα κατατάσσει 180 χώρες και περιοχές ανάλογα με το βαθμό ελευθερίας του Τύπου. Οι χώρες βαθμολογούνται από 0 έως 100, λαμβάνοντας υπόψη κριτήρια, όπως ο πλουραλισμός, η ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης, το νομοθετικό πλαίσιο, η διαφάνεια και το επίπεδο κακοποίησης των δημοσιογράφων.

Πώς το ΕΚ στηρίζει τους δημοσιογράφους;

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει εκφραστεί επανειλημμένως υπέρ της ελευθερίας του Τύπου και του πλουραλισμού στην ΕΕ και πέραν των συνόρων της. Τον Νοέμβριο του 2021, το Κοινοβούλιο υιοθέτησε ένα ψήφισμα για την ενίσχυση της ελευθερίας των μέσων και του πλουραλισμού στην ΕΕ, ζητώντας τη θέσπιση νέων κανόνων για την προστασία των δημοσιογράφων. Στις 27 Απριλίου, η Επιτροπή πρότεινε μέτρα για τη βελτίωση της προστασίας των δημοσιογράφων και των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από καταχρηστικές δικαστικές διαδικασίες. Έχει επίσης δεσμευτεί να παρουσιάσει την Ευρωπαϊκή πράξη για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης μέχρι το Φθινόπωρο του 2022.

Οι ευρωβουλευτές έχουν επίσης καταδικάσει την αποσιώπηση δημοσιογράφων και τις ολοένα και αυξανόμενες επιθέσεις στο Μεξικό, στην Πολωνία και στη Ρωσία.

Στις 3 Μαΐου 2022, το Κοινοβούλιο απηύθυνε πρόσκληση υποβολής υποψηφιοτήτων για το δεύτερο βραβείο δημοσιογραφίας "Daphne Caruana Galizia", το οποίο απονέμεται κάθε χρόνο για σπουδαία επιτεύγματα στον τομέα της δημοσιογραφίας που προωθούν ή υπερασπίζονται τις θεμελιώδεις αρχές και αξίες της ΕΕ. Τον Απρίλιο ανακοίνωσε δε ένα νέο σύστημα υποτροφιών και προγράμματα κατάρτισης για νέους δημοσιογράφους, που αναμένεται να ξεκινήσουν μέχρι το τέλος του έτους