Κοινοχρησία δεδομένων και την καινοτομία για ένα έξυπνο, βιώσιμο και ανθεκτικό τουριστικό οικοσύστημα στην ΕΕ

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε ανακοίνωση στην οποία παρουσιάζονται τα δομικά στοιχεία ενός κοινού ευρωπαϊκού χώρου δεδομένων για τον τουρισμό.

Ο εν λόγω χώρος δεδομένων θα επιτρέψει στις τουριστικές επιχειρήσεις και στις δημόσιες αρχές να ανταλλάσσουν ευρύ φάσμα δεδομένων με σκοπό την ενημέρωση σχετικά με την ανάπτυξη καινοτόμων τουριστικών υπηρεσιών, τη βελτίωση της βιωσιμότητας του τουριστικού οικοσυστήματος και την ενίσχυση της οικονομικής ανταγωνιστικότητάς του.

Ο τουρισμός αποτελεί ένα σύνθετο, ταχέως εξελισσόμενο βιομηχανικό οικοσύστημα που παράγει και καταναλώνει τεράστιο όγκο δεδομένων. Ο κοινός ευρωπαϊκός χώρος δεδομένων για τον τουρισμό:

• θα διευκολύνει την κοινοχρησία δεδομένων από διάφορες πηγές, όπως οι επιχειρήσεις, οι τοπικές αρχές και η ακαδημαϊκή κοινότητα, φέρνοντας σε επαφή το κοινό και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη ώστε να διαμορφωθούν τα βασικά χαρακτηριστικά του χώρου δεδομένων. Για παράδειγμα, τα δεδομένα σχετικά με την κατανάλωση ενέργειας από ξενοδοχειακές μονάδες μπορούν να συμβάλουν στην παρακολούθηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων που έχει ο τουρισμός σε έναν συγκεκριμένο προορισμό.
• θα προωθήσει την πρόσβαση σε δεδομένα από ένα ευρύ φάσμα χρηστών, μεταξύ άλλων των επιχειρηματικών διαμεσολαβητών, των διαχειριστών προορισμού, των παρόχων τουριστικών υπηρεσιών και άλλων. Για παράδειγμα, μια νεοφυής επιχείρηση που προσφέρει τουριστικές υπηρεσίες βασιζόμενες στην ΤΝ θα είναι σε θέση να χρησιμοποιεί καταλληλότερα δεδομένα. Ένας ταξιδιωτικός πράκτορας θα έχει καλύτερη εικόνα των προσφορών σε πόλεις, περιοχές και σύνορα. Μια τοπική αρχή θα έχει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις τουριστικές ροές. Έτσι, οι επιχειρήσεις, ιδίως οι μικρότερες, καθώς και οι τοπικές αρχές θα μπορούν να σχεδιάζουν, να αναβαθμίζουν και να προσαρμόζουν τις παρεχόμενες υπηρεσίες τους αλλά και να κατευθύνουν τις αποφάσεις που παίρνουν για τη βιωσιμότητα της τουριστικής τους προσφοράς.
• θα προωθήσει ένα συνεκτικό, αξιόπιστο και αποτελεσματικό πλαίσιο για τη διακυβέρνησή του, με βάση τον σεβασμό της ισχύουσας ενωσιακής και εθνικής νομοθεσίας για τα δεδομένα, καθώς και των κοινών προτύπων που καθορίζονται σε επίπεδο ΕΕ. Θα διασφαλίσει ένα μοντέλο διακυβέρνησης δεδομένων που θα αναπτυχθεί από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη του τουριστικού οικοσυστήματος: τα κράτη μέλη, τις τοπικές και περιφερειακές αρχές και τον ιδιωτικό τομέα, καθώς και τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, με τη στήριξη της χρηματοδότησης της ΕΕ. 
• θα διασφαλίσει τη διαλειτουργικότητα μεταξύ τομέων δεδομένων, καθώς και μεταξύ των χώρων τομεακών δεδομένων, όπως οι κοινοί ευρωπαϊκοί χώροι δεδομένων για την κινητικότητα· την ενέργεια· το περιβάλλον· την υγεία· τις έξυπνες κοινότητες· την πολιτιστική κληρονομιά και άλλους τομείς που συνδέονται σαφώς με την τουριστική εμπειρία.

Επόμενα βήματα

Η χθεσινή ανακοίνωση παρουσιάζει τους βασικούς παράγοντες διευκόλυνσης ενός χώρου δεδομένων για τον τουρισμό. Επίσης, εξηγεί την ανάγκη σταδιακής δημιουργίας του, προκειμένου να ληφθούν υπόψη όλες οι απαιτήσεις των ενδιαφερόμενων μερών και η διαδικασία να ευθυγραμμιστεί με τη δημιουργία άλλων χώρων τομεακών δεδομένων, ούτως ώστε να εξασφαλιστεί η διαλειτουργικότητα μεταξύ των τομεακών δεδομένων. Οι δράσεις συντονισμού και στήριξης στο πλαίσιο του προγράμματος «Ψηφιακή Ευρώπη» θα παράσχουν ένα σχέδιο στρατηγικής για τη δημιουργία του χώρου δεδομένων έως το τέλος του 2023.

Ιστορικό

Τα κράτη μέλη, οι περιφερειακές και τοπικές αρχές και ο ιδιωτικός τομέας συλλέγουν δεδομένα, με τα οποία διαμορφώνουν μοντέλα σύμφωνα με τα δικά τους πρότυπα και ανάγκες. Τα δεδομένα που συλλέγονται σε διάφορα οικοσυστήματα είναι επίσης σημαντικά για τον τουρισμό. Σε επίπεδο ΕΕ, η Eurostat έχει συνάψει συμφωνία για την κοινοχρησία δεδομένων στέγασης με τον ιδιωτικό τομέα, σε εθελοντική βάση· και το Κοινό Κέντρο Ερευνών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ανέπτυξε, το 2021, τον πίνακα δεικτών της ΕΕ για τον τουρισμό ως εργαλείο για την παρακολούθηση της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης και της ανθεκτικότητας του τουριστικού οικοσυστήματος.

Η ευρωπαϊκή στρατηγική για τα δεδομένα δημιούργησε κοινούς ευρωπαϊκούς χώρους δεδομένων σε βασικούς οικονομικούς τομείς και σε τομείς δημόσιου συμφέροντος ως βασικές εξελίξεις πολιτικής που θα τροφοδοτούν τόσο τον δημόσιο όσο και τον ιδιωτικό τομέα με κατάλληλα δεδομένα, προς όφελος της ευρωπαϊκής οικονομίας και κοινωνίας. Στα συμπεράσματα της 25ης Μαρτίου 2021, το Συμβούλιο υποστήριξε την ανάπτυξη των χώρων δεδομένων. Στο πλαίσιο αυτό, η ανακοίνωση της Επιτροπής του Ιουνίου του 2022 σχετικά με τη διάσκεψη για το μέλλον της ΕΕ ανέφερε τους χώρους δεδομένων τόσο για τον τουρισμό όσο και για την κινητικότητα ως «νέους τομείς δράσης που πρέπει να εξεταστούν» ώστε η ΕΕ να ενστερνιστεί έναν ψηφιακό μετασχηματισμό. Η πορεία μετάβασης για τον τουρισμό εισήγαγε την ανάγκη «τεχνικής εφαρμογής του χώρου δεδομένων για τον τουρισμό». Η πορεία μετάβασης για τον τουρισμό εφαρμόζεται επί του παρόντος από κοινού με τα βασικά ενδιαφερόμενα μέρη.

Το ευρωπαϊκό θεματολόγιο για τον τουρισμό με ορίζοντα το 2030, το οποίο εγκρίθηκε από το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης τον Δεκέμβριο του 2022, απηύθυνε επίσης έκκληση για την εφαρμογή πρακτικών ανταλλαγής δεδομένων στον τομέα του τουρισμού. Το θεματολόγιο βασίζεται στην πορεία μετάβασης της Επιτροπής για τον τουρισμό και περιλαμβάνει ένα πρόγραμμα με δράσεις που πρέπει να αναληφθούν από τις χώρες της ΕΕ, την Επιτροπή, καθώς και το τουριστικό οικοσύστημα.