Έρευνα για το ChatGPT ανακοίνωσε η πολωνική αρχή προστασίας δεδομένων

Η αρχή προστασίας δεδομένων προσωπικών δεδομένων της Πολωνίας UODO ανακοίνωσε την έναρξη έρευνας, μετά από καταγγελία σε βάρος του ChatGPT. Ο καταγγέλλων κατηγορεί τη δημιουργό του εργαλείου OpenAI ότι, μεταξύ άλλων, επεξεργάζεται δεδομένα με παράνομο τρόπο, χωρίς διαφάνεια ως προς τους κανόνες υπό τους οποίους ενεργεί.

Η διαδικασία θα είναι σίγουρα δύσκολη, καθώς αφορά μια εταιρεία που βρίσκεται εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ άλλωστε το ChatGPT είναι ένα νέο και ανεξερεύνητο – ακόμη και για τους ερευνητές των νέων τεχνολογιών - εργαλείο που χρησιμοποιεί Generative AI.

«Η υπόθεση αφορά την παραβίαση μιας σειράς κανόνων της προστασίας δεδομένων, οπότε θα ζητήσουμε από την Open AI να απαντήσει σε ερωτήσεις προκειμένου να μπορέσουμε να διεξάγουμε διεξοδικά τη διοικητική διαδικασία», λέει ο Jan Nowak, πρόεδρος της πολωνικής εποπτικής αρχής του Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων.

Διαβεβαιώνει ότι η αρχή αντιμετωπίζει το ζήτημα πολύ σοβαρά και προσθέτει πως δεν είναι η πρώτη φορά που εγείρονται αμφιβολίες σχετικά με τη συμμόρφωση της ChatGPT με τους ευρωπαϊκούς κανόνες προστασίας δεδομένων και ιδιωτικότητας.

«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα έχει συστήσει ειδική ομάδα εργασίας για την OpenAI», επισημαίνει ο Jan Nowak, υπενθυμίζοντας την από Απριλίου 2023 απόφαση του ΕΣΠΔ για τη δημιουργία task force με σκοπό τον συντονισμό των εποπτικών αρχών στην αντιμετώπιση του ChatGPT.

Στην προκειμένη περίπτωση, ο καταγγέλλων απευθύνθηκε στην πολωνική αρχή μετά τη μη ικανοποίηση των αιτημάτων που υπέβαλε στην OpenAI, ως υποκείμενο των δεδομένων. Όπως προκύπτει, το ChatGPT παρήγαγε ανακριβείς πληροφορίες σχετικά με τον καταγγέλλοντα, ενώ το αίτημά του για διόρθωση των δεδομένων του δεν ικανοποιήθηκε, παρά τη σχετική υποχρέωση που έχουν θεσπίσει τα άρθρα 5 παρ.1δ’ και 16 ΓΚΠΔ.

Περαιτέρω, ο καταγγέλλων δεν είχε τη δυνατότητα να μάθει ποια δεδομένα επεξεργάζεται η ChatGPT για αυτόν, ενώ κατήγγειλε την εταιρεία και για την παραβίαση του άρθρου 12 και του άρθρου 5 παρ.1α’ ΓΚΠΔ κατά την απάντησή της στα αιτήματά του. Σύμφωνα με την καταγγελία, η απάντηση της εταιρείας περιελάμβανε υπεκφυγές και πληροφορίες παραπλανητικές και αντιφατικές. Αυτό προκάλεσε τον προβληματισμό του καταγγέλλοντος όχι μόνο σχετικά με τη νομιμότητα της επεξεργασίας των δεδομένων του, αλλά και σχετικά με τη διαφάνεια στην επεξεργασία αυτή. Ως προς το ζήτημα της διαφάνειας, ο καταγγέλλων προσκόμισε τόσο την αλληλογραφία του με την εταιρεία, όσο και την πολιτική προστασίας της.

Ο καταγγέλλων ζητά από τον UODO όχι μόνο να υποχρεώσει την OpenAI να ικανοποιήσει τα αιτήματά του σύμφωνα με τις προβλέψεις του ΓΚΠΔ, αλλά και να διερευνήσει τη συμμόρφωση του ChatGPT με τη νομοθεσία για την προστασία δεδομένων.

Ο Jakub Groszkowski, αναπληρωτής πρόεδρος του UODO, επισημαίνει ότι η τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης και εν προκειμένω τα μοντέλα LLM έχουν πλέον εισέλθει σε εμπορικό στάδιο και ευρεία χρήση. «Η ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών πρέπει να σέβεται τα δικαιώματα των ατόμων, σύμφωνα, μεταξύ άλλων, και με τον ΓΚΠΔ. Είναι καθήκον των ευρωπαϊκών αρχών προστασίας δεδομένων να προστατεύουν τους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τις αρνητικές επιπτώσεις των τεχνολογιών επεξεργασίας πληροφοριών», επισημαίνει ο αντιπρόεδρος.

Οφείλει κανείς να παρατηρήσει πως η πολωνική αρχή προστασίας δεδομένων επιδεικνύει για μια ακόμη φορά το τελευταίο διάστημα την ετοιμότητα και την αποφασιστικότητά της στην προστασία δεδομένων των κατοίκων της Πολωνίας. Στην προκείμενη περίπτωση, η αποφασιστικότητα αυτή θα μείνει μάλλον άκαρπη, καθώς σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα του TechCrunch, η OpenAI είναι έτοιμη να ανοίξει γραφεία στο Δουβλίνο, προκειμένου να δηλώσει κύρια εγκατάσταση στην Ιρλανδία.

Είναι μια κίνηση μάλλον αναμενόμενη, η οποία θα τη φέρει υπό την αποκλειστική εποπτική αρμοδιότητα της ιρλανδικής εποπτικής αρχής, τη στιγμή μάλιστα που το ChatGPT έχει ήδη βρεθεί στο στόχαστρο της ιταλικής Garante, της ισπανικής AEPD, της ολλανδικής Autoriteit Persoonsgegevens και των γερμανικών εποπτικών αρχών της Έσσης και της Βάδης-Βυρτεμβέργης.

Με πληροφορίες από το δελτίο τύπου της πολωνικής αρχής