Δημοσιεύθηκε ο νόμος με τα νέα φορολογικά μέτρα (Ν. 5073/2023)
Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ο Ν. 5073/2023 με τίτλο «Μέτρα για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής και άλλες επείγουσες διατάξεις» (ΦΕΚ Α’/204/11-12-2023).
Στις νέες ρυθμίσεις προβλέπονται διατάξεις για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής και της λαθρεμπορίας (Μέρος Β’), στις οποίες περιλαμβάνονται ρυθμίσεις για τη διεύρυνση της χρήσης ηλεκτρονικών μέσων πληρωμών, ρυθμίσεις για φυσικά πρόσωπα που ασκούν ατομική επιχείρηση, τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αυτοαπασχολούμενους, ρυθμίσεις για τη λαθρεμπορία ενεργειακών προϊόντων, καθώς και ρυθμίσεις για τον έλεγχο εφαρμογής της τελωνειακής και φορολογικής νομοθεσίας.
Στη συνέχεια, προβλέπονται διατάξεις για τη φορολόγηση εισοδήματος από ακίνητα (Μέρος Γ’), στις οποίες περιλαμβάνονται ρυθμίσεις για τη φορολόγηση της βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων και συμπληρωματικές ρυθμίσεις για τη φορολόγηση ακινήτων.
Ακολουθούν διατάξεις για την απλοποίηση των διαδικασιών για τα ειδικά καθεστώτα φόρου προστιθέμενης αξίας και την τροποποίηση του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (Μέρος Δ’), καθώς και άλλες ειδικότερες και επείγουσες διατάξεις (Μέρος Ε’ και Μέρος ΣΤ’).
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του νόμου, οι νέες ρυθμίσεις αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της φοροδιαφυγής και της μείωσης της φορολογίας για τους συνεπείς φορολογούμενους, καθώς και το ζήτημα της αναμόρφωσης του φορολογικού καθεστώτος των αυτοαπασχολούμενων και των ελεύθερων επαγγελματιών, με σκοπό τη δικαιότερη φορολόγησή τους. Αντιμετωπίζουν, επίσης, το πρόβλημα της λαθρεμπορίας και ρυθμίζουν το καθεστώς της βραχυχρόνιας μίσθωσης. Τέλος, αντιμετωπίζουν ζητήματα που προκύπτουν από την οικονομία του διαμοιρασμού και θεσπίζουν μια σειρά συμπληρωματικών φορολογικών διατάξεων.
Επέρχονται τροποποιήσεις, ιδίως, του Εθνικού Τελωνειακού Κώδικα και του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, με σκοπό τη διεύρυνση της χρήσης των ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής, τη μείωση του τέλους επιτηδεύματος και την αναδιαμόρφωση, κυρίως, του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος για τον προσδιορισμό του εισοδήματος και την καθιέρωση τεκμαρτού ετήσιου κέρδους για τους αυτοαπασχολούμενους και τους ελεύθερους επαγγελματίες, την υπαγωγή δραστηριοτήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης σε καθεστώς Φόρου Προστιθέμενης Αξίας, την τροποποίηση του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας για την απλοποίηση των διαδικασιών για τα ειδικότερα καθεστώτα του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας και τη θέσπιση συμπληρωματικών φορολογικών διατάξεων.
Όπως επισημαίνεται στην αιτιολογική έκθεση, η φοροδιαφυγή οδηγεί σε απώλεια φορολογικών εσόδων, τα οποία είναι απαραίτητα για τη χρηματοδότηση των δημόσιων υπηρεσιών και των υποδομών, ενώ οι συνέπειες της φοροδιαφυγής καθ’ αυτής θέτει εν αμφιβόλω τον ρόλο του Κράτους στην πραγμάτωση της κοινωνικής δικαιοσύνης. Η έλλειψη φορολογικών εσόδων οδηγεί σε μείωση των δημοσίων επενδύσεων και, συνεπώς, σε υποβάθμιση της ποιότητας των δημόσιων υπηρεσιών, όπως η εκπαίδευση και η υγειονομική περίθαλψη, αυξάνοντας τις ανισότητες, αφού πλήττονται δυσανάλογα οι πολίτες με χαμηλότερο εισόδημα, οι οποίοι βασίζονται περισσότερο σε αυτές τις υπηρεσίες. Ως εκ τούτου, ο περιορισμός της φοροδιαφυγής αποτελεί προτεραιότητα για λόγους που συνδέονται με την οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική δικαιοσύνη.
Παρόλο που έχει συντελεστεί σημαντική πρόοδος στην πραγμάτωση της αποτελεσματικής και δίκαιης φορολογίας των οντοτήτων, δημιουργούνται πρακτικές από τους φορολογουμένους με τις οποίες αυτοί δεν αποδίδουν το πραγματικό ποσό φόρου το οποίο οφείλουν. Οι παράνομες αυτές πρακτικές αφορούν, κυρίως, τη μη απεικόνιση των οικονομικών συναλλαγών, με αποτέλεσμα να μην αντικατοπτρίζεται ποιος πραγματικά αποκτά εισόδημα και σε ποια χρονική περίοδο. Αυτό έχει ως συνέπεια, αφενός την άνοδο της φοροδιαφυγής, δεδομένου ότι ορισμένες οντότητες δεν συνεισφέρουν στον κρατικό προϋπολογισμό το ποσό που όφειλαν κανονικά να συνεισφέρουν και πλουτίζουν εις βάρος των λοιπών οντοτήτων, αφετέρου, τη μη δίκαιη φορολόγηση, καθώς το Κράτος εισπράττει το ποσό που χρειάζεται για την πραγματοποίηση των παροχών του προς τους πολίτες, από οντότητες, οι οποίες θα μπορούσαν να θεωρηθούν και μη οικονομικά εύρωστες συγκριτικά με τις άλλες που αποκρύπτουν το εισόδημα και την περιουσία τους.
Όσον αφορά τις συναλλαγές που αφορούν ακίνητα, η συνήθης παράνομη πρακτική συνίσταται στην απόκρυψη της πραγματικής αξίας της συναλλαγής, με αποτέλεσμα τη μειωμένη φορολόγηση πωλητών και αγοραστών και των απώλεια φορολογικών εσόδων του Κράτους.
Αναφορικά με τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, το υφιστάμενο πλαίσιο δεν εξασφαλίζει την ομαλή λειτουργία της αγοράς ακινήτων και οδηγεί σε νόθευση του ανταγωνισμού στον τουριστικό τομέα.
Επίσης, δεν υπάρχει καμία μέριμνα για τον σεβασμό του περιβάλλοντος και των γεωμορφολογικών ιδιαιτεροτήτων του τόπου που επισκέπτονται οι τουρίστες.
Δείτε αναλυτικά τον Ν. 5073/2023.
