Νόμιμη η ανάκληση προγραμμάτων τηλεκατάρτισης επιστημόνων και ελευθέρων επαγγελματιών, πληττόμενων από τον Covid-19 (ΔΠΑ 1253/2024)

Νόμιμη κρίθηκε από το Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών η ανάκληση πράξης σχετικά με τα προγράμματα κατάρτισης επιστημόνων και ελευθέρων επαγγελματιών, πληττόμενων από τον Covid-19, λόγω μη τήρησης του σκοπού έκδοσής της (ΔΠΑ 1253/2024).

Σύμφωνα με το σκεπτικό του δικαστηρίου, η αρχή της νομιμότητας επιβάλλει στη Διοίκηση την ανάκληση κάθε παράνομης διοικητικής πράξης, ενώ η αρχή της προστασίας της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης απαιτεί τη διατήρηση της ισχύος των ευμενών για τον καλόπιστο διοικούμενο πράξεων. Σύνθεση των αρχών αυτών συνιστούν οι γενικές αρχές ανάκλησης των διοικητικών πράξεων. Όπως γίνεται, άλλωστε, παγίως δεκτό, δεν απαγορεύεται η, κατ’ εξαίρεση, ανάκληση νόμιμων πράξεων, ευνοϊκών για τους διοικουμένους, λόγω διαφορετικής εκτίμησης των αυτών πραγματικών περιστατικών, υπό την προϋπόθεση ότι η ανάκληση αυτή είναι ειδικώς αιτιολογημένη, με αναφορά των λόγων γενικότερου δημόσιου συμφέροντος, που τη δικαιολογούν. Εξάλλου, είναι δυνατή η ανάκληση νόμιμης πράξης λόγω μη εκπλήρωσης του σκοπού ή του όρου υπό τον οποίο τελεί, ακόμη και εάν έχει παρέλθει μακρύς χρόνος από την έκδοσή της. Η τήρηση δε της διαδικασίας που απαιτείται για την έκδοση μιας διοικητικής πράξης, απαιτείται και για την ανάκλησή της, κατ’ άρθρο 21 παρ.2 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας, όταν αυτή γίνεται για πλάνη περί τα πράγματα που προκύπτει από την εκτίμηση στοιχείων που δεν είχαν ληφθεί υπόψη κατά την έκδοση της ανακαλουμένης.

Το δικαστήριο έκρινε ότι ο στόχος της ένδικης δράσης δεν ήταν απλά η επιμόρφωση των επιστημόνων – ελεύθερων επαγγελματιών, αλλά η τηλεκατάρτισή τους μέσω αναβαθμισμένων παρεχόμενων υπηρεσιών από ειδικά αδειοδοτημένα προς τούτο Κέντρα, σύμφωνα με συγκεκριμένες προδιαγραφές που αποτελούσαν δεσμευτικούς όρους της Πρόσκλησης. Συνεπώς, εφόσον κατά τα αναφερόμενα στην ανακλητική πράξη (ήτοι στην 405/24.4.2020 απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων), κατά την υλοποίηση της δράσης, διαπιστώθηκαν σοβαρές δυσλειτουργίες στη χρήση των Ο.Σ.Τ.Κ. και μεγάλης έκτασης και έντασης ποιοτικές αποκλίσεις του περιεχομένου της κατάρτισης σε σχέση με τις περιγραφόμενες στην Πρόσκληση προδιαγραφές ως προς την εκπαιδευτική προσέγγιση, με αποτέλεσμα να καθίσταται αντικειμενικά αδύνατη η εξυπηρέτηση των στόχων για τους οποίους επελέγη η συγκεκριμένη δράση, η επίμαχη ανάκληση εμπίπτει στις περιπτώσεις που είναι, κατ’ εξαίρεση, επιτρεπτή η ανάκληση νόμιμης διοικητικής πράξης, δοθέντος ότι ερείδεται σε μεταγενέστερες διαπιστώσεις περί μη τήρησης δεσμευτικών όρων και μη δυνατότητας εκπλήρωσης του στόχου της δράσης, που συνιστούσε, άλλωστε, και σκοπό δημοσίου συμφέροντος και, κατ’ επέκταση, με νόμιμη και επαρκή αιτιολογία ανακλήθηκε η πράξη συγκρότησης του Μητρώου Παρόχων Κατάρτισης. Εξάλλου, δεν προκύπτει ότι συνέτρεχαν πλημμέλειες στη λειτουργία των φορέων τηλεκατάρτισης γνωστές στη Διοίκηση ήδη κατά την έκδοση της 306/6.4.2020 απόφασης περί συγκρότησης του αντίστοιχου μητρώου Ο.Σ.Τ.Κ.

Περαιτέρω, το δικαστήριο επεσήμανε ότι δεν παραβιάζεται η αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης, καθώς η δυνατότητα επίτευξης του στόχου της δράσης (υψηλού επιπέδου κατάρτιση επιστημόνων) με την τήρηση των προβλεπόμενων στην οικεία Πρόσκληση όρων, που ήταν γνωστοί στους συμμετέχοντες, συμπεριλαμβανομένης και της ενάγουσας, αποτελούσε νόμιμη προϋπόθεση για τη διατήρηση σε ισχύ του συγκεκριμένου προγράμματος και, επομένως, εφόσον η επίμαχη ανάκληση εχώρησε λόγω της μη δυνατότητας εκπλήρωσης του στόχου της δράσης βάσει των συμφωνηθέντων, η διατήρηση του προγράμματος δεν θα ήταν εύλογη και, πάντως, δεν θα ήταν δικαιολογημένη και άξια προστασίας από την έννομη τάξη.

Τέλος, κρίθηκε πως δεν παραβιάζεται η αρχή της αναλογικότητας, διότι η επίμαχη ανάκληση δεν επιβλήθηκε ως κύρωση, υποκείμενη στους περιορισμούς της αρχής της αναλογικότητας.

Δείτε την περίληψη της απόφασης στο adjustice.gr.