Πρόστιμο 8.000 ευρώ για το ανέβασμα της ρινοπλαστικής στο Instagram

Πρόστιμο 8.000 ευρώ επέβαλε η ιταλική αρχή προστασίας δεδομένων Garante σε κέντρο αισθητικής πλαστικής χειρουργικής για το ανέβασμα μιας επέμβασης στο Instagram.

Η Garante δέχθηκε την καταγγελία υποκειμένου, σύμφωνα με την οποία η μη χειρουργική ρινοπλαστική στην οποία είχε υποβληθεί ανέβηκε στον λογαριασμό του κέντρου Dvora Ancona στο Instagram. Ο καταγγέλλων ισχυρίστηκε πως η δημοσιοποίηση αυτή έγινε χωρίς νομική θεμελίωση, καθώς τόσο η ενημέρωση που είχε λάβει, όσο και η συγκατάθεση που είχε δώσει δεν πληρούσαν τις απαιτήσεις της νομοθεσίας.

Το καταγγελλόμενο, το οποίο είχε ήδη διαγράψει την επίμαχη ανάρτηση, κλήθηκε από την ιταλική αρχή να παράσχει τις απόψεις του και ισχυρίστηκε πως ο καταγγέλλων είχε υπογράψει σχετικό έντυπο για τη χορήγηση συγκατάθεσης για την επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων του. Στο έντυπο αυτό ρητώς αναφερόταν πως τα δεδομένα που θα συλλέγονταν κατά τη διάρκεια της επέμβασης θα χρησιμοποιούνταν και για ανάρτηση σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, για σκοπούς επικοινωνιακούς, επιστημονικούς και προωθητικούς.

Περαιτέρω, ο καταγγέλλων είχε πλήρη αντίληψη της καταγραφής του κατά την ώρα της επέμβασης, η οποία μάλιστα μεταδιδόταν ζωντανά μέσα από stories στο Instagram, καθώς όχι μόνο μπορούσε να αντιληφθεί τα δύο ειδικά φωτιστικά για Instagram που είχαν τοποθετηθεί, αλλά και χαιρέτησε τους χρήστες που έβλεπαν τη ζωντανή μετάδοση.

Παρά τους ισχυρισμούς αυτούς, η Garante δεν δέχθηκε πως η συγκατάθεση που είχε δοθεί από το υποκείμενο ήταν έγκυρη, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του άρθρου 9 ΓΚΠΔ. Σημαντικό ρόλο στην κρίση της αυτή έπαιξε η ενημέρωση που είχε προηγηθεί της συγκατάθεσης, η οποία κρίθηκε πλημμελής και ανεπαρκής.

Η ιταλική αρχή υπενθύμισε καταρχήν πως έχει επανειλημμένα ενημερώσει τους παρόχους υπηρεσιών υγείας πως δεν μπορούν να ζητούν γενικές συγκαταθέσεις για την παροχή των υπηρεσιών τους, εντάσσοντας στις συγκαταθέσεις αυτές κάθε πιθανό σκοπό, καθώς η επεξεργασία των δεδομένων στηρίζεται σε άλλη εκ των προϋποθέσεων του άρθρου 9 παρ.2 ΓΚΠΔ. Στο πλαίσιο αυτό, η συγκατάθεση μπορεί να ζητείται μόνο όταν η επεξεργασία των δεδομένων δεν σχετίζεται με την παροχή της υπηρεσίας, αλλά εξυπηρετεί άλλους σκοπούς, οπότε και πρέπει να είναι ρητή, συγκεκριμένη και εν πλήρει επιγνώσει.

Από τα στοιχεία του φακέλου προέκυψε πως το διάρκειας 34 δευτερολέπτων βίντεο που ανέβηκε στο Instagram αποκάλυπτε το πρόσωπο του καταγγέλλοντος, με τη Garante να υπενθυμίζει πως δεδομένα υγείας θεωρούνται και τα δεδομένα που δεν αποκαλύπτουν συγκεκριμένη πάθηση, αλλά περιορίζονται σε μια γενικότερη αναφορά στην κατάσταση υγείας του υποκειμένου. Κατά συνέπεια, το αναρτηθέν βίντεο περιελάμβανε δεδομένα υγείας του καταγγέλλοντος.

Η καταγγελλόμενη εταιρεία όφειλε να έχει εξετάσει, στο πλαίσιο των σκοπών που επιδίωκε, την ανωνυμοποίηση των δεδομένων πριν τη δημοσίευσή τους σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, άλλως και σε περίπτωση όπου αυτό δεν καθίστατο δυνατό, είχε την υποχρέωση να λάβει τη ρητή συγκατάθεση του υποκειμένου.

Η συγκατάθεση που υπεγράφη από τον καταγγέλλοντα δεν πληρούσε τις απαιτήσεις του Γενικού Κανονισμού, καθώς δεν είχε δοθεί εν πλήρει επιγνώσει ως προς τα χαρακτηριστικά της επεξεργασίας. Η γενική αναφορά του κειμένου στη δημοσιοποίηση σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν σημαίνει πως το υποκείμενο γνώριζε ότι τα δεδομένα υγείας του θα ανέβουν σε λογαριασμό στο Instagram και μάλιστα χωρίς να έχουν ψευδωνυμοποιηθεί δια της απόκρυψης των χαρακτηριστικών του.

Το ίδιο κρίθηκε και για τη μη εναντίωση του υποκειμένου κατά τον χρόνο λήψης του επίμαχου υλικού, η οποία κρίθηκε πως δεν αποτελεί ένδειξη βούλησης συγκεκριμένη, ρητή και εν πλήρει επιγνώσει.

Όπως έκρινε εν τέλει η ιταλική αρχή, ακόμη και αν το υποκείμενο των δεδομένων υπογράψει το κείμενο που του δίνεται, ακόμη και αν συμμετάσχει ενεργά στη συλλογή και δημοσιοποίηση των δεδομένων του, χωρίς να προβάλλει κάποια εναντίωση σε αυτή, όταν η ενημέρωση που έχει προηγηθεί κατά το άρθρο 13 ΓΚΠΔ δεν είναι πλήρης, η συγκατάθεση που έχει δοθεί πάσχει.

Η Garante διαπίστωσε την παραβίαση των άρθρων 5 παρ.1α, 6, 9, 12 και 13 ΓΚΠΔ και επέβαλε διοικητικό πρόστιμο 8.000 ευρώ, αλλά και το διορθωτικό μέτρο της τροποποίησης του ενημερωτικού κειμένου σύμφωνα με συγκεκριμένες υποδείξεις της.