Κάμερες που έβλεπαν τους γείτονες: 6.000 ευρώ πρόστιμο σε δύο ιδιώτες (ΑΠΔΠΧ 21/2025)

Πρόστιμο συνολικού ύψους 6.000 ευρώ επέβαλε η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα σε δύο ιδιώτες για την παράνομη εγκατάσταση καμερών στην ιδιοκτησία τους και τη μη ικανοποίηση αιτήματος πρόσβασης.

Σύμφωνα με την καταγγελία που υποβλήθηκε τον Μάιο του 2022 στην Αρχή, οι καταγγελλόμενοι διατηρούν οικία και εστιατόρια σε οικόπεδο, επί του οποίου εγκατέστησαν τρεις κάμερες. Οι κάμερες αυτές επιτηρούν τμήμα του οικοπέδου αυτού, αλλά και τμήμα της ιδιοκτησίας του καταγγέλλοντος, που βρίσκεται σε όμορο οικόπεδο, όπως και δημόσιο χώρο. Όπως επισημάνθηκε, οι δυο εκ των τριών καμερών αυτών είναι και περιστρεφόμενες.

Ο καταγγέλλων ζήτησε από την Αρχή να διατάξει την απομάκρυνση των καμερών, ενώ ακολούθως και με συμπληρωματικά έγγραφά του υπέβαλε φωτογραφίες δύο καμερών, παρέσχε διευκρινίσεις σχετικά με τα τεχνικά χαρακτηριστικά τους, ενώ επεσύναψε και βίντεο στο οποίο η μια κάμερα φαίνεται να περιστρέφεται. Κατά τον ίδιο χρόνο και δη μετά την υποβολή της καταγγελίας, ο καταγγέλλων άσκησε προς τους καταγγελλόμενος και δικαίωμα πρόσβασης, ζητώντας τους υλικό από τις κάμερες, που τον έχουν καταγράψει σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα στα οποία βρισκόταν εντός του πεδίου λήψης τους. Το υποβληθέν με συστημένη επιστολή αίτημα πρόσβασης δεν απαντήθηκε ποτέ, με αποτέλεσμα την υποβολή και καταγγελίας για παραβίαση δικαιώματος του ΓΚΠΔ.

Οι καταγγελλόμενοι, κληθέντες από την Αρχή να υποβάλουν τις απόψεις τους, ισχυρίστηκαν πως έχουν πράγματι εγκαταστήσει κάμερες, δύο τον αριθμό, κατόπιν περιστατικών κλοπών και φθορών σε αντικείμενα του καταστήματός τους. Οι κάμερες αυτές δεν εστιάζουν σε δημόσιο ή ιδιωτικό χώρο άλλου ιδιοκτήτη και δεν συνδέονται με καταγραφικό μηχάνημα, αλλά έχουν ενσωματωμένη κάρτα μνήμης η οποία διατηρεί δεδομένα για πέντε ημέρες, τα οποία στην συνέχεια διαγράφονται αυτόματα. Προς τούτο, προσκόμισαν και σχετική βεβαίωση από εταιρεία security.

Διαβάστε επίσης: Κάμερες σε κατοικία: Απαγόρευση χρήσης συστήματος βιντεοεπιτήρησης σε κοινόχρηστο χώρο (ΑΠΔΠΧ 10/2022)

Ως προς το δικαίωμα πρόσβασης, οι καταγγελλόμενοι επικαλέστηκαν τη διαγραφή του υλικού  μετά την πάροδο των πέντε ημερών διατήρησης και άρα την αδυναμία παράδοσής του, ως λόγο για τη μη ικανοποίησή του. Περαιτέρω, ισχυρίστηκαν πως το μοναδικό υλικό από τις ημερομηνίες που είχε ζητήσει ο καταγγέλλων, το οποίο δεν είχε διαγραφεί βρισκόταν πλέον στα χέρια Εισαγγελέως, μετά την υποβολή μήνυσης για επεισόδιο που είχε προκαλέσει ο καταγγέλλων.

Από την ίδια αυτή μήνυση, ο καταγγέλλων άντλησε υλικό από τις κάμερες , το οποίο και υπέβαλε προς την Αρχή. Από το υλικό αυτό προέκυπτε πως οι κάμερες αφενός είχαν δυνατότητα ελεγχόμενης στρέψης, αφετέρου λάμβαναν εικόνα από την ιδιοκτησία του καταγγέλλοντος, καταγράφοντας τις κινήσεις των μελών της οικογενείας του, με την Αρχή να παρατηρεί πως οι διαπιστώσεις αυτές κατέρριπταν τους ισχυρισμούς των καταγγελλομένων.

Ερωτηθέντες εκ νέου από την Αρχή, οι καταγγελλόμενοι υπέβαλαν βεβαίωση της εταιρείας security, σύμφωνα με την οποία η μια κάμερα δεν λειτουργούσε, ενώ η δεύτερη «είχε αποσυντονιστεί λόγω καιρικών φαινομένων και είχε χάσει το σημείο εστίασής της», γιαυτό  και κατέγραφε την ιδιοκτησία του καταγγέλλοντος, μολονότι δεν υπήρχε τέτοια πρόθεση.

Ως προς την τρίτη κάμερα της καταγγελίας, την ύπαρξη της οποίας αρχικώς αρνήθηκαν, με το υπόμνημά τους ενώπιον της Αρχής οι καταγγελλόμενοι τελικώς ανέφεραν πως επρόκειτο για dummy κάμερα, η οποία δεν είναι λειτουργική.

Η απόφαση της Αρχής

Η Αρχή σχημάτισε την άποψη πως οι καταγγελλόμενοι υπέπεσαν σε αντιφάσεις, ενώ μάλιστα αξιολόγησε επιβαρυντικά το ότι αυτοί προέβαλαν αντιφατικούς ισχυρισμούς «που μεταβάλλονταν ανάλογα με τα στοιχεία που είχε η Αρχή στη διάθεσή της, από την οποία συνάγεται προσπάθεια αποπροσανατολισμού της Αρχής και μη συνεργασία κατά την εξέταση της υπόθεσης».

Σύμφωνα με την απόφαση, αμφότεροι οι καταγγελλόμενοι ενήργησαν ως υπεύθυνοι επεξεργασίας, ενώ οι κάμερές τους δεν μπορούν να ενταχθούν στην εξαίρεση της οικιακής δραστηριότητας, αφού το πεδίο λήψης τους εκτείνεται πέραν των ορίων της ιδιοκτησίας τους.

Περαιτέρω, η Αρχή διαπίστωσε ότι:

α) οι καταγγελλόμενοι δεν ανταποκρίθηκαν με τον προσήκοντα τρόπο στο δικαίωμα πρόσβασης το οποίο άσκησε ο καταγγέλλων.

β) οι καταγγελλόμενοι δήλωσαν ότι η κάμερα στην πίσω πλευρά της οικίας τους εστιάζει μόνο σε ένα σημείο, ενώ από τα βίντεο τα οποία προσκόμισε ο καταγγέλλων, προέκυψε ότι η εν λόγω κάμερα μετακινείται (δυνατότητα στρέψης - λειτουργία pan).

γ) οι καταγγελλόμενοι δήλωσαν ότι η κάμερα στην πίσω πλευρά της οικίας κατέγραψε τμήμα από το ακίνητο του καταγγέλλοντα όταν έχασε το σημείο εστίασής της λόγω καιρικών φαινομένων, ενώ από το προσκομιζόμενο βίντεο φάνηκε ότι καταγράφει τμήμα από το διπλανό οικόπεδο του καταγγέλλοντα λόγω της ελεγχόμενης περιστροφής της. Όπως μάλιστα επισημάνθηκε, οι ίδιοι οι καταγγελλόμενοι προσκόμισαν υλικό από την εν λόγω κάμερα, στο οποίο αυτή φαινόταν να καταγράφει διαφορετικά πεδία λήψης με διαφορά ενός λεπτού.

δ) οι καταγγελλόμενοι δήλωσαν ότι δεν υπάρχει σύνδεση με καταγραφικό, ενώ όμως παράλληλα προσκόμισαν στιγμιότυπα από την κάμερα μέσα από κινητό τηλέφωνο, συνεπώς υπάρχει δυνατότητα απομακρυσμένης πρόσβασης.

ε) οι καταγγελλόμενοι στα έγγραφα απόψεων αναφέρθηκαν σε δύο κάμερες ενώ στο υπόμνημά τους ανέφεραν την ύπαρξη και μίας τρίτης κάμερας, μη λειτουργικής.

Διαβάστε επίσης: ΑΠΔΠΧ: Πρόστιμο 8.000 ευρώ για παράνομες κάμερες σε κατοικία

Με βάση τις ανωτέρω διαπιστώσεις, η Αρχή έκρινε πως οι καταγγελλόμενοι είχαν παραβιάσει τις απαιτήσεις του Γενικού Κανονισμού ως προς τη νομιμότητα λειτουργίας των καμερών και την ανταπόκριση σε αιτήματα των υποκειμένων. Για το μεν δικαίωμα πρόσβασης, η Αρχή υπενθύμισε πως η μη κατοχή του βιντεοληπτικού υλικού δεν αποτελεί λόγο για μη απάντηση στο αίτημα που υποβάλλεται, αφού αυτό πρέπει να απαντάται, έστω και αρνητικά. Για τη νομιμότητα της λειτουργίας των καμερών κρίθηκε πως «παρόλο που οι κάμερες έχουν εγκατασταθεί για προσωπική δραστηριότητα σε χώρο οικίας, στο ίδιο οίκημα λειτουργεί και επιχείρηση, και συνεπώς οι κάμερες δεν μπορεί να θεωρηθούν ότι λειτουργούν αποκλειστικά για σκοπούς προσωπικής ή οικιακής δραστηριότητας, αλλά λειτουργούν και για σκοπούς που εμπίπτουν σε επαγγελματική δραστηριότητα».

Η Αρχή επέβαλε πρόστιμο 3.000 ευρώ σε κάθε έναν από τους δύο καταγγελλόμενους και ειδικότερα 2.000 ευρώ για την παραβίαση του άρθρου 5 παρ. 1 α’ και β’ και παρ. 2 και 1.000 ευρώ για την παραβίαση του άρθρου 15 ΓΚΠΔ. Παράλληλα έδωσε εντολή όπως «καταστήσουν τις πράξεις επεξεργασίας που λαμβάνουν χώρα μέσω του συστήματος βιντεοεπιτήρησης που διατηρούν σύμφωνες προς τις διατάξεις του ΓΚΠΔ και της Οδηγίας 1/2011 της Αρχής, ιδίως προσαρμόζοντας το πεδίο λήψης και καταγραφής εικόνων κατά τρόπο ώστε να επιτευχθεί η προστασία της περιουσίας και της ζωής των διαμενόντων στην εν λόγω οικία δίχως να λαμβάνεται εικόνα από την ιδιοκτησία του καταγγέλλοντος ή άλλους ιδιωτικούς ή δημόσιους χώρους και κάνοντας χρήση κάμερας με δυνατότητα στρέψης και εστίασης μόνο εφόσον τεκμηριώσουν την πλήρωση των προϋποθέσεων του άρθρου 6 παρ. 4 της Οδηγίας 1/2011».

Το πλήρες κείμενο της απόφασης ΑΠΔΠΧ 21/2015 είναι διαθέσιμο στον ιστότοπο της Αρχής