Παραγραφή δικαιώματος του Δημοσίου προς έκδοση και κοινοποίηση πράξης καταλογισμού φόρου μεγάλης ακίνητης περιουσίας (ΔΠΑ 7408/2025)

Δεκτή έγινε από το Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών προσφυγή κατά πράξης καταλογισμού φόρου μεγάλης ακίνητης περιουσίας, με την αιτιολογία ότι το δικαίωμα του Δημοσίου να επιβάλει τον ένδικο φόρο είχε υποπέσει στην πενταετή παραγραφή (ΔΠΑ 7408/2025).

Σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 28 του ν. 2459/1997, για το δικαίωμα του Δημοσίου προς έκδοση και κοινοποίηση πράξης καταλογισμού φόρου μεγάλης ακίνητης περιουσίας επιφυλάσσεται δεκαετής παραγραφή από το τέλος του έτους, εντός του οποίου υποβλήθηκε η σχετική δήλωση ανακριβώς ως προς τα δηλωθέντα ακίνητα, ενώ διαβαθμίζεται ως πιο επιβαρυντική η περίπτωση, κατά την οποία δεν υποβάλλεται σχετική δήλωση ή η δήλωση που υποβλήθηκε δεν περιλαμβάνει όλα τα περιουσιακά ακίνητα στοιχεία του υποχρέου και προβλέπεται δεκαπενταετής παραγραφή του ως άνω δικαιώματος του Δημοσίου από το τέλος του έτους εντός του οποίου έληξε η προς υποβολή της δήλωσης προθεσμία κατά νόμο.

Σύμφωνα με το σκεπτικό του δικαστηρίου, ωστόσο, η διάταξη που θεσπίζει αδιακρίτως δεκαετή παραγραφή του εν λόγω δικαιώματος του Δημοσίου από το τέλος του έτους εντός του οποίου υποβλήθηκε ανακριβής δήλωση του υποχρέου ως προς τα δηλωθέντα ακίνητά του, δηλαδή ακόμα και αν (α) δεν έχουν περιέλθει σε γνώση της φορολογικής αρχής «συμπληρωματικά στοιχεία, ως προς τα ανωτέρω ακίνητα, τα οποία δικαιολογημένως δεν είχε υπόψη της κατά τη διάρκεια του χρόνου της δεκαετούς παραγραφής και (β) δεν αποδίδεται στον φορολογούμενο δόλια, παραπλανητική ή αθέμιτη συμπεριφορά με τη σύμπραξη φορολογικού οργάνου, παραβιάζει τη συνταγματική αρχή της αναλογικότητας και, συνεπώς, αποβαίνει ανεφάρμοστη.

Κατά την κρίση του δικαστηρίου, ο χρόνος παραγραφής κρίνεται, υπό το πρίσμα της αρχής της αναλογικότητας, επαρκής, ώστε να επιτρέπει σε μία επιδεικνύουσα τη δέουσα επιμέλεια σύγχρονη Φορολογική Διοίκηση να επιδιώξει την είσπραξη του φόρου, ασκώντας επικαίρως τις ελεγκτικές και κυρωτικές αρμοδιότητές της. Άλλωστε, δεν υφίστανται αποχρώντες λόγοι δυνάμενοι να δικαιολογήσουν επαρκώς τη διαφοροποίηση του χρόνου παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου προς επιβολή φόρου μεγάλης ακίνητης περιουσίας από τον χρόνο παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου προς επιβολή φόρου εισοδήματος, που, επίσης ήταν, κατ’ αρχήν, πενταετής, κατά τα ένδικα έτη, όπως ακριβώς και ο χρόνος παραγραφής του δικαιώματος επιβολής ειδικού φόρου επί των ακινήτων, αλλά και φόρου προστιθέμενης αξίας.

Η εκδοχή αυτή επιρρωνύεται από το άρθρο 36 παρ. 1 του μεταγενέστερου Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 4174/2013, Α' 170) με το οποίο θεσπίσθηκε ως κανόνας, για περιόδους από την 1.1.2014 και εφεξής, πενταετής, κατ’ αρχήν, χρόνος παραγραφής των φορολογικών αξιώσεων του Δημοσίου, καταλαμβάνων και τη φορολογία κεφαλαίου.

Το δικαστήριο τόνισε πως οι διαδοχικές νομοθετικές παρατάσεις της παραγραφής δεν μπορούν να στηρίξουν την έκδοση της ένδικης καταλογιστικής πράξης, διότι αντίκεινται στην αρχή της ασφάλειας του δικαίου και το άρθρο 78 παρ. 1 και 2 του Συντάγματος, ο δε λόγος εξετάζεται αυτεπαγγέλτως ως αναγόμενος στην αντισυνταγματικότητα της διάταξης του άρθρου 102 παρ.1 περ. α΄ του ν.δ/τος 118/1973.

Κατόπιν των ανωτέρω, λοιπόν, το δικαστήριο έκρινε ότι κατά το χρόνο έκδοσης και κοινοποίησης της ένδικης καταλογιστικής πράξης, το δικαίωμα του Δημοσίου να επιβάλει τον ένδικο φόρο είχε υποπέσει στην πενταετή παραγραφή, κάνοντας δεκτή την προσφυγή.

Δείτε την περίληψη της απόφασης στο adjustice.gr.