Σημαντική απόφαση του Δικαστηρίου της ΕΕ για τα δάνεια σε ξένο νόμισμα

Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης έκρινε σήμερα (υπόθεση C-312/14 Banif Plus Bank Zrt. κατά Márton Lantos και Mártonné Lantos) ότι οι πράξεις συναλλάγματος οι οποίες αποτελούν μέρος ορισμένου είδους δανείων σε ξένο νόμισμα δεν αποτελούν επενδυτική υπηρεσία και, επομένως, δεν υπόκεινται στους σχετικούς με την προστασία των επενδυτών κανόνες του δικαίου της Ένωσης.

Συγκεκριμένα, το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι πράξεις συναλλάγματος, οι οποίες πραγματοποιούνται στο πλαίσιο χορηγήσεως δανείου σε ξένο νόμισμα αποτελούν δραστηριότητες αμιγώς παρεπόμενες της διαθέσεως και της αποπληρωμής του δανείου και αποσκοπούν αποκλειστικώς στην εκτέλεση των δύο αυτών ουσιωδών υποχρεώσεων της συμβάσεως δανείου.

Παράλληλα, το ΔΕΕ τόνισε ότι, εφόσον ο δανειολήπτης επιδιώκει μόνον τη λήψη των κεφαλαίων ενόψει της αγοράς αγαθού ή παροχής υπηρεσίας και όχι τη διαχείριση συναλλαγματικού κινδύνου ή την κερδοσκοπία επί της συναλλαγματικής ισοτιμίας ξένου νομίσματος, ;οι επίμαχες πράξεις δεν έχουν σκοπό την πραγματοποίηση επενδύσεως.

Ιστορικό

Το ζεύγος Lantos συνήψε σύμβαση δανείου με την τράπεζα Banif Plus Bank για τη χρηματοδότηση της αγοράς αυτοκινήτου.

Για να επιτύχουν ευνοϊκότερο επιτόκιο από αυτό που προσφέρεται για τα δάνεια σε ουγγρικά φιορίνια, επέλεξαν δάνειο σε ξένο νόμισμα, εκτιθέμενοι, με τον τρόπο αυτό, στον κίνδυνο αξιολογήσεως του ξένου αυτού νομίσματος σε σχέση με το φιορίνι κατά τη διάρκεια της περιόδου αποπληρωμής του δανείου.

Στο πλαίσιο αγωγής ασκηθείσας από την Banif Plus Bank ενώπιον του τοπικού δικαστηρίου του Ráckeve στην Ουγγαρία, το ζεύγος ζητεί από το δικαστήριο αυτό να διαπιστώσει ότι οι συμβάσεις δανείου σε ξένο νόμισμα εμπίπτουν στην οδηγία για τις αγορές χρηματοπιστωτικών μέσων (Οδηγία 2004/39/ΕΚ), οπότε η τράπεζα, ως χρηματοπιστωτικό ίδρυμα, υποχρεούνταν, μεταξύ άλλων, να αξιολογήσει την καταλληλότητα της προς παροχήν υπηρεσίας.

Το ουγγρικό δικαστήριο ζήτησε από το Δικαστήριο της ΕΕ να διευκρινιστεί αν η χορήγηση δανείου σε ξένο νόμισμα όπως αυτή της κύριας δίκης μπορεί να θεωρηθεί ως παροχή επενδυτικής υπηρεσίας επί της οποίας εφαρμόζονται οι επίμαχες διατάξεις της οδηγίας.

Περαιτέρω, το ουγγρικό δικαστήριο ζητεί να διευκρινιστεί αν η μη τήρηση των διατάξεων αυτών συνεπάγεται την ακυρότητα της συμβάσεως δανείου.

Απόφαση

Με τη σημερινή απόφασή του, το Δικαστήριο παρατηρεί κατ’ αρχάς ότι ορισμένες πράξεις του δικαίου της Ένωσης για την προστασία των καταναλωτών δύνανται να ασκούν επιρροή σε υπόθεση όπως αυτή της κύριας δίκης.

Το αυτό ισχύει για την οδηγία 93/13, η οποία έχει ήδη αποτελέσει αντικείμενο αποφάσεως του Δικαστηρίου στο συγκεκριμένο πλαίσιο των συμβάσεων δανείου σε ξένο νόμισμα, καθώς και για τις οδηγίες 87/102 και 2008/48, οι οποίες περιλαμβάνουν ένα σύνολο προστατευτικών διατάξεων που επιβάλλουν στον δανειστή ορισμένες υποχρεώσεις αφορώσες, μεταξύ άλλων, την πληροφόρηση του καταναλωτή.

Στη συνέχεια, το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι πράξεις συναλλάγματος, πραγματοποιούμενες στο πλαίσιο χορηγήσεως δανείου σε ξένο νόμισμα όπως αυτό της κύριας δίκης, αποτελούν δραστηριότητες αμιγώς παρεπόμενες της διαθέσεως και της αποπληρωμής του δανείου.

Συγκεκριμένα, οι πράξεις αυτές αποσκοπούν αποκλειστικώς στην εκτέλεση των δύο αυτών ουσιωδών υποχρεώσεων της συμβάσεως δανείου.

Εφόσον ο δανειολήπτης επιδιώκει μόνον τη λήψη των κεφαλαίων ενόψει της αγοράς αγαθού ή παροχής υπηρεσίας και όχι τη διαχείριση συναλλαγματικού κινδύνου ή την κερδοσκοπία επί της συναλλαγματικής ισοτιμίας ξένου νομίσματος, οι επίμαχες πράξεις δεν έχουν σκοπό την πραγματοποίηση επενδύσεως.

Εξάλλου, δυνάμει της οδηγίας, οι εν λόγω πράξεις δεν συνιστούν, αφεαυτών, τέτοιου είδους υπηρεσίες.

Περαιτέρω, οι επίμαχες πράξεις συναλλάγματος συνδέονται με ένα μέσο, τη σύμβαση δανείου, η οποία δεν αποτελεί χρηματοπιστωτικό μέσο κατά την έννοια της οδηγίας.

Συναφώς, το Δικαστήριο κρίνει ότι οι πράξεις αυτές δεν αφορούν προθεσμιακή σύμβαση, διότι δεν έχουν ως αντικείμενο την πώληση περιουσιακού στοιχείου σε τιμή καθοριζόμενη κατά τη σύναψη της συμβάσεως.

Εν προκειμένω, η αξία του ξένου νομίσματος η οποία πρέπει να ληφθεί υπόψη για τον υπολογισμό της αποπληρωμής δεν καθορίζεται εκ των προτέρων, αλλά καθορίζεται βάσει της τιμής πωλήσεως του ξένου αυτού νομίσματος κατά την ημερομηνία καταβολής εκάστης μηνιαίας δόσεως.

Υπό τις περιστάσεις αυτές, το Δικαστήριο κρίνει ότι, υπό την επιφύλαξη εξακριβώσεως από το αιτούν δικαστήριο, οι πράξεις συναλλάγματος οι οποίες αποτελούν μέρος συμβάσεως δανείου σε ξένο νόμισμα όπως αυτή της κύριας δίκης δεν αποτελούν επενδυτική υπηρεσία, οπότε η χορήγηση του δανείου αυτού δεν υπόκειται στις σχετικές με την προστασία των επενδυτών διατάξεις.

Ολόκληρη την απόφαση μπορείτε να βρείτε εδώ.