1. Από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, η αρμοδιότητα για τις εμπορικές και επαγγελματικές μισθώσεις ανήκει στο Υπουργείο Εμπορίου.
2. Τα εδάφια α’, β' και γ' της παραγράφου 1 του άρθρου 5 του ν. 2041/1992 αντικαθίστανται ως εξής:
"α. μέχρι την 31η Αυγούστου 1995, αν ο μισθωτής έχει συμπληρώσει στη χρήση του μισθίου χρονικό διάστημα τουλάχιστον τριάντα (30) ετών,
β. μέχρι την 31η Αυγούατου 1996, αν ο μισθωτής έχει συμπληρώσει στη χρήση του μισθίου χρονικό διάστημα τουλάχιστον είκοσι (20) ετών και
γ. μέχρι την 31η Αυγούστου 1997, αν ο μισθωτής έχει συμπληρώσει στη χρήση του μισθίου χρονικό διάστημα τουλάχιστον δώδεκα (12) ετών".
3. Η παράγραφος 3 του άρθρου 5 του ν. 2041/1992 (ΦΕΚ 71 Α') αντικαθίσταται ως εξής:
"3. Μισθώσεις που κατά τη σύμβαση και το άρθρο 4 του ν. 813/1978 λήγουν από 1.5.1992 έως 31.8.1997 παρατείνονται αυτοδικαίως μέχρι την ημερομηνία αυτή".
4. Στο άρθρο 5 του ν. 2041/1992 προστίθενται παράγραφοι 6 και 7 ως εξής:
"6. Σε περίπτωση απόδοσης μισθίου λόγω λήξης της μίσθωσης σύμφωνα με το παρόν άρθρο και σε κάθε περίπτωση λήξης της μίσθωσης λόγω συμπλήρωσης δωδεκαετίας, ο εκμισθωτής οφείλει στο μισθωτή για την αποκατάσταση της άυλης εμπορικής αξίας ποσό ίσο με το καταβαλλόμενο κατά το χρόνο λήξης μίσθωμα δώδεκα (12) μηνών. Με αίτηση του μισθωτή, το δικαστήριο, εκτιμώντας τις ειδικές συνθήκες, μπορεί να αυξήσει το ποσό αυτό ως το ισόποσο δεκαέξι (16) μηνιαίων μισθωμάτων. Ο εκμισθωτής υποχρεούται να καταβάλει την αποζημίωση της παραγράφου αυτής πριν από την απόδοση του μισθίου, αλλιώς ο μισθωτής δικαιούται να αρνηθεί την απόδοση.
7. Μετά την απόδοση του μισθίου λόγω λήξης, απαγορεύεται στον εκμισθωτή η ιδιόχρηση ή εκμίσθωση του μισθίου για την ίδια δραστηριότητα, που ασκούσε ο μισθωτής στο μίσθιο, επί μία διετία από την απόδοσή του, εκτός αν το μίσθιο είναι ακίνητο ειδικά προορισμένο για τη χρήση αυτή. Σε περίπτωση παράβασης της απαγόρευσης αυτής, ο εκμισθωτής οφείλει στο μισθωτή αποζημίωση ίση με το καταβαλλόμενο κατά την απόδοση μίσθωμα εικοσιτεσσάρων (24) μηνών".
5. Στο άρθρο 3 του ν. 813/1978 (ΦΕΚ 137 Α') οι περιπτώσεις ε' - η' αντικαθίστανται ως εξής:
"ε. Οι μισθώσεις ακινήτων χαρακτηρισμένων ως διατηρητέων, οι οποίες συνάπτονται από 1ης Σεπτεμβρίου 1990.
στ. Οι μισθώσεις ακινήτων, τα οποία αποκτώνται από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα και τα όργανά της για τη στέγαση των υπηρεσιών της ή των υπηρεσιών των οργάνων της, ανεξαρτήτως του χρόνου συνάψεως των μισθώσεων αυτών.
ζ. Μισθώσεις χώρων εντός του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών και ακινήτων ιδιοκτησίας της Διεθνούς Εκθέσεως Θεσσαλονίκης, που χρησιμοποιούνται ή προορίζονται να χρησιμοποιηθούν ως εκθεσιακοί χώροι.
η. Μισθώσεις χώρων αποκλειστικώς για διενέργεια διαφημίσεων με οποιονδήποτε τρόπο".
6. Στο άρθρο 3 του ν. 813/1978, όπως ισχύει, προστίθεται νέο εδάφιο θ', ως εξής:
"θ) Οι μισθώσεις ακινήτων που αποκτήθηκαν, αυτά ή το οικόπεδο επί του οποίου ανεγέρθηκαν, αποδεδειγμένα με εισαγωγή συναλλάγματος από τον εκμισθωτή, που αντιστοιχεί τουλάχιστον στα 2/3 της αξίας τους ή η αξία αυτή καλύφθηκε κατά το αυτό ποσοστό με εισαγωγή συναλλάγματος και ο μισθωτής, προσμετρουμένου του χρόνου του δικαιοπαρόχου του, έχει συμπληρώσει στη χρήση του μισθίου διάρκεια τουλάχιστον δώδεκα (12) ετών".
7. Οι παράγραφοι 6 και 7 του άρθρου 5 του ν. 2041/ 1992, που προστίθενται με την παράγραφο 4 του άρθρου 2 του παρόντος νόμου, εφαρμόζονται αναλόγως και στην περίπτωση της προηγούμενης παραγράφου.
8. Οι παράγραφοι 1 και 2 του άρθρου 4 του ν. 813/1978 αντικαθίστανται ως εξής:
"1. Η μίσθωση ισχύει για εννέα (9) έτη, ακόμη και αν έχει συναφθεί για βραχύτερο ή αόριστο χρόνο, μπορεί όμως να λυθεί με νεότερη συμφωνία, που αποδεικνύεται με έγγραφο βεβαίας χρονολογίας.
2. Οι διατάξεις του παρόντος νόμου εφαρμόζονται και σε μισθώσεις που έχουν συναφθεί για χρόνο μεγαλύτερο των εννέα (9) ετών."
9. Στην παράγραφο 1 του άρθρου 5 του ν. 813/1978, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 1 του ν. 2041/1992, προστίθεται εδάφιο δεύτερο ως εξής:
"Όρος για ποσοστιαία σταδιακή αναπροσαρμογή του μισθώματος, που συνομολογείται μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, ισχύει και για χρόνο (συμβατικό ή με αναγκαστική παράταση), για τον οποίο δεν έχει προβλεφθεί σταδιακή αναπροσαρμογή, εφόσον τα μέρη δεν έχουν αποκλείσει την ισχύ του για χρόνο μη προβλεπόμενο από τη σύμβαση."
10. Στο τέλος της παραγράφου 2 του άρθρου 9 του ν. 813/1978, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 4 του ν. 1229/1982 (ΦΕΚ 17 Α') προστίθεται περίπτωση γ', ως εξής:
"γ. στο πρόσωπο εκείνου υπέρ του οποίου ασκείται καταγγελία για χρήση, προβλεπόμενη στα άρθρα 1 παρ. 1 εδάφια β' και γ’ και 2 του παρόντος νόμου, αν αυτό έχει εγγράφει στην οικεία κατά νόμο επαγγελματική οργάνωση ή έχει λάβει άδεια ασκήσεως επαγγέλματος, για όσους δεν προβλέπεται τέτοια εγγραφή.''
11. Στην παράγραφο 4 του άρθρου 9 του ν. 813/1978 προστίθεται εδάφιο δεύτερο ως εξής:
"Η επίδοση αυτή γίνεται μέχρι την πρώτη συζήτηση της σχετικής αγωγής απόδοσης μισθίου, αλλιώς η καταγγελία είναι ανίσχυρη."
12. Στην παράγραφο 8 του άρθρου 9 του ν. 813/1978, η οποία προστέθηκε με το άρθρο 10 του ν. 1229/1982, προστίθεται τρίτο εδάφιο ως εξής:
"Η διάταξη αυτή εφαρμόζεται αναλόγως και υπέρ του Δημοσίου και των νομικών προσώπων δημοσίου δίκαιου. Σε κάθε περίπτωση μη πραγματοποίησης της στέγασης των υπηρεσιών μέσα σε ένα (1) χρόνο από την απόδοση του μισθίου, ο μισθωτής δικαιούται επανεγκατάστασης και αποζημίωσης."
13. Το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 3 του άρθρου 10 του ν. 813/1978, όπως η παράγραφος αυτή αντικαταστάθηκε με το άρθρο 5 του ν. 1229/1982, αντικαθίσταται ως εξής:
"Ειδικώς στην περίπτωση καταγγελίας για ιδιόχρηση από κατιόντες του εκμισθωτή ή κυρίου και εφόσον δεν συντρέχει στο πρόσωπό τους η κατ' άρθρο 9 παρ. 2 προϋπόθεση της άσκησης επαγγέλματος επί τριάντα (30) μήνες, τα αποτελέσματα επέρχονται μετά δεκαοκτώ (18) μήνες απο αυτή."
14. Στην παράγραφο 1 του άρθρου 11 του ν. 813/1978 προστίθεται εδάφιο δεύτερο ως εξής:
"Η κυριότητα ετέρου ακινήτου αρκεί να συντρέχει είτε στο πρόσωπο του εκμισθωτή είτε στο πρόσωπο του υπέρ ου η καταγγελία."
15. Οι παράγραφοι 2, 3 και 4 του άρθρου 11 του ν. 813/1978 αντικαθίστανται ως εξής:
"2. Η καταγγελία είναι ανίσχυρη, αν εντός έξι (6) μηνών από την επελευση των αποτελεσμάτων της δεν ασκηθεί αγωγή για απόδοση του μισθίου. Στην περίπτωση αυτή νέα καταγγελία επιτρέπεται μετά την παρέλευση τριετίας από την πρώτη καταγγελία.
3. Στις περιπτώσεις του άρθρου 9 παρ. 2, δεν επιτρέπεται καταγγελία προκειμένου περί όμορων ακινήτων, που μισθώθηκαν από τον ίδιο μισθωτή μαζί με άλλα συνεχόμενα ακίνητα, που ανήκουν στον ίδιο ή σε άλλους κυρίους ή εκμισθωτές για ενιαία συνενωμενη χρήση τους από το μισθωτή, εάν η αφαίρεση του τμήματος που αφορά η καταγγελία καθιστά κατά την κρίση του δικαστηρίου αδύνατη ή ιδιαζόντως δυσχερή τη λειτουργία της επιχείρησης στα υπόλοιπα μίσθια. Η διάταξη του προηγούμενου εδαφίου δεν εφαρμόζεται, αν η καταγγελία αφορά το εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) του συνόλου της μισθωμένης επιφάνειας.
4. Σε περίπτωση καταγγελίας της μίσθωσης για ιδιόχρηση, ο εκμισθωτής μπορεί, μέχρι την πρώτη συζήτηση της αγωγής απόδοσης του μισθίου, να ανακαλέσει την καταγγελία με μονομερή του δήλωση προς το μισθωτή.
Μεταγενέστερη ανάκληση είναι απαράδεκτη, εφόσον δεν συναινεί ο μισθωτής. Σε περίπτωση ανάκλησης της καταγγελίας, ο εκμισθωτής ή ο διάδοχός του στη μισθωτική σχέση στερείται του δικαιώματος της εκ νέου καταγγελίας της μίσθωσης για ιδιόχρηση επί μία τετραετία από την καταγγελία που ανακλήθηκε."
16. Τα οριζόμενα στην παράγραφο 3 του άρθρου 11 του ν.813/1978, όπως αντικαθίσταται με την προηγούμενη παράγραφο, εφαρμόζονται αναλόγως και στις περιπτώσεις λήξης της μίσθωσης, βάσει των παραγράφων 2, 3 και 4 του άρθρου 2 του παρόντος νόμου.
17. Στην παράγραφο 1 του άρθρου 13 του ν. 813/1978 προστίθεται εδάφιο τέταρτο, ως εξής:
"Αν το μίσθιο είναι υπομισθωμένο, δικαιούχος της αποζημίωσης είναι σε κάθε περίπτωση ο μισθωτής - υπεκμισθωτής."
18. Το άρθρο 15 του ν. 813/1978 αντικαθίσταται ως εξής:
"Ο εκμισθωτής υποχρεούται να καταβάλει τις αποζημιώσεις του άρθρου 13 παρ. 1 σε κάθε περίπτωση, πριν από την απόδοση του μισθίου, αλλιώς ο μισθωτής δικαιούται να αρνηθεί την απόδοση."
19. Το δεύτερο εδάφιο του άρθρου 17 του ν.813/1978 αντικαθίσταται ως εξής:
"Οι διατάξεις του άρθρου 22 εφαρμόζονται αναλόγως και εν προκειμένω."
20. Στις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 18 του ν. 813/1978. όπως το άρθρο αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο 4 του ν. 2041/1992, η λέξη "εννέα" αντικαθίσταται με τη λέξη "δώδεκα".
21. Το άρθρο 26 του ν. 813/1978 αντικαθίσταται ως εξής:
"Σε δίκες επί διαφορών του παρόντος νόμου, οι προϊστάμενοι των Δ.Ο.Υ υποχρεούνται να χορηγούν στους έχοντες έννομο συμφέρον, αποκλειστικά για δικαστική χρήση, αντίγραφο συμβάσεων μίσθωσης και βεβαιώσεις για το ύψος της αντικειμενικής αξίας μισθίων ακινήτων, όπου δε δεν ισχύει το σύστημα αυτό, συγκριτικά στοιχεία της αγοραίας αξίας τους, δικαιούμενοι να ζητήσουν υπεύθυνη δήλωση για την αποκλειστικότητα της δικαστικής χρήσης."
22. Η παράγραφος 2 του άρθρου 27 του ν. 813/1978 αντικαθίσταται ως εξής:
"2. Η κατά το άρθρο 13 παρ. 5 αξίωση για επανεγκατάσταση υπόκειται σε ετήσια παραγραφή, αρχόμενη από τότε που γεννήθηκε και είναι δυνατή η δικαστική της επιδίωξη."
23. Η παράγραφος 2 του άρθρου 9 του ν. 2041/1992 αντικαθίσταται ως εξής:
"2. Στις μισθώσεις που υπάγονται στο ν. 813/1978 δεν συγχωρείται ενώπιον του Αρείου Πάγου αίτηση αναστολής εκτέλεσης απόφασης, στην περίπτωση απόδοσης του μισθίου λόγω καθυστέρησης καταβολής του μισθώματος από δυστροπία."
24. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες η αντικειμενική αξία του μισθίου, όπως αυτή υπολογίζεται, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 5 του ν. 813/1978, όπως το άρθρο αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο 1 του ν. 2041/1992 και στη συνέχεια η παράγραφος 2 αυτού με το άρθρο 71 παρ. 1 του ν. 2065/1992 (ΦΕΚ 113 Α'), και το άρθρο 8 του ν. 2041/1992, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 71 παρ. 2 του ν. 2065/1992, έχει μειωθεί πριν από τη δημοσίευση του νόμου αυτού, δεν εφαρμόζεται η παράγραφος 3 του άρθρου 5 του ν. 813/1978, όπως ισχύει, για ετήσια αύξηση του μισθώματος, μέχρις ότου το μίσθωμα που προκύπτει από τη νέα αντικειμενική αξία μαζί με τις ετήσιες αυξήσεις της ίδιας παραγράφου υπερβεί το κατά τη δημοσίευση του νόμου αυτού διαμορφωμένο ήδη μίσθωμα.
25. Η αντικειμενική αξία ειδικά των μισθίων ακινήτων, που χρησιμοποιούνται για τη στέγαση ξενοδοχείων, κινηματογράφων και θεάτρων, κλινικών, ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων και ιδιωτικών οίκων ευγηρίας, σταθμών αυτοκινήτων, πρατηρίων υγρών καυσίμων και λοιπών ειδικών κτιρίων, υπολογίζεται εφεξής, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών, που εκδίδονται βάσει του άρθρου 41 του ν. 1249/1982, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 14 του ν. 1473/1984, και αφορούν τον υπολογισμό της αξίας ειδικών κτιρίων. Αν το μίσθιο έχει εκμισθωθεί με εξοπλισμό, το ύψος του πρόσθετου μισθώματος για τον εξοπλισμό προσδιορίζεται ιδιαίτερα από το δικαστήριο.
Αν το μίσθωμα των ακινήτων της παρούσας παραγράφου που έχει διαμορφωθεί κατά τη δημοσίευση του παρόντος νόμου με εφαρμογή του ποσοστού έξι τοις εκατό (6%) της αντικειμενικής αξίας, σύμφωνα με το άρθρο 8 του ν. 2041/1992, όπως ισχύει, είναι μεγαλύτερο από αυτό που προκύπτει με την εφαρμογή της παραγράφου αυτής, δεν εφαρμόζεται η παράγραφος 3 του άρθρου 5 του ν.813/1978, όπως ισχύει, για ετήσια αύξηση του μισθώματος μέχρις ότου το μίσθωμα της παρούσας παραγράφου, μαζί με τις ετήσιες αυξήσεις της παραγράφου 3 του άρθρου 5 του ν. 813/1978, υπερβεί το κατά τη δημοσίευση του νόμου αυτού διαμορφωμένο ήδη μίσθωμα.
26. Δικαστικές αποφάσεις, που διατάσσουν την απόδοση μισθίου για τις περιπτώσεις των παραγράφων 24 και 25 λόγω μη καταβολής του μισθώματος και δεν έχουν εκτελεσθεί μέχρι την ημέρα δημοσιεύσεως του νόμου αυτού, δεν εκτελούνται, αν ο μισθωτής μέσα σε προθεσμία δύο (2) μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου καταβάλει όλα τα οφειλόμενα μισθώματα και τη δικαστική δαπάνη.
27. Η αληθής έννοια της παραγράφου 2 του άρθρου 5 του ν. 813/1978, όπως το άρθρο αυτό τροποποιήθηκε με το άρθρο 1 του ν. 2041/1992, είναι ότι είναι ισχυρή η τιμαριθμητική ρήτρα αναπροσαρμογής μισθώματος, η οποία περιέχεται στη μισθωτική σύμβαση, έστω και αν αυτή συμφωνήθηκε πριν από την ισχύ του ν. 2041/1992.
28. Η αληθής έννοια της παραγράφου 3 του άρθρου 5 του ν. 813/1978, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 1 του ν. 2041/1992, είναι ότι αυτή εφαρμόζεται και σε περίπτωση που το συμφωνημένο μίσθωμα υπερβαίνει το έξι τοις εκατό (6%) της αντικειμενικής αξίας του μισθίου ή της αγοραίας αξίας, όπου δεν ισχύει το σύστημα αυτό.
29. Η αληθής έννοια του άρθρου 4 του ν. 1953/1991 είναι ότι με αυτό δεν καταργήθηκε η παράγραφος 9 του άρθρου 9 του ν. 813/1978, η οποία έχει προστεθεί με το άρθρο 3 του ν. 1861/1989 και αντικατασταθεί με το άρθρο 22 παρ. 1 του ν. 1868/1989.
30. Η αληθής έννοια του άρθρου 9 παρ. 2, εδάφιο τέταρτο, περίπτ. α' του ν. 813/1978 είναι ότι δεν απαιτείται άσκηση επαγγέλματος εμπόρου επί τριάντα (30) μήνες από το τέκνο, έστω και αν αυτό είναι συνιδιοκτήτης ή συνεκμισθωτής, ανεξάρτητα από το μέγεθος της μερίδας του.
31. Η αληθής έννοια του άρθρου 6 του ν. 2206/1994 είναι ότι στη διάρκεια των μισθώσεων που ρυθμίζει, περιλαμβάνεται και η αναγκαστική παράταση του συμβατικού χρόνου.
