Υποχρεωτική διαμεσολάβηση: Σωτηρία ή πυροτέχνημα;

Το Σάββατο 30/11/2019 δημοσιεύεται ο νόμος 4640/2019 για την υποχρεωτική διαμεσολάβηση σε πλήθος υποθέσεων αστικής και εμπορικής φύσης, ο οποίος αντικατέστησε τον προηγούμενο (Ν. 4512/18), φέρνοντας μια και καλή στην ελληνική πραγματικότητα αυτή την ... άγνωστη.

Η υποχρεωτική διαμεσολάβηση εντάσσεται λοιπόν και επίσημα (βελτιωμένη σαφώς σε σχέση με τον νόμο του 2018) στην ελληνική έννομη τάξη, στα πλαίσια εναρμόνισης με την ευρωπαϊκή οδηγία 2008/52/ΕΚ, με σκοπό αφενός την αποσυμφόρηση των δικαστηρίων, αφετέρου την εξεύρεση γρηγορότερων, αμοιβαία αποδεκτών και λιγότερου κόστους λύσεων μεταξύ των μερών.

Αυτή λοιπόν η … άγνωστη που συνεχίζει τόσο να μας φοβίζει, είναι μια πλήρως διαρθρωμένη διαδικασία που λαμβάνει χώρα πάντα στο πλαίσιο της απόλυτης εχεμύθειας και της καλόπιστης συμπεριφοράς μεταξύ των μερών, τα οποία με τη βοήθεια ενός ανεξάρτητου και αμερόληπτου τρίτου (του διαμεσολαβητή) μπορούν να οδηγηθούν σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα (μακριά από την ένταση και το ψυχοφθόρο των ακροατηρίων) σε αμοιβαία αποδεκτές λύσεις, λύσεις win - win.

Με τον νέο δε νόμο υπάγονται (υποχρεωτικά) σε αυτή οι οικογενειακές διαφορές που αφορούν τις σχέσεις μεταξύ των συζύγων (διατροφή, επιμέλεια κλπ), καθώς και οι διαφορές που εκδικάζονται κατά την τακτική διαδικασία του Μονομελούς (πάνω όμως από 30.000 ευρώ), καθώς και οι αντίστοιχες που Πολυμελούς Πρωτοδικείου.

Βασικό δε σημείο του είναι η υποχρέωση του πληρεξουσίου δικηγόρου πριν την προσφυγή στη δικαιοσύνη να ενημερώσει εγγράφως τον εντολέα του για τη δυνατότητα να λυθεί η υπόθεσή του μέσω διαμεσολάβησης καθώς και για την προσφυγή στην αρχική υποχρεωτική συνεδρία (αν αφορά διαφορά που υπάγεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στη διαμεσολάβηση).

Να τονισθεί μάλιστα ότι στην υποχρεωτική αρχική συνεδρία το κάθε μέρος παρίσταται με τον πληρεξούσιο Δικηγόρο του και - λόγω ακριβώς του εμπιστευτικού της χαρακτήρα - δεν τηρούνται πρακτικά, η δε συνεδρία λαμβάνει χώρα το αργότερο εντός 20 ημερών από την επόμενη της αποστολής στο διαμεσολαβητή αιτήματος προσφυγής σε αυτή από το μέρος που επισπεύδει τη διαδικασία.

Στο τέλος της συνεδρίας συντάσσεται πρακτικό, το οποίο υπογράφεται από όλους και σε περίπτωση που ακολουθηθεί εν συνεχεία η δικαστική οδός, αυτό κατατίθεται στο Δικαστήριο επί ποινή απαραδέκτου.

Σε περίπτωση δε που τα μέρη με τη βοήθεια του ανεξάρτητου και αμερόληπτου τρίτου (διαμεσολαβητή) καταλήξουν σε συμφωνία, μπορεί το πρακτικό να κατατεθεί στη γραμματεία του αρμόδιου δικαστηρίου, αποτελώντας τίτλο εκτελεστό.

Η διαμεσολάβηση λοιπόν φαίνεται ότι ήρθε για να μείνει και, ούσα η "κορωνίδα" των εξωδικαστικών τρόπων επίλυσης διαφορών, να δώσει ίσως λύση σε υποθέσεις που τα μέρη περιμένουν καρτερικά τη δικαστική απόφαση (υποθέσεις τακτικής πολυμελούς) γρήγορα και αναίμακτα, μακριά από αντιδικίες.

Ειδικά αν σκεφτεί κανείς ότι ο κύριος όγκος των ιατρικών υποθέσεων (ιατρικά σφάλματα - αστικό σκέλος – αγωγή αποζημιώσεως ) ανήκει στην αρμοδιότητα των πολυμελών πρωτοδικείων (λόγω ποσού) και ότι οι μεν ασθενείς ή οι κληρονόμοι (σε περίπτωση θανάτου) περιμένουν έτη τη δικαίωση τους, οι δε ιατροί διασύρονται βλέποντας τα ονόματά τους στα πινάκια των δικαστικών αιθουσών.

Σε κάθε περίπτωση - και με το νέο νόμο να μετρά μόλις λίγες μέρες ζωής - μένει να δούμε στην πράξη αν αυτή τη φορά το ... πείραμα θα πετύχει, αν δηλαδή η διαμεσολάβηση θα επιβιώσει στην ελληνική πραγματικότητα, βοηθώντας επί της ουσίας τους πολίτες να επιλύουν γρηγορότερα και χωρίς αντιδικίες τα προβλήματά τους, ή αν θα αποτελέσει ένα ακόμα πυροτέχνημα (όπως ο προηγούμενος νόμος) που σύντομα θα εκραγεί.

Οψόμεθα!