Αλλαγές στους ποινικούς κώδικες: Αυστηρές παρατηρήσεις της Ένωσης Ελλήνων Ποινικολόγων

Τις παρατηρήσεις της επί του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης με τίτλο «Παρεμβάσεις στον Ποινικό Κώδικα και τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας για την επιτάχυνση και την ποιοτική αναβάθμιση της ποινικής δίκης - Εκσυγχρονισμός του νομοθετικού πλαισίου για την πρόληψη και την καταπολέμηση της ενδοοικογενειακής βίας», δημοσίευσε η Ένωση Ελλήνων Ποινικολόγων.

Διαβάστε σχετικά: Στη Βουλή ο νέος Ποινικός Κώδικας και Κώδικας Ποινικής Δικονομίας

Με τις παρατηρήσεις της αυτές, η Ε.Ε.Π. στέκεται επικριτικά επί των προτεινόμενων παρεμβάσεων, εκφράζοντας τον προβληματισμό της τόσο ως προς τη νομοπαρασκευαστική διαδικασία που ακολουθήθηκε, όσο και ως προς τις συνέπειες που θα έχει η τυχόν ψήφιση των διατάξεων του νομοσχεδίου, ενώ παράλληλα καταθέτει τις προτάσεις της και επί των επιμέρους διατάξεων αυτού.

Σύμφωνα με τη γενική παρατήρηση που διατυπώνεται στην εισαγωγή του κειμένου:

Για την επεξεργασία ενός νομοσχεδίου αυτού του εύρους έπρεπε αυτονοήτως να έχει συσταθεί νομοπαρασκευαστική επιτροπή με πρόσωπα υψηλού κύρους προερχόμενα από όλους τους συμμετέχοντες στην απονομή της ποινικής δικαιοσύνης φορείς. Αυτό απαιτεί ο Ν. 4622/2019 περί καλής νομοθέτησης και το Εγχειρίδιο Νομοπαρασκευαστικής Μεθοδολογίας του 2020, το οποίο εξέδωσε η Προεδρία της Κυβέρνησης (βλ. Τρίτο Μέρος του Εγχειριδίου, σελ. 62-69).

Κατά την παρασκευή του επίμαχου νομοσχεδίου «υπερπηδήθηκε» παντελώς -για άγνωστους λόγους- το στάδιο της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής με αποτέλεσμα το νομοσχέδιο να εμφανίζει σοβαρά προβλήματα νομοτεχνικής και ουσιαστικής φύσεως καθώς και ασυμβατότητα προς το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ (βλ. σχετικώς την από 23.12.2023 Ανακοίνωση της Νομικής Σχολής Αθηνών καθώς και το από 20.12.2023 Ψήφισμα 39 καθηγητών ποινικού δικαίου της χώρας.

Οι πλείστες των προτεινόμενων ρυθμίσεων δεν υπηρετούν τον εξαγγελλόμενο σκοπό του νομοσχεδίου, ήτοι την επιτάχυνση και ποιοτική αναβάθμιση της ποινικής δίκης. Οι κριτικές παρατηρήσεις και προτάσεις που υποβλήθηκαν κατά την δημόσια διαβούλευση δεν ελήφθησαν - με ολίγες εξαιρέσεις - δεόντως υπ’ όψιν, με αποτέλεσμα το κατατεθέν στην Βουλή κείμενο να είναι άκρως προβληματικό. Συνολικώς εκτιμώμενο, το νομοσχέδιο χαρακτηρίζεται από νομοτεχνική προχειρότητα, τιμωρητικό / αντι-φιλελεύθερο πνεύμα και άγνοια των πρακτικών αναγκών της ποινικής διαδικασίας.

Η ψήφιση των διατάξεων του νομοσχεδίου αναμένεται να προκαλέσει:

α) συμφόρηση των ποινικών ακροατηρίων

β) υπερ-κορεσμό των σωφρονιστικών καταστημάτων και κοινωνικό εξοστρακισμό μη επικίνδυνων παραβατών

γ) οξύτατα προβλήματα διαχρονικού δικαίου και ισότητας ενώπιον του νόμου

δ) πτώση της ποιότητας των δικαστικών αποφάσεων και αύξηση των εξ αυτών ουσιαστικώς ή νομικώς λανθασμένων

ε) αφόρητο περιορισμό θεμελιωδών δικαιωμάτων των κατηγορουμένων

στ) υποβάθμιση του ρόλου των συνηγόρων

ζ) ανατροπή της δικαιοπολιτικής και δογματικής ισορροπίας του ποινικού μας συστήματος.

Οι παρατηρήσεις της Ένωσης Ελλήνων Ποινικολόγων είναι διαθέσιμες εδώ.