logo-print

Απόρριψη αίτησης για οικογενειακή επανένωση (ΔΠρΘεσ 34/2025)

Η Διοίκηση όφειλε να εκτιμήσει το καθεστώς και την διάρκεια της απασχόλησης του αιτούντος και την δυνατότητα της συζύγου του να συνδράμει στο οικογενειακό εισόδημα

19/03/2025

20/03/2025

Η καταχρηστική άσκηση εμπράγματου δικαιώματος υπό το πρίσμα της αντιφατικής συμπεριφοράς εκ μέρους του ελληνικού δημοσίου, 2024
Κώδικας Διοικητικής Δικονομίας, 7η έκδ., 2024

Δίκαιο Μετανάστευσης. Αίτηση έγκρισης οικογενειακής επανένωσης υποβληθείσα από νομίμως διαμένοντα πολίτη τρίτης χώρας με σκοπό την επανένωση με την ομοεθνή σύζυγό του.

Οι αιτούντες σύζυγοι παραδεκτώς ομοδικούν, αφού έχουν κοινό έννομο συμφέρον να ακυρωθεί η απορριπτική απόφαση, προκειμένου να εγκριθεί η οικογενειακή τους επανένωση και να διάγουν νομίμως κοινή συζυγική ζωή στην Ελλάδα.

Απόρριψη της αίτησης με δύο αιτιολογικά ερείσματα: 1. Λόγω διαπίστωσης της επιβολής στην σύζυγο της κύρωσης του πενταετούς περιορισμού του δικαιώματος πρόσβασης σε τίτλο διαμονής, με βάση το άρθρο 20 παρ. 4 του ν.5038/2023 και 2. Λόγω έλλειψης επαρκούς εισοδήματος/πόρων του συντηρούντος.

Υποχρέωση εξατομικευμένης εξέτασης της αίτησης (άρθρο 17 της Οδηγίας 2003/86/ΕΚ).

Έννοια σταθερών, τακτικών και επαρκών πόρων. Η κρίση για την σταθερότητα των πόρων δεν μπορεί να στηρίζεται αποκλειστικά στις πράξεις προσδιορισμού φόρου προηγούμενων ετών. Το ελάχιστο εισόδημα που τίθεται από τον νόμο αποτελεί ποσό αναφοράς και επιβάλλεται η εκτίμηση κάθε συγκεκριμένης περίπτωσης. Η γεωγραφική προέλευση των πόρων δεν ασκεί καταρχήν επιρροή. Εκτίμηση της μελλοντικής εξέλιξης της οικονομικής κατάστασης του συντηρούντος.

Η Διοίκηση όφειλε να εκτιμήσει το καθεστώς και την διάρκεια της απασχόλησης του αιτούντος και την δυνατότητα της συζύγου του να συνδράμει στο οικογενειακό εισόδημα, καθώς και να προσδιορίσει την πηγή και την φύση του δηλωθέντος από τον συντηρούντα εισοδήματος αλλοδαπής για να κρίνει αιτιολογημένα εάν αυτό μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως σταθερό και τακτικό ή μη. Πλημμελές το συγκεκριμένο αιτιολογικό έρεισμα της προσβαλλόμενης απόφασης.

Η αυτόματη απόρριψη του επίμαχου αιτήματος, κατ΄επίκληση της παρ. 4 του άρθρου 20 του ν.5038/2023, συνιστά παραβίαση της υποχρέωσης εξατομικευμένης κρίσης, ιδίως εάν συνεκτιμηθεί ότι η εφαρμογή της διάταξης αυτής συνεπάγεται τον 5ετή περιορισμό της άσκησης του δικαιώματος οικογενειακής επανένωσης. Πλημμελές και το έτερο αιτιολογικό έρεισμα της προσβαλλόμενης απόφασης.

Δεκτή η αίτηση ακύρωσης. Αναπέμπεται η υπόθεση στην Διοίκηση προς νέα νόμιμη κρίση.

Διαβάστε επίσης: Δικαίωμα οικογενειακής επανένωσης: Ασκεί επιρροή η ενηλικίωση του αναγνωρισμένου ασυνόδευτου ανήλικου πρόσφυγα κατά τη διάρκεια της σχετικής διαδικασίας;

Απόσπασμα απόφασης:

10. Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου προκύπτουν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά:

Η δεύτερη αιτούσα, πολίτης Αλβανίας, γεννημένη στις 4.7.1999, υπέβαλε στις 12.4.2023, την …/12.4.2023 αίτηση για την έκδοση άδειας διαμονής για εξαρτημένη εργασία. Με την …/20.10.2023 απόφαση του Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής, που υπογράφεται κατ΄ εντολή του από την Διευθύντρια της Διεύθυνσης Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Βορείου Τομέα και Ανατολικής Αττικής, η αίτηση αυτή απορρίφθηκε, με την αιτιολογία ότι δεν είχε προηγηθεί αίτηση μετάκλησης της δεύτερης αιτούσας από κάποιον εργοδότη, ούτε είχε εκδοθεί η προβλεπόμενη εγκριτική της μετάκλησής της απόφαση, συνεπώς δεν πληρούνταν οι νόμιμες προϋποθέσεις για την χορήγηση άδειας διαμονής για εξαρτημένη εργασία. Κατά την κρίση του αρμόδιου Γραμματέα, στην περίπτωση της δεύτερης αιτούσας, δεν συνέτρεχε η βασική προϋπόθεση χορήγησης της άδειας διαμονής που ζητήθηκε ήδη από την ηλεκτρονική υποβολή του αιτήματός της, το οποίο, ως εκ τούτου, θεωρήθηκε ότι υποβλήθηκε καταχρηστικά. Με την ίδια απόφαση επιβλήθηκε σε βάρος της δεύτερης αιτούσας το μέτρο της επιστροφής χωρίς προθεσμία οικειοθελούς αναχώρησης από την χώρα.

Ο πρώτος αιτών, πολίτης Αλβανίας, γεννημένος στις 21.5.1985, κάτοικος Θεσσαλονίκης (οδός …), είναι κάτοχος της … άδειας διαμονής για εξαιρετικούς λόγους με δικαίωμα πρόσβασης σε εξαρτημένη εργασία, ισχύος από τις 12.6.2020 έως 11.6.2023. Προ της λήξης της ισχύος της άδειας διαμονής του, υπέβαλε ηλεκτρονικώς την …/28.4.2023 αίτησή του για την ανανέωσή της και έλαβε σχετική βεβαίωση υποβολής, σύμφωνα με την οποία, ως κάτοχος της βεβαίωσης αυτής διαμένει νομίμως στη χώρα για όσο χρόνο αυτή ισχύει. Ακολούθως, στις 26.9.2023 υπέβαλε την … αίτηση ενώπιον του Τμήματος Αδειών Διαμονής Α΄ και Β΄ της Διεύθυνσης Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Θεσσαλονίκης, ζητώντας την έγκριση της εισόδου και διαμονής στη χώρα της δεύτερης αιτούσας-συζύγου του, με σκοπό την οικογενειακή τους επανένωση. Ειδικότερα, οι αιτούντες τέλεσαν γάμο στις 20.6.2023 στην Πρεσβεία της Αλβανίας στη Θεσσαλονίκη, ενώ απέκτησαν μια θυγατέρα, που γεννήθηκε στις 25.11.2022 στη Θεσσαλονίκη και αναγνωρίσθηκε ως τέκνο του πρώτου αιτούντος, με την …/13.7.2023 συμβολαιογραφική πράξη εκούσιας αναγνώρισης τέκνου, της Συμβολαιογράφου Θεσσαλονίκης, Παρασκευής Αποστόλου (βλ. την από 17.7.2023 ληξιαρχική πράξη γέννησης της Ληξιάρχου Θεσσαλονίκης και το από 17.1.2024 πιστοποιητικό γάμου του Ληξιαρχείου Κορυτσάς). Προς απόδειξη πλήρωσης των προϋποθέσεων για την οικογενειακή επανένωση με τη σύζυγό του - δεύτερη αιτούσα, ο πρώτος αιτών συνυπέβαλε με την προαναφερθείσα αίτησή του, μεταξύ άλλων: 1. δήλωση φορολογίας εισοδήματος και πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου εισοδήματος φορολογικού έτους 2022 με δηλωθέντα εισοδήματα συνολικού ύψους 11.651,71 ευρώ, εκ των οποίων 4.651,71 ευρώ από μισθούς ημεδαπής και 7.000 ευρώ από μισθούς αλλοδαπής προέλευσης, στα οποία η Ελλάδα έχει δικαίωμα φορολόγησης, 2. αντίγραφο της 79185025/6.7.2023 υποβληθείσας δήλωσης πληροφοριακών στοιχείων μίσθωσης κατοικίας επί της οδού Γρ. Λαμπράκη 180, με μισθωτές τους αιτούντες και συμβατική διάρκεια από 30.7.2019 έως 1.7.2023, 3. αντίγραφο εκτύπωσης του ατομικού λογαριασμού της ασφάλισής του, χρονικής περιόδου από 1/2022 έως 12/2022, από τον οποίο προέκυπτε η πραγματοποίηση 14 ημερών εργασίας τον 5/2022 και 25 ημερών εργασίας μηνιαίως από 6/2022 έως 12/2022 και 4. αντίγραφο εκτύπωσης από το σύστημα «ΑΤΛΑΣ» για την ασφαλιστική του ικανότητα για το χρονικό διάστημα από 12.6.2023 έως 29.2.2024.

Με το …/24.10.2023 του Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας-Θράκης, που υπογράφεται κατ΄εντολή του από την Προϊσταμένη του Τμήματος Αδειών Διαμονής Α΄, ο πρώτος αιτών κλήθηκε να υποβάλει συμπληρωματικά στοιχεία για το εισόδημα από μισθούς/συντάξεις αλλοδαπής που συμπεριέλαβε στον κωδικό 389 στη δήλωση φορολογίας εισοδήματός φορολογικού έτους 2022. Ανταποκρινόμενος στην πρόσκληση αυτή, ο πρώτος αιτών υπέβαλε έγγραφο στην αλβανική γλώσσα το οποίο φέρει τον τίτλο «το έντυπο δήλωσης της απλοποιημένης φορολόγησης επί του κέρδους», καθώς και επίσημη μετάφραση αυτού στην ελληνική γλώσσα, άνευ επικύρωσης και με υπεύθυνη δήλωση της 9ης.11.2023, του άρθρου 22 παρ. 6 του ν. 1599/1986 ότι οι περιλαμβανόμενες σε αυτό πληροφορίες είναι αληθείς και ορθές. Προσκόμισε επίσης ακριβές αντίγραφο εγγράφου στην αλβανική γλώσσα, εκδοθέν από το Τμήμα Επικυρώσεων της Γενικής Προξενικής Διεύθυνσης του Υπουργείου για την Ευρώπη και τις Εξωτερικές Υποθέσεις της Δημοκρατίας της Αλβανίας καθώς και επίσημη μετάφραση μέρους του περιεχομένου αυτού στην ελληνική γλώσσα, σύμφωνα με την οποία «…το αποσταλέν έγγραφο δε μπορεί να επικυρωθεί, επειδή δεν είναι έγγραφο-αντικείμενο επικυρώσεως».

Με το …/20.3.2024 νεότερο έγγραφο ζητήθηκε από τον πρώτο αιτούντα να υποβάλει πράξεις διοικητικού προσδιορισμού φόρου των τελευταίων τριών ετών, προκειμένου να διαπιστωθεί η σταθερότητα και τακτικότητα του εισοδήματός του από την αλλοδαπή, το οποίο φορολογείται στην Ελλάδα. Ο πρώτος αιτών υπέβαλε ηλεκτρονικώς πράξεις διοικητικού προσδιορισμού φόρου φορολογικών ετών 2019 έως 2021, χωρίς δηλωθέντα εισοδήματα. Κατόπιν τούτου, με την προσβαλλόμενη απόφαση απορρίφθηκε η επίμαχη αίτηση έγκρισης οικογενειακής επανένωσης που υπέβαλε ο αιτών, με την αιτιολογία αφενός, ότι η δεύτερη αιτούσα, όπως προκύπτει από το ΟΠΣ «Μετανάστευση», υπάγεται στο άρθρο 20 παρ. 4 του ν. 5038/2023, λόγω της προγενέστερης απόρριψης της από 12.4.2023 αίτησής της ως καταχρηστικής και συνεπώς δεν είναι δυνατή η υποβολή αίτησης χορήγησης άδειας διαμονής για λογαριασμό της πριν από την παρέλευση 5 ετών από την υποβολή της ανωτέρω αίτησής της, αφετέρου, ότι ο πρώτος αιτών δεν πληροί τις προϋποθέσεις οικογενειακής επανένωσης. Και τούτο, διότι ως συντηρών δεν διαθέτει προσωπικό εισόδημα σταθερό, τακτικό και επαρκές για τις ανάγκες του ιδίου και της οικογένειάς του, λαμβάνοντας υπόψη ότι διαθέτει εισόδημα ύψους 4.651,71 ευρώ, ήτοι κατώτερο του απαιτούμενου, ύψους 10.086 ευρώ, ενώ το κατά δήλωσή του εισόδημα ύψους 7.000 ευρώ δεν προσμετράται, καθώς αποτελεί εισόδημα αλλοδαπής προέλευσης και δεν αποτελεί σταθερό και τακτικό εισόδημα. Ήδη με το κρινόμενο ένδικο βοήθημα οι αιτούντες επιδιώκουν την ακύρωση της απορριπτικής αυτής πράξης, ενώ η Διοίκηση με τη νομίμως κατατεθείσα έκθεση απόψεών της υπεραμύνεται της νομιμότητας αυτής και επιδιώκει την απόρριψη της υπό κρίση αίτησης.

11. Επειδή, σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στην σκέψη 7, η Οδηγία 2003/86/ΕΚ θέτει συγκεκριμένες προϋποθέσεις, οι οποίες, εφόσον συντρέχουν, καθιστούν υποχρεωτική για τα κράτη την αποδοχή της αίτησης οικογενειακής επανένωσης από τον συντηρούντα. Ομοίως στην ίδια Οδηγία περιλαμβάνονται συγκεκριμένες αρνητικές προϋποθέσεις, οι οποίες περιορίζουν την άσκηση του συγκεκριμένου δικαιώματος. Σε κάθε περίπτωση, όμως, οι αρμόδιες αρχές οφείλουν να εκφέρουν εξατομικευμένη κρίση, λαμβάνοντας υπόψιν τους τις ιδιαίτερες περιστάσεις που συντρέχουν, όπως ορίζεται στο άρθρο 17 της Οδηγίας.

Υπό αυτήν την έννοια, η παρ. 4 του άρθρου 20 του ν.5038/2023, με την οποία επιβάλλεται 5ετής περιορισμός του δικαιώματος υποβολής αίτησης χορήγησης άδειας διαμονής, στην περίπτωση που έχει προηγηθεί άλλη αίτηση για έκδοση άδειας διαμονής, κατά παράβαση της περ. β της παρ. 1 του άρθρου 24 του ν.4251/2014 και από 31.3.2024 και εξής της περ. β της παρ. 1 του άρθρου 15 του νέου Κώδικα Μετανάστευσης, δεν μπορεί να καταλήξει άνευ ετέρου στην απόρριψη της αίτησης έγκρισης οικογενειακής επανένωσης. Τούτο, διότι ο περιορισμός του δικαιώματος οικογενειακής επανένωσης, το οποίο απορρέει από την ανωτέρω Οδηγία και ασκείται υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις που τίθενται από την Οδηγία αυτή, για τον ανωτέρω λόγο θα έθιγε την πρακτική αποτελεσματικότητα των διατάξεών της και θα επέτρεπε στη Διοίκηση να μην επιτρέπει την οικογενειακή επανένωση πολιτών τρίτων χωρών επί 5 έτη, ακόμη και εάν κατά τα λοιπά συνέτρεχαν οι νόμιμες προϋποθέσεις και μάλιστα χωρίς να ερευνώνται οι συνθήκες κάθε συγκεκριμένης περίπτωσης, ώστε να επιτυγχάνεται ισόρροπη και εύλογη εκτίμηση όλων των εμπλεκομένων συμφερόντων. Άλλωστε ακόμη και εάν θεωρηθεί ότι η χρήση απατηλών ή παράνομων μέσων ή παραπλανητικών πληροφοριών ή πλαστών δικαιολογητικών μπορεί να στοιχειοθετήσει την συνδρομή λόγων δημόσιας τάξης, πάντως και σε αυτήν την περίπτωση τα άρθρα 16 και 17 της Οδηγίας επιβάλλουν την συνεκτίμηση όλων των περιστάσεων και την λήψη υπόψιν συγκεκριμένων κριτηρίων και δεν δικαιολογούν την κατά δέσμια αρμοδιότητα απόρριψη της αίτησης.

Ως εκ τούτου, το γεγονός ότι ο πολίτης τρίτης χώρας υπέβαλε αίτηση για χορήγηση άδειας διαμονής, η οποία κρίθηκε ότι υποβλήθηκε κατά παράβαση της περ. β της παρ. 1 του άρθρου 24 του ν.4251/2014 ή της περ. β της παρ. 1 του άρθρου 15 του νέου Μεταναστευτικού Κώδικα δεν αρκεί για να τον αποκλείσει, άνευ ετέρου, από το δικαίωμα οικογενειακής επανένωσης που προβλέπεται από την Οδηγία 2003/86/ΕΚ και μάλιστα για χρονικό διάστημα 5 ετών.

Με αυτά τα δεδομένα, η υποβολή από την δεύτερη αιτούσα της αίτησης έκδοσης άδειας διαμονής για εξαρτημένη εργασία, η οποία χαρακτηρίστηκε από την Διοίκηση ως καταχρηστική, για τον λόγο ότι δεν είχε προηγηθεί η προβλεπόμενη διαδικασία της μετάκλησης, με αποτέλεσμα να θεωρηθεί ότι αυτή αποσκοπούσε αποκλειστικώς στην λήψη της βεβαίωσης της παρ. 5 του άρθρου 8 του ν.4251/2014 και συνακόλουθα η επιβολή σε βάρος της της κύρωσης της παρ. 4 του άρθρου 20 του ν.5038/2023 δεν αποτελεί, άνευ ετέρου, νόμιμο λόγο για την απόρριψη της έγκρισης της οικογενειακής της επανένωσης με τον σύζυγό της. Τούτο δε ανεξαρτήτως εάν, σε κάθε περίπτωση, η υποβολή τέτοιας προδήλως αβάσιμης ή έστω καταχρηστικής αίτησης εμπίπτει ευθέως σε κάποια από τις προϋποθέσεις της παρ. 4 του άρθρου 20 του ν. 5038/2023, πολλώ δε μάλλον από τη στιγμή που η τελευταία αυτή διάταξη αφορά αιτήματα με σκοπό την έκδοση άδειας διαμονής (και συνεπώς αιτήματα, καταρχάς τουλάχιστον, πρόσφορα να επιτύχουν τον σκοπό αυτό) και όχι τη λήψη βεβαίωσης για κατάθεση αίτησης χορήγησης άδειας διαμονής. Η κρίση αυτή, εξάλλου, δεν αφορά στην νομιμότητα της …/20.10.2023 απόφασης με την οποία είχε απορριφθεί η αίτηση έκδοσης άδειας διαμονής για εξαρτημένη εργασία της δεύτερης αιτούσας ως καταχρηστική, αλλά της προσβαλλόμενης απόφασης με την οποία για πρώτη φορά διαπιστώθηκε με ρητή, εκτελεστή και προσβαλλόμενη με αίτηση ακύρωσης διοικητική πράξη η συνδρομή των προϋποθέσεων επιβολής της κύρωσης και ως εκ τούτου κατέστη εφικτός και ο δικαστικός της έλεγχος.

12. Επειδή, με την κρινόμενη αίτηση προβάλλεται ότι ο πρώτος αιτών διαμένει αδιάλειπτα στη χώρα από το 2005, έχοντας αναπτύξει ισχυρούς βιοτικούς δεσμούς, ενώ απασχολείται σταθερά εκπληρώνοντας πάσης φύσεως υποχρεώσεις προς το κράτος. Υποστηρίζεται επίσης ότι μη νομίμως κρίθηκε δυνάμει της προσβαλλομένης απόφασης ότι ο πρώτος αιτών δεν διαθέτει προσωπικό, σταθερό και επαρκές εισόδημα, κατά την έννοια του νόμου, θεωρώντας ότι δεν μπορεί να προσμετρηθεί το εκ της αλλοδαπής προερχόμενο εισόδημά του. Και τούτο διότι, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς των αιτούντων, κατά την ορθή ερμηνεία των κρίσιμων διατάξεων της Οδηγίας και της εθνικής νομοθεσίας με την οποία αυτή ενσωματώθηκε (βλ. ν. 4251/2014 και ΚΥΑ με αρ. 30825/2014) δεν τίθεται ως προϋπόθεση το εισόδημα του συντηρούντος προσώπου να προέρχεται αποκλειστικά από τη χώρα στην οποία αυτός κατοικεί μόνιμα. Εξάλλου, οι αιτούντες εκθέτουν ότι μη νομίμως η Διοίκηση έλαβε υπόψιν της την 662375/7.11.2022 Εγκύκλιο, σύμφωνα με την οποία το εισόδημα αλλοδαπής δεν προσμετράται, διότι έχει εκδοθεί για την ερμηνεία των διατάξεων του άρθρου 89 του ν. 4251/2014 που αφορά περίπτωση άδειας διαμονής διάφορης από εκείνη που αιτήθηκαν οι ίδιοι (δηλαδή άδεια διαμονής επί μακρόν διαμένοντος). Συμπερασματικά, οι αιτούντες ισχυρίζονται ότι, εφόσον ο πρώτος αιτών προσκόμισε το προβλεπόμενο στη με 30825/2014 ΚΥΑ δικαιολογητικό στοιχείο (εκκαθαριστικό σημείωμα του 2022), για την απόδειξη της πλήρωσης της προϋπόθεσης περί ύπαρξης σταθερού, τακτικού και επαρκούς εισοδήματος, από το οποίο προκύπτει ότι ο ίδιος διαθέτει άνω του απαιτούμενου εκ της προαναφερθείσας ΚΥΑ εισόδημα, η Διοίκηση με μη νόμιμη αιτιολογία απέρριψε την ένδικη αίτησή του και συνεπώς η προσβαλλόμενη πράξη καθίσταται ακυρωτέα.

13. Επειδή, όπως αναφέρθηκε στο ιστορικό της παρούσας, σύμφωνα με την προσβαλλόμενη απόφαση, η αίτηση του πρώτου αιτούντος απορρίφθηκε, διότι ο ίδιος δεν πληροί την προϋπόθεση περί σταθερού, τακτικού και επαρκούς εισοδήματος για την κάλυψη των αναγκών του ίδιου και της συζύγου του, για την οποία αιτείται την οικογενειακή επανένωση (βλ. σκέψη 16 της προσβαλλόμενης απόφασης, άρθρο 70 παρ. 2 του ν. 4251/2014, καθώς και άρθρο 7 παρ. 1 στοιχείο γ’ της Οδηγίας).

Συγκεκριμένα, στο σώμα της εν λόγω απόφασης αναφέρεται ότι το εισόδημα του αιτούντος, όπως προκύπτει από το προσκομισθέντα από τον ίδιο δικαιολογητικά, ανέρχεται στο ύψος των 4.651,71 ευρώ (εισόδημα ημεδαπής προέλευσης), ενώ το εισόδημα που απαιτείται, σύμφωνα με τις διατάξεις της με αρ. 30825/4.6.2014 ΚΥΑ ανέρχεται στο ύψος των 10.086 ευρώ. Εξάλλου, σύμφωνα με την προσβαλλομένη απόφαση το εισόδημα ύψους 7.000 ευρώ δεν μπορεί να προσμετρηθεί, διότι αποτελεί εισόδημα αλλοδαπής προέλευσης και δεν αποτελεί σταθερό και τακτικό εισόδημα. Ωστόσο, η αιτιολογία της προσβαλλόμενης απόφασης δεν τυγχάνει νόμιμη, ούτε δύναται να στηρίξει αυτοτελώς την απορριπτική κρίση της Διοίκησης, διότι, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην σκέψη 7, στο άρθρο 7 παρ. 1 στοιχείο γ΄ της Οδηγίας, προβλέπεται η προϋπόθεση της ύπαρξης στο πρόσωπο του συντηρούντος σταθερών, τακτικών και επαρκών πόρων, τέτοιων που να επιτρέπουν την κάλυψη των αναγκών του ιδίου και των μελών της οικογένειάς του χωρίς την ανάγκη προσφυγής στο σύστημα κοινωνικής αρωγής του κράτους μέλους υποδοχής, χωρίς να επιβάλλεται ως προς την προαναφερθείσα προϋπόθεση οποιαδήποτε απαίτηση σχετικά με την γεωγραφική προέλευση των πόρων αυτών, στο μέτρο που, μια τέτοια απαίτηση δεν είναι απαραίτητη για την επίτευξη του σκοπού που επιδιώκεται με τις εν λόγω διατάξεις, ο οποίος είναι η προστασία των δημόσιων οικονομικών του κράτους μέλους υποδοχής και ο οποίος εξυπηρετείται εφόσον οι πόροι υπάρχουν, ανεξαρτήτως, κατ’ αρχήν, της χώρας προέλευσής τους.

Πράγματι, ζητούμενο είναι η πραγματική ύπαρξη των εν λόγω πόρων, προκειμένου να είναι εφικτή η αξιοπρεπής διαβίωση των μελών της οικογένειας χωρίς προσφυγή στο σύστημα κοινωνικής αρωγής του κράτους μέλους διαμονής τους, και συνεπώς, προς τούτο, είναι κατ’ αρχήν αδιάφορη η χώρα παραγωγής αυτών.

Κατόπιν αυτού και σύμφωνα με όσα έγιναν ανωτέρω ερμηνευτικώς δεκτά, το γεγονός και μόνο ότι το ποσό των 7.000 ευρώ του πρώτου αιτούντος αποτελεί εισόδημα αλλοδαπής δεν συνιστά νόμιμο λόγο για τη μη συμπερίληψή του στα συνολικά εισοδήματά του και συνακόλουθα για την απόρριψη της ένδικης αίτησής του, λαμβάνοντας μάλιστα, υπόψη ότι το προαναφερθέν ποσό κατ’ εφαρμογήν της νομοθεσίας περί φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων, φορολογήθηκε εντός Ελλάδος για το έτος 2022 (βλ. την από 30.8.2023 πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων).

Περαιτέρω, κατά τα γενόμενα δεκτά στην σκέψη 7, στο μέτρο που καθοριστικό στοιχείο για την πλήρωση της κρίσιμης προϋπόθεσης των προαναφερθεισών διατάξεων δεν είναι η προέλευση των πόρων, αλλά εάν οι πόροι αυτοί είναι σταθεροί, επαρκείς και τακτικοί, στη Διοίκηση εναπόκειται να εξετάσει κατά πόσον οι οικονομικοί πόροι του συντηρούντος παρουσιάζουν ορισμένη διάρκεια και συνέχεια, λαμβάνοντας υπόψη, μεταξύ άλλων, τη φύση αυτών και την ατομική κατάσταση του ενδιαφερομένου.

Εν προκειμένω, η Διοίκηση, για να ερευνήσει εάν το εισόδημα αλλοδαπής που επικαλέστηκε ο πρώτος αιτών πληροί τις ανωτέρω προϋποθέσεις ζήτησε ως συμπληρωματικά στοιχεία τις πράξεις διοικητικού προσδιορισμού φόρου των φορολογικών ετών 2019 έως 2021. Κατόπιν δε εκτίμησης των στοιχείων αυτών κατέληξε στη διαπίστωση ότι κατά τα έτη αυτά δεν δηλώθηκε εισόδημα αλλοδαπής ή άλλης προέλευσης από τον πρώτο αιτούντα, με αποτέλεσμα ο αρμόδιος Γραμματέας να αχθεί στην κρίση ότι το δηλωθέν το φορολογικό έτος 2022 εισόδημα δεν είναι σταθερό ούτε τακτικό. Πλην όμως, η αιτιολογία αυτή της προσβαλλομένης απόφασης είναι πλημμελής ως ανεπαρκής, στο μέτρο που η Διοίκηση, πέραν της διαπίστωσης της μη ύπαρξης του εν λόγω εισοδήματος κατά το παρελθόν, δεν αναζήτησε στοιχεία σχετικά με την πηγή του εισοδήματος αυτού, ώστε, ανεξαρτήτως των παρελθόντων ετών, να εκτιμήσει, στο μέτρο που το εν λόγω εισόδημα εμφανίζεται πρώτη φορά το έτος 2022, τη δυνατότητα ή μη διατήρησής του στο μέλλον και κατ’ επέκταση το ενδεχόμενο να επιβαρύνει ο πρώτος αιτών και η σύζυγός του το σύστημα κοινωνικής αρωγής της χώρας.

Συναφώς, η Διοίκηση δεν συνεκτίμησε, ως όφειλε, την εν γένει ατομική κατάσταση του πρώτου αιτούντος ως συντηρούντος, ούτε ερεύνησε: 1. το καθεστώς υπό το οποίο ο πρώτος αιτών παρείχε την εργασία του, από 6/2022 έως 12/2022, ήτοι εάν πρόκειται για εργασία αορίστου ή ορισμένου χρόνου, εποχιακή ή σταθερή, ώστε να κριθεί εάν μπορεί να αναμένεται ευλόγως ότι ο τελευταίος θα συνεχίζει να απασχολείται στο άμεσο μέλλον με συγκεκριμένου ύψους αποδοχές, 2. το γεγονός ότι πάντως αυτός διαθέτει ασφάλιση ασθενείας και 3. το ενδεχόμενο να συνδράμει στον βιοπορισμό της οικογένειας και η σύζυγος του αιτούντος μετά την νόμιμη είσοδό της στην χώρα (πρβλ. ΔΕΕ απόφαση της 16ης Ιουλίου 2015, C-218/14, Kuldip Singh κ.λπ. κατά Minister for Justice and Equality, σκέψη 76) ή το ενδεχόμενο η τελευταία να διαθέτει ίδιους πόρους δυνάμενους να συνεκτιμηθούν.

Εξάλλου, κατά τα γενόμενα δεκτά στην σκέψη 7, το προβλεπόμενο στη με αρ. 30825/4.6.2014 ΚΥΑ ποσό των 10.086 ευρώ μπορεί να αξιοποιείται από τη Διοίκηση ως ποσό αναφοράς, όχι όμως ως ένα ελάχιστο όριο εισοδήματος, το οποίο σε περίπτωση μη κάλυψής του οδηγεί άνευ ετέρου στην απόρριψη της αίτησης οικογενειακής επανένωσης.

Με τα δεδομένα αυτά, με μη νόμιμη αιτιολογία, ο αρμόδιος Γραμματέας έκρινε, με την προσβαλλομένη απόφαση, ότι, εν προκειμένω, δεν πληρείται στο πρόσωπο του πρώτου αιτούντος η προϋπόθεση περί σταθερών, τακτικών και επαρκών εισοδημάτων του άρθρου 70 παρ. 2 περ. β’ του ν. 4251/2014, προσδιορίζοντας το σταθερό και τακτικό εισόδημά του στο ύψος των 4.651,71 ευρώ και παραλείποντας να ερευνήσει όσα προαναφέρθηκαν, μεταξύ των οποίων και την φύση και την πηγή του δηλωθέντος και φορολογηθέντος στην Ελλάδα εισοδήματος αλλοδαπής.

14. Επειδή, κατ΄ ακολουθία, η αίτηση αυτή πρέπει να γίνει δεκτή, κατά το μέρος που στρέφεται κατά της …/19.4.2024 απόφασης του Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας-Θράκης, που υπογράφεται κατ΄ εντολή του από την Προϊσταμένη του Τμήματος Αδειών Διαμονής Α’ της Διεύθυνσης Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Θεσσαλονίκης, να ακυρωθεί η απόφαση αυτή και η υπόθεση να αναπεμφθεί στη Διοίκηση προς νέα νομίμως αιτιολογημένη κρίση, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην προηγούμενη σκέψη. Περαιτέρω, το καταβληθέν παράβολο πρέπει να αποδοθεί στους αιτούντες [βλ. άρθρο 36 παρ. 4 εδ. α΄ του π.δ. 18/1989 (Α΄ 8)], ενώ, η δικαστική δαπάνη πρέπει να συμψηφισθεί μεταξύ των διαδίκων, λόγω της μερικής νίκης και ήττας τους [βλ. άρθρο 275 παρ.1 εδ. ε΄ του κυρωθέντος με το άρθρο πρώτο του ν. 2717/1999 (Α΄ 97) Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, σε συνδυασμό με το άρθρο 15 παρ. 5 του ν. 3068/2002 και το άρθρο 4 παρ.1 περ. στ΄ του ν. 702/1977].

Διά ταύτα

Απορρίπτει ως απαράδεκτη την αίτηση ακύρωσης κατά το μέρος που στρέφεται κατά της …/20.10.2023 απόφασης του Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής που υπογράφεται κατ΄ εντολή του από την Διευθύντρια της Διεύθυνσης Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Βορείου Τομέα και Ανατολικής Αττικής.

Δέχεται κατά τα λοιπά την αίτηση αυτή.

Ακυρώνει την …/19.4.2024 απόφαση του Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας-Θράκης και αναπέμπει την υπόθεση στην Διοίκηση προς νέα νόμιμη κρίση, σύμφωνα με όσα ορίζονται στο σκεπτικό (σκέψη 13) της παρούσας.

Διατάσσει την απόδοση του καταβληθέντος παραβόλου στους αιτούντες.

Συμψηφίζει την δικαστική δαπάνη μεταξύ των διαδίκων.

Κρίθηκε και αποφασίστηκε στη Θεσσαλονίκη, στις 13-2-2025 και δημοσιεύθηκε στον ίδιο τόπο σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση του Δικαστηρίου, στις 27-2-2025.

Πηγή: Διοικητικό Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης

Ποινικό Δικονομικό Δίκαιο, 6η έκδ., 2025
Τεχνητή Νοημοσύνη & ανταγωνισμός
send