Αποζημιώσεις ιδιοκτητών ακινήτων για ζημιές από τα επεισόδια του Δεκεμβρίου 2008 (ΔΠΑ 18586/2018)

Ο μη επαρκής σχεδιασμός και η μη αποτελεσματική δράση των αστυνομικών οργάνων σε αναμενόμενες αναταραχές/επεισόδια συνδέεται αιτιωδώς με τις προκληθείσες ζημίες σε παρακείμενα ακίνητα, θεμελιώνοντας ευθύνη του Ελληνικού Δημοσίου

ΔΠρΑθ 18586/2018, 17ο Τμήμα

Από το πλέγμα των διατάξεων που αναφέρονται στη σύσταση και την αποστολή του Σώματος Ασφαλείας της Ελληνικής Αστυνομίας, συνάγεται ότι η δράση της αποβλέπει τόσο στην προστασία του γενικού συμφέροντος όσο και στην προστασία της περιουσίας των πολιτών, επομένως, η παραβίασή τους από κρατικά όργανα, με πράξεις ή παραλείψεις τους κατά την ενάσκηση της δημόσιας εξουσίας, δύναται να στοιχειοθετήσει υποχρέωση του Δημοσίου προς αποζημίωση, σύμφωνα με άρθρο 105 του Εισ.Ν.Α.Κ. Δεν υφίσταται δε, υποχρέωση αποζημίωσης, όταν πρόκειται περί ασυνήθων περιπτώσεων που υπερβαίνουν τις δυνατότητες της αστυνομικής δύναμης και ανάγονται στην έννοια της ανωτέρας βίας.

Εν προκειμένω, οι αναταραχές που ξέσπασαν στις 7.12.2008 στο κέντρο της Αθήνας, με αφορμή το θανάσιμο τραυματισμό ανήλικου μαθητή από ειδικό φρουρό της ΕΛ.ΑΣ., που συνέβη την προηγούμενη ημέρα, ήταν πρωτόγνωρες μεν για τα ελληνικά δεδομένα, πλην αναμενόμενες, δεδομένου ότι αφενός οι αστυνομικές αρχές ήταν ενήμερες για την πραγματοποίηση κατά την ημέρα εκείνη (7.12.2008) προγραμματισμένης συνάθροισης/πορείας διαμαρτυρίας στο κέντρο της πρωτεύουσας και αφετέρου η πιθανότητα πρόκλησης σοβαρών επεισοδίων κατά την εξέλιξή της ήταν αυξημένη, και ως εκ τούτου, δεν συνιστούν απρόβλεπτο και αιφνίδιο γεγονός για τα αστυνομικά όργανα, ούτε περιέχουν το στοιχείο του αιφνιδιασμού.

Άρα, το γενικό μέτρο της επιφυλακής και της γενικής εντολής για λήψη «έντονων» μέτρων ασφαλείας πέριξ του χώρου των αναταραχών, δεν κρίνεται επαρκές για τον ακριβή προσδιορισμό της δράσης των αστυνομικών οργάνων και της αποτελεσματικότητάς τους στο σημείο που βρισκόταν το ακίνητο του ενάγοντος, το οποίο υπέστη σημαντικές φθορές.

Δεκτή εν μέρει αγωγή αποζημίωσης του ιδιοκτήτη ακινήτου, κείμενου πλησίον του σημείου έναρξης της εξαγγελθείσας συνάθροισης (πορείας), με την οποία ζητήθηκε η αποκατάσταση της αποθετικής ζημίας που αυτός υπέστη λόγω των εκτεταμένων ζημιών που προκλήθηκαν στο ακίνητό του, με αποτέλεσμα να περιέλθει σε ανυπαίτια αδυναμία παροχής ως προς τους μισθωτές του και να απωλέσει μισθώματα, λόγω της άμεσης λύσης ενεργών μισθωτικών συμβάσεων, καθόσον η επελθούσα αυτή ζημία τελεί σε αιτιώδη σύνδεσμο με την πλημμελή άσκηση των καθηκόντων των οργάνων των αστυνομικών αρχών, θεμελιώνοντας ευθύνη του Ελληνικού Δημοσίου προς αποζημίωση.