Αστική ευθύνη Επιτροπής Ανταγωνισμού: Παράνομη παράλειψη οφειλομένης ενεργείας
Επιδίκαση χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης (150.000 €)
20/07/2024
ΔΕφΑθ Α1483/2024
Αστική ευθύνη Επιτροπής Ανταγωνισμού∙ παράνομη παράλειψη οφειλομένης ενεργείας∙ επιδίκαση χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης (150.000 €)∙ υπέρβαση προβλεπόμενης προθεσμίας, εντός της οποίας η ΕπΑντ οφείλει να τοποθετηθεί επί συγκεκριμένης καταγγελίας.
Η ΕπΑντ όφειλε, εν προκειμένω, να τοποθετηθεί επί της (πρώτης) καταγγελίας του εκκαλούντος εντός εξάμηνης προθεσμίας, η οποία εκκινεί όχι από την ημερομηνία υποβολής της καταγγελίας του, αλλά από την ημερομηνία που φέρει το έγγραφο, με το οποίο ο εκκαλών δήλωσε ότι εμμένει στην καταγγελία του, καθώς και ότι ζητεί να μην τεθεί αυτή στο αρχείο, αλλά να προσδιοριστεί ημερομηνία συζήτησής της στην ΕπΑντ.
Πλην όμως, η Επιτροπή, έως την παρέλευση της προθεσμίας των έξι (6) μηνών δεν είχε εκδώσει σχετική απόφαση, είτε εκφέροντας οριστική κρίση, είτε παραγγέλλοντας, με προδικαστική απόφαση, περαιτέρω έρευνα ή συμπλήρωση στοιχείων, είτε, εφόσον δεν ήταν ώριμη να αποφανθεί επί της ουσίας, εκδίδοντας, πάντως, και στην περίπτωση αυτή, εμπροθέσμως πράξη και καθορίζοντας αιτιολογημένα τα της προτεραιότητας και της πορείας της υποθέσεως ενώπιόν της.
Απόσπασμα απόφασης
10. Επειδή, ενόψει των εκτεθέντων στην 5η σκέψη της παρούσας περί της εννοίας των εφαρμοστέων εν προκειμένω διατάξεων του άρθρου 24 παρ. 4 του ν. 703/1977, σύμφωνα και με όσα κρίθηκαν με την 370/2023 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, η Επιτροπή Ανταγωνισμού όφειλε, εν προκειμένω, να τοποθετηθεί επί της από 22.8.1997 (πρώτης) καταγγελίας του εκκαλούντος εντός της εξάμηνης προθεσμίας της προαναφερόμενης διάταξης, η οποία εκκινεί όχι από την ημερομηνία υποβολής της από 22.8.1997 καταγγελίας του, αλλά από την ημερομηνία που φέρει το .../20.9.2005 έγγραφο, με το οποίο ο εκκαλών δήλωσε ότι εμμένει στην καταγγελία του, καθώς και ότι ζητεί να μην τεθεί αυτή στο αρχείο, αλλά να προσδιοριστεί ημερομηνία συζήτησής της στην Επιτροπή Ανταγωνισμού. Με βάση τα παραπάνω και με δεδομένο ότι η εφεσίβλητη Επιτροπή, έως την παρέλευση της προθεσμίας των έξι (6) μηνών (με έναρξη την 20.9.2005), ήτοι έως τις 20.3.2006, δεν είχε εκδώσει σχετική απόφαση, είτε εκφέροντας οριστική κρίση, είτε παραγγέλλοντας, με προδικαστική απόφαση, περαιτέρω έρευνα ή συμπλήρωση στοιχείων, είτε, εφ’ όσον δεν ήταν ώριμη να αποφανθεί επί της ουσίας, εκδίδοντας, πάντως, και στην περίπτωση αυτή, εμπροθέσμως πράξη και καθορίζοντας αιτιολογημένα, κατά τα προεκτεθέντα, τα της προτεραιότητας και της πορείας της υποθέσεως ενώπιόν της, το Δικαστήριο κρίνει ότι χώρησε, κατά την έννοια των ως άνω διατάξεων, παράνομη παράλειψη οφειλομένης ενεργείας της εφεσίβλητης, κατά την έννοια των άρθρων 105 και 106 του Εισ.Ν.Α.Κ. Επομένως, το πρωτοβάθμιο δικαστήριο, το οποίο απέρριψε σιωπηρά τον σχετικό ισχυρισμό του εκκαλούντος και, συνακόλουθα, την αξίωσή του για επιδίκαση χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης που προκλήθηκε από την ως άνω παράνομη παράλειψη, έσφαλε κατά το νόμο και τα πράγματα και, για τον λόγο αυτόν, βασίμως προβαλλόμενο, πρέπει να εξαφανισθεί, κατά το μέρος αυτό.
11. Επειδή, το Δικαστήριο, δικάζοντας την από 13.8.2007 αγωγή κατά το προμνησθέν κεφάλαιο, κρίνει ότι από την ως άνω παράνομη παράλειψη της εναγομένης Επιτροπής Ανταγωνισμού, ήτοι από την μη διενέργεια όλων των απαραιτήτων εκ του νόμου ενεργειών, προκειμένου να διαπιστωθεί η βασιμότητα ή μη των καταγγελλόμενων από τον ενάγοντα με την από 22.8.1997 καταγγελία του, προκλήθηκε σε αυτόν ηθική βλάβη. Η βλάβη αυτή, που, κατά τα εκτεθέντα στη σκέψη 3, λόγω της φύσης της επέρχεται σε τέτοιες περιπτώσεις, συνίσταται τόσο στην ψυχική ταλαιπωρία και στην αβεβαιότητα που υπέστη κατά την διάρκεια της όλης διαδικασίας, όσο και στην αγωνία για την έκβαση της υπόθεσής του (πρβλ. ΣτΕ 260, 1595/2018, 1490/2017 κ.ά.) (βλ. ενδεικτικώς και την 6007/23.9.2005 αίτηση προτίμησης και τα 1900/2.4.2007, 2061/23.4.2007 έγγραφα του Προέδρου της Επιτροπής Ανταγωνισμού για τον χειρισμό της καταγγελίας του), αλλά και στην προσβολή της προσωπικότητάς του και της φήμης-κύρους του ως επιχειρηματία, όπως και στην έλλειψη αποτελεσματικής παροχής έννομης προστασίας στο πρόσωπό του, με την ιδιότητά του αυτή. Το τελευταίο τούτο συντρέχει, ιδίως, διότι στερήθηκε, παρά τον νόμο, του δικαιώματός του να εξετασθούν εγκαίρως από τα όργανα της Επιτροπής Ανταγωνισμού τα καταγγελλόμενα από αυτόν, τα οποία, σε κάθε περίπτωση, θίγουν τα έννομα συμφέροντά του ως επιχειρηματία, διότι δεν εκδόθηκε εντός του απαιτούμενου από τον νόμο χρόνου, σχετική απόφαση, με την οποία να περιλαμβάνεται κρίση αρμοδίως για την βασιμότητα ή μη τούτων και για την επιβολή ή μη των απαραίτητων διοικητικών κυρώσεων και μέτρων, ώστε να μην επαναληφθούν στο μέλλον τυχόν παραβάσεις. Εξάλλου, η βλάβη αυτή τελεί σε αιτιώδη σύνδεσμο με την κατά τα προαναφερόμενα παράνομη παράλειψη, διότι, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, η παράλειψη αυτή είναι επαρκώς ικανή (πρόσφορη), κατά την συνήθη πορεία των πραγμάτων, να επιφέρει τέτοια ηθική βλάβη, απορριπτομένων των περί του αντιθέτου προβαλλομένων από την Επιτροπή με το από 10.11.2023 υπόμνημά της. Τούτο διότι δεν ασκεί νόμιμη επιρροή, εν προκειμένω, το γεγονός ότι η απόφαση που εξέδωσε η Επιτροπή (δηλαδή η προαναφερόμενη 437/V/19.3.2009 περί επιβολής προστίμου) τελικώς ακυρώθηκε από το ΔΕΑθηνών (βλ. την παραδεκτώς κατ’ άρθρο 96 παρ. 3 του Κ.Δ.Δ. προσκομιζόμενη ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου 458/2011 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, η οποία επικυρώθηκε μετ’ αναίρεση με την 457/2018 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας). Ενόψει αυτών, το Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη το είδος της ηθικής βλάβης που υπέστη ο ενάγων και τις ειδικές περιστάσεις της υπόθεσης και δη, το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από την εκπνοή της προθεσμίας απόφανσης των οργάνων της Επιτροπής επί των καταγγελλομένων με την από 22.8.1997 καταγγελία του, δηλαδή από τις 20.3.2006 έως την άσκηση της κρινόμενης αγωγής του στις 13.8.2007,-συνεκτιμωμένου και του ότι σχετική απόφαση εκδόθηκε τελικώς στις 19.3.2009-, αλλά και την προσωπική κατάσταση αυτού (επιχειρηματίας που είχε δομήσει την επιχείρησή του με βάση το ότι ήταν από το 1989 επίσημος διανομέας της «... ΕΛΛΑΣ», εις βάρος της οποίας υπέβαλε την από 22.8.1997 καταγγελία του ενώπιον της Επιτροπής, ενώ η σχετική σύμβαση, κατά τον κρίσιμο χρόνο, είχε ήδη καταγγελθεί μονομερώς από την ως άνω εταιρεία από τις 4.8.1998) και με βάση τους κανόνες της κοινής πείρας και λογικής, κρίνει ότι πρέπει να αναγνωρισθεί η υποχρέωση της Επιτροπής να καταβάλει στον εκκαλούντα - ενάγοντα, νομιμοτόκως από την επίδοση της αγωγής του (βλ. την …/12.9.2007 έκθεση επίδοσης της Δικαστικής Επιμελήτριας …) -και όχι από τυχόν προγενέστερη όχληση της εναγομένης, όπως αιτείται ο εκκαλών - ενάγων-, ως εύλογη αποζημίωση το ποσό των εκατόν πενήντα χιλιάδων (150.000) ευρώ, κατά μερική αποδοχή της αγωγής, ως προς το σκέλος αυτό. Εξάλλου, παρά τους αντίθετους ισχυρισμούς του εκκαλούντος - ενάγοντος, που προβάλλονται με το από 8.11.2023 υπόμνημα, την από 13.11.2023 αντίκρουση και το από 15.11.2023 συμπληρωματικό υπόμνημα, για τον προσδιορισμό του ύψους της ως άνω αποζημίωσης δεν λαμβάνονται υπόψη περιστατικά τα οποία διαδραματίσθηκαν μετά την άσκηση της αγωγής (βλ. την προσκομιζόμενη 7134/2015 απόφαση του Εφετείου Αθηνών που επικύρωσε την 13079/2014 απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών, με την οποία αθωώθηκε ο ενάγων από πέντε πλημμεληματικού χαρακτήρα παραβάσεις, που εφέρετο ότι είχε τελέσει στην Αθήνα στις 11.2.2008 και στις 4.6.2008, για τις οποίες υποβλήθηκε εις βάρος του έγκληση από την «... ΕΛΛΑΣ»), ούτε περιστατικά που συνδέονται με το νόμιμο ή μη της από 4.8.1998 μονομερούς καταγγελίας της ως άνω εταιρείας (αναφορικά με την από 4.8.1992 σύμβαση διανομής) (πρβλ. ΣτΕ 2511/2017, 1826/2014, 2271/2013, 4133/2011), -ενώ, σε κάθε περίπτωση, δεν λαμβάνονται υπόψη, ως προσκομισθέντα μετά την συζήτηση της υπόθεσης όσα έγγραφα αφορούν την .../2009 καταγγελία, που υπέβαλε ο εκκαλών - ενάγων ενώπιον της Επιτροπής, αναφορικά με την νομιμότητα της ως άνω από 4.8.1998 μονομερούς καταγγελίας.
Δείτε αναλυτικά την απόφαση στο sakkoulas-online.gr