Δεκτή η ένσταση καταχρηστικότητας σε αγωγή αποζημίωσης χρήσης ιδανικού μεριδίου σε κοινό ακίνητο (ΜΠρΠατρών 61/2021)

Το Μονομελές Πρωτοδικείο Πατρών απέρριψε αγωγή περί καταβολής αποζημίωσης χρήσης ιδανικού μεριδίου σε κοινό ακίνητο, κάνοντας δεκτή ως ουσία βάσιμη την ένσταση της εναγομένης περί καταχρηστικής άσκησης δικαιώματος (ΜΠρΠατρών 61/2021).

Πιο συγκεκριμένα, έκρινε ότι η ένδικη αξίωση του ενάγοντος για την καταβολή από την εναγομένη αποζημίωσης χρήσης της κοινής τους οικίας, η οποία χρησιμοποιείτο κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα αποκλειστικά από την εναγομένη, ασκείται καταχρηστικώς, υπερβαίνουσα προφανώς τα όρια που επιβάλλουν η αντικειμενική καλή πίστη, τα χρηστά συναλλακτικά ήθη και ο κοινωνικός και ο οικονομικός σκοπός του δικαιώματος.

Κατά το σκεπτικό του δικαστηρίου, ο ενάγων δεν είχε ποτέ οχλήσει, προφορικώς ή εγγράφως, εξωδίκως ή δικαστικώς, την εναγομένη για την καταβολή αποζημίωσης χρήσης, συνιστάμενης στην απόδοση προς αυτόν της ωφέλειας που η εναγομένη αποκόμιζε από την εκ μέρους της αποκλειστική χρήση και του δικού του ιδανικού μεριδίου στην εν λόγω οικία, έως και την έγερση της υπό κρίση αγωγής.

Η αδιάλειπτη χρήση της οικίας από την εναγομένη για μεγάλο χρονικό διάστημα, ήτοι άνω των 15 ετών, και η μακροχρόνια αδράνεια του ενάγοντος να ασκήσει εναντίον της εναγόμενης την υπό κρίση αξίωση αποζημίωσης χρήσης του ιδανικού του μεριδίου δημιούργησαν ευλόγως στην εναγομένη την πεποίθηση ότι ο ενάγων δεν θα απαιτούσε την καταβολή αποζημίωσης, λαμβάνοντας επιπλέον υπόψη την ελεύθερη ένωσης μεταξύ των διαδίκων, τη διατηρηθείσα κατόπιν της λύσης της ένωσης αυτής σχέση φιλοφροσύνης μεταξύ τους, καθώς και την προσδοκία της εναγομένης για επανασύνδεση αυτής με τον ενάγοντα.

Το γεγονός αυτό έχει ως αποτέλεσμα η ανατροπή της διαμορφωθείσας και διατηρηθείσας επί μακρό χρόνο κατάστασης αφενός να διαψεύδει τη δικαιολογημένη εμπιστοσύνη της εναγομένης περί της μη αξιώσεως από τον ενάγοντα, συγκύριο της επίμαχης κοινής οικίας των διαδίκων, του ποσού εκείνου, το οποίο αντιστοιχεί στην ωφέλεια που αυτός θα αποκόμιζε από τη χρήση του ιδανικού του μεριδίου σε αυτήν, αφετέρου δε να επιφέρει επαχθείς συνέπειες εις βάρος της μη διαθέτουσας άλλη οικία εναγομένης. 

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟΦΑΣΗΣ : Η προδιαληφθείσα ελεύθερη ένωσή τους λύθηκε κατά το θέρος του έτους 2017, όταν έπαυσαν να συμβιώνουν εξαιτίας της οριστικής αποχωρήσεως του ενάγοντος από την προαναφερθείσα οικία τους, διότι αυτός συνήψε συναισθηματική σχέση με έτερη σύντροφο. Από το Σεπτέμβριο του 2017, η γεννηθείσα κατά το έτος 1950 εναγομένη προβαίνει λοιπόν στην αποκλειστική χρήση της ανωτέρω οικίας, την οποία συντηρεί. Ουδέποτε υπερέβη όμως τη χρήση του προμνημονευθέντος ιδανικού της μεριδίου στον προειρημένο δενδροπερίβολο, με επιφάνεια 4.500 τ.μ., και στα προδιαληφθέντα ελαιόδενδρα, οι καρποί των οποίων δεν έχουν μάλιστα συλλεγεί από την ελαιοκομική περίοδο του έτους 2017 και εντεύθεν, με αποτέλεσμα ο ενάγων να μην έχει το δικαίωμα να αξιώσει, από την εναγομένη, αποζημίωση χρήσεως ως προς το προμνημονευθέν ιδανικό του μερίδιο σ’ αυτά για το υπό κρίση χρονικό διάστημα των ετών 2014-2019. Όσον αφορά την προπεριγραφείσα οικία των διαδίκων, η προειρημένη συμβίωσή τους μέχρι και τον Αύγουστο του 2017 έχει ως συνέπεια ότι προέβαιναν στη σύγχρηση αυτής, οπότε ο ενάγων δε δικαιούται να απαιτήσει, από την εναγομένη, αποζημίωση χρήσεως για την περί ης ο λόγος οικία ως προς το ένδικο χρονικό διάστημα από την 1-1-2014 έως και τον Αύγουστο του 2017. Αναφορικά με το υπόλοιπο υπό κρίση χρονικό διάστημα από το Σεπτέμβριο του 2017 μέχρι και την 31-12-2019, η ένδικη αξίωση του ενάγοντος για την καταβολή από την εναγομένη αποζημιώσεως χρήσεως ως προς την προδιαληφθείσα κοινή τους οικία, η οποία χρησιμοποιείτο τότε αποκλειστικά από την εναγομένη, ασκείται καταχρηστικώς. Τούτο, διότι ο ενάγων δεν είχε ποτέ οχλήσει, προφορικώς ή εγγράφως, εξωδίκως ή δικαστικώς, την εναγομένη για την καταβολή τέτοιας αποζημιώσεως χρήσεως, συνιστάμενης στην απόδοση προς αυτόν της ωφέλειας που η εναγομένη αποκόμιζε από την εκ μέρους της αποκλειστική χρήση και του δικού του ιδανικού μεριδίου στην εν λόγω οικία, έως και την έγερση της υπό κρίση αγωγής κατά την 21-3-2019, δηλαδή όταν είτε εγκατέλειπε την κοινή οικία κατά το χρονικό διάστημα από το έτος 2009 έως και τον Αύγουστο του 2017 είτε απεχώρησε οριστικώς απ’ αυτήν κατά τον Αύγουστο του 2017 και εντεύθεν, με αποτέλεσμα να έχει δημιουργηθεί, επί τη βάσει των προπαρατεθεισών ειδικών συνθηκών και περιστάσεων, στην εναγομένη η εύλογη πεποίθηση ότι ο ενάγων δεν πρόκειται, ένεκα της υφιστάμενης μεταξύ τους σχέσεως φιλοφροσύνης, να απαιτήσει την καταβολή της προμνημονευθείσας αποζημιώσεως χρήσεως, δοθέντος επίσης ότι η εναγομένη προσδοκούσε, μέχρι την άσκηση της ένδικης αγωγής, την επανασύνδεση αυτής με τον ενάγοντα και τον προσκαλεί εκ νέου σε σύγχρηση της ως άνω κοινής τους οικίας. Η προειρημένη αδιάλειπτη χρήση αυτής από την εναγομένη για μεγάλο χρονικό διάστημα, ήτοι άνω των 15 ετών με αφετηρία το έτος 2005, και η προδιαληφθείσα εντεύθεν μακροχρόνια αδράνεια του ενάγοντος να ασκήσει εναντίον της εναγόμενης συγκοινωνού αυτού την υπό κρίση αξίωση αποζημιώσεως χρήσεως του προαναφερθέντος ιδανικού του μεριδίου στην προμνημονευθείσα οικία προκάλεσαν επομένως, ενόψει μάλιστα της προειρημένης ελεύθερης ενώσεως των διαδίκων και της προδιαληφθείσας διατηρηθείσας κατόπιν της λύσεως αυτής σχέσεως φιλοφροσύνης μεταξύ τους, στην εναγομένη την εύλογη πεποίθηση ότι ο ενάγων δε θα ασκούσε την προαναφερθείσα αξίωση αυτού, με αποτέλεσμα η ανατροπή της προπεριγραφείσας, διαμορφωθείσας και διατηρηθείσας επί μακρό χρόνο, καταστάσεως, διά της ασκήσεως της εν θέματι απαιτήσεως, να διαψεύδει τη δικαιολογημένη εμπιστοσύνη της εναγομένης περί της μη αξιώσεως από τον ενάγοντα, συγκύριο της επίμαχης κοινής οικίας των διαδίκων, του ποσού εκείνου, το οποίο αντιστοιχεί στην ωφέλεια που αυτός θα αποκόμιζε από τη χρήση του προμνημονευθέντος ιδανικού του μεριδίου σ’ αυτήν, και να επιφέρει επαχθείς συνέπειες εις βάρος της μη διαθέτουσας άλλη οικία εναγομένης, εγκείμενες στην εκ μέρους της καταβολή, στον ενάγοντα συγκοινωνό αυτής, της προειρημένης αποζημιώσεως χρήσεως, ως αποδόσεως της ωφέλειας που η εναγομένη αποκόμισε εκ της προδιαληφθείσας αποκλειστικής και καθολικής χρήσεως της ανωτέρω κοινής οικίας των διαδίκων κατά το υπό κρίση χρονικό διάστημα από το Σεπτέμβριο του 2017 έως την 31-12-2019, δηλαδή της τότε μισθωτικής αξίας του προαναφερθέντος ιδανικού μεριδίου του ενάγοντος, μολονότι ο τελευταίος διαμένει, από το Σεπτέμβριο του 2017, σε έτερη, ευρισκόμενη στην Πάτρα, επί της οδού ., οικία, ιδιοκτησίας του υιού του, .. Η άσκηση της υπό κρίση αξιώσεως αποζημιώσεως χρήσεως του προμνημονευθέντος ιδανικού μεριδίου του ενάγοντος στην προειρημένη κοινή οικία των διαδίκων για το χρονικό διάστημα από το Σεπτέμβριο του 2017 μέχρι την 31-12-2019 είναι συνεπώς αντιφατική (αρχή του non venire contra factum proprium), υπερβαίνουσα προφανώς τα όρια που επιβάλλουν η αντικειμενική καλή πίστη, τα χρηστά συναλλακτικά ήθη, ο κοινωνικός και ο οικονομικός σκοπός του προειρημένου δικαιώματος, με αποτέλεσμα να γίνεται δεκτή ως ουσία βάσιμη η παραδεκτώς προβληθείσα από την εναγομένη ένσταση καταχρηστικής ασκήσεως της προδιαληφθείσας αποδυναμωμένης αγωγικής αξιώσεως. 

Δείτε ολόκληρη την απόφαση εδώ.