Δικαστικοί υπάλληλοι: Προτάσεις για την πρόληψη έναντι του κορωνοϊού και την αντιμετώπιση τυχόν κρουσμάτων

Με επιστολή της προς τον Υπουργό Δικαιοσύνης και την Επιτροπή Διαχείρισης Κρίσεων η Ομοσπονδία Δικαστικών Υπαλλήλων Ελλάδος γνωστοποιεί τις προτάσεις της σχετικά με την πρόληψη έναντι του κορωνοϊού και την αντιμετώπιση τυχόν κρουσμάτων.

Μεταξύ άλλων, οι δικαστικοί υπάλληλοι προτείνουν:

- Αυστηρούς ελέγχους στις εισόδους των δικαστικών κτηρίων με καταγραφή εισερχομένων και θερμομέτρηση

- Διάθεση βασικών υγειονομικών υλικών από την Πολιτεία

- Σαφή καθορισμό διαδικασίας προσέλευσης και παραμονής μέσα στις δικαστικές αίθουσες των δικηγόρων, διαδίκων, μαρτύρων

- Ταχύτερη ολοκλήρωση της ψηφιακής διαδικασίας μέσω του ΟΣΔΔΥ-ΠΠ

- Άμεση ρύθμιση ζητημάτων προσωπικού των δικαστηρίων.

Αναλυτικά η επιστολή αναφέρει:

Αξιότιμε κ. Υπουργέ,

Σε συνέχεια της πραγματοποιηθείσας την περασμένη Πέμπτη 24 Σεπτεμβρίου 2020, μετά από πρόσκλησή σας, σύσκεψης στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, με την συμμετοχή εκπροσώπων των φορέων της Δικαιοσύνης, ανταποκρινόμενοι στο αίτημα σας για κατάθεση γραπτών προτάσεων, σας υποβάλλουμε ως δευτεροβάθμιο συνδικαλιστικό όργανο που εκπροσωπεί το σύνολο των Δικαστικών Υπαλλήλων της χώρας, το παρακάτω γραπτό υπόμνημα, που αποτελεί συγκερασμό προτάσεων που μας υπέβαλαν είτε πρωτοβάθμιοι σύλλογοι, είτε μεμονωμένα συνάδελφοι μας, αλλά και Προϊστάμενοι της Γραμματείας ορισμένων Δικαστικών Υπηρεσιών. Όπως πληροφορηθήκαμε από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχετε ήδη λάβει γνώση αντίστοιχων προτάσεων του Συλλόγου Δικαστικών Υπαλλήλων Αθήνας, τις οποίες και φροντίσαμε να συμπεριλάβομε στο παρόν υπόμνημα. Θεωρούμε ότι οι δράσεις για την αντιμετώπιση της διασποράς του κορωνοϊού στα Δικαστήρια, θα πρέπει να στοχεύσουν σε δύο επίπεδα. Πρώτα και κύρια της πρόληψης και κατά δεύτερο στην αντιμετώπιση των όποιων «πιθανών» ή «ύποπτων» ή «διαγνωσμένων» κρουσμάτων.

Α) ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ΠΡΟΛΗΨΗΣ:

Όπως σας έχουμε περιγράψει και σε προηγούμενες παρεμβάσεις μας κατά το χρονικό διάστημα από την έναρξη της πανδημίας ως σήμερα, κάθε δικαστικό κτήριο έχει ιδιαιτερότητες που σχετίζονται με την ίδια την κατασκευή του, την παλαιότητα και τους χώρους που διαθέτει. Έτσι, θα πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα ευελιξίας στη λήψη μέτρων, σε συνδυασμό βέβαια και με την υγειονομική επιβάρυνση, κατά τον χρόνο λήψης των μέτρων, κάθε γεωγραφικής περιοχής. Η εφαρμογή ασφαλών εργασιακών πρακτικών για τον περιορισμό της έκθεσης στο COVID-19 στην εργασία απαιτεί πρώτα την αξιολόγηση των κινδύνων και, στη συνέχεια, την εφαρμογή της ιεραρχίας των ελέγχων. Αυτό σημαίνει την εφαρμογή μέτρων ελέγχου για την πρώτη εξάλειψη του κινδύνου και εάν αυτό δεν είναι δυνατό, ελαχιστοποίηση της έκθεσης των εργαζομένων. Ξεκίνημα πρώτα με συλλογικά μέτρα και, εάν είναι απαραίτητο, συμπλήρωση με μεμονωμένα μέτρα.

Με βάση τις παραπάνω παρατηρήσεις, θεωρούμε ότι στο επίπεδο της πρόληψης είναι απαραίτητο να ισχύουν τα εξής:

1ο) Θα πρέπει να υπάρχει αυστηρός έλεγχος στις εισόδους των δικαστικών κτηρίων, είτε από αστυνομικά όργανα, είτε από υπηρεσίες security, τις οποίες άλλωστε είχατε προαναγγείλει και για ένα μικρό χρονικό διάστημα είχατε αξιοποιήσει για τα Υποθηκοφυλακεία. Ο έλεγχος αυτός στις εισόδους θα πρέπει να συνοδεύεται από καταγραφή σε ειδικό Βιβλίο όλων των εισερχομένων, το οποίο και θα τηρούν τα όργανα ελέγχου της εισόδου και από θερμομέτρηση η οποία θα πρέπει να γίνεται από τα ίδια όργανα συστηματικά και οργανωμένα, με την κάλυψη του οικονομικού κόστους αγοράς των θερμομέτρων από το Υπουργείο ή με την διάθεση προς τις υπηρεσίες όσων θερμομέτρων χρειάζονται. Πρόκειται για ένα μικρό κόστος, δεδομένου ότι στις περισσότερες των περιπτώσεων οι δικαστικές υπηρεσίες συστεγάζονται στο ίδιο κτήριο. Σας υπενθυμίζουμε δε ότι για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, αμέσως μετά την επαναλειτουργία των Δικαστηρίων η θερμομέτρηση γίνονταν σε πολλές Δικαστικές Υπηρεσίες από τον Ερυθρό Σταυρό με διάθεση εθελοντών, για την οποία διαδικασία μερίμνησε το Δ.Σ. της ΟΔΥΕ και οι κατά τόπους πρωτοβάθμιοι Σύλλογοι. Επειδή όμως δεν μπορούμε να καλύψουμε τις συνολικές ανάγκες μόνον με την εθελοντική προσφορά, ζητούμε να υπάρχει σταθερή, συνεχής και μόνιμη λύση με την επίσημη παρέμβαση της πολιτείας.

2ο) Θεωρούμε αυτονόητη υποχρέωση της πολιτείας ότι θα πρέπει συνεχώς να διαθέτει σε πλήρη επάρκεια προς τις Δικαστικές Υπηρεσίες, τα βασικά υγειονομικά υλικά, δηλαδή γάντια, μάσκες προστασίας και αντισηπτικό υγρό, προκειμένου να τηρούνται οι δύο βασικές οδηγίες του ΕΟΔΥ, δηλαδή: 1) υποχρεωτική χρήση μη ιατρικής μάσκας ή ασπίδας προστασίας προσώπου από τους δικαστές, εισαγγελείς, γραμματείς, συνηγόρους, διαδίκους και λοιπούς παριστάμενους εντός των χώρων των δικαστηρίων, 2) διαθεσιμότητα αλκοολούχου αντισηπτικού διαλύματος σε όλους τους χώρους.

Επίσης στον τομέα της πρόληψης της διάδοσης του κορωνοϊού, σημαντικό ρόλο παίζει και η συχνή απολύμανση των χώρων των ακροατηρίων και των γραφείων, όπου συγχρωτίζονται καθημερινά πολλά άτομα.

Και τονίζουμε αυτή την αναγκαιότητα, αφού από την αρχή της υγειονομικής κρίσης έως και σήμερα η συμβολή του Υπουργείου Δικαιοσύνης ως προς αυτό το ζήτημα ήταν ιδιαίτερα ανεπαρκής.

Επιπλέον σημαντική προστασία προς τους εργαζόμενους (Δικαστικούς Υπαλλήλους και Δικαστικούς Λειτουργούς) προσφέρει η τοποθέτηση πλέξιγκλας, ειδικά στις περιπτώσεις εκείνες των γραφείων που υπάρχει συναλλαγή με κοινό ή χρησιμοποιούνται ως αίθουσες συνεδριάσεων. Και βέβαια η χρήση των πλέξιγκλας είναι άμεσα επιβεβλημένη στα γραφεία εργαζομένων που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες, ακόμα και αν τους έχουν ανατεθεί καθήκοντα back-office. Να εγκριθούν λοιπόν ΑΜΕΣΑ σχετικά αιτήματα υπηρεσιών, που είτε απορρίφθηκαν αρχικά, είτε παραμένουν σε εκκρεμότητα.

3ο) Θα πρέπει να καθοριστεί με σαφήνεια η διαδικασία προσέλευσης και παραμονής μέσα στις δικαστικές αίθουσες των δικηγόρων, διαδίκων, μαρτύρων, προκειμένου να τηρούνται σε κάθε περίπτωση τα μέτρα προστασίας που έχει θέσει ο Ε.Ο.Δ.Υ., δηλαδή: ενάμισι (1,5) μέτρου απόστασης μεταξύ φυσικών προσώπων και καθορισμός ανώτατου ορίου εισερχομένων εντός μικρών αιθουσών στα είκοσι έως εικοσιπέντε (20-25) άτομα, με ανάλογη αύξηση αριθμού ατόμων για τις μεγαλύτερες αίθουσες. Βέβαια ως προς τον καθορισμό ανώτατου ορίου εισερχομένων ατόμων, σας έχομε ήδη εκφράσει με προγενέστερο υπόμνημά μας, τη σοβαρή αντίθεσή μας, αφού ο αριθμός 20-25 ατόμων έρχεται σε πάρα πολλές περιπτώσεις σε πλήρη αντίθεση με την προϋπόθεση τήρησης απόστασης 1,5 μέτρου μεταξύ φυσικών προσώπων.

Έτσι, θα βοηθούσε κατά περίπτωση τόσο στις πολιτικές δίκες, αλλά πολύ περισσότερο στις ποινικές δίκες (όπου ο αριθμός των παραγόντων της δίκης είναι μεγαλύτερος σε σχέση με τις πολιτικές), αν ο Προεδρεύων του Δικαστηρίου, όριζε τον αριθμό ατόμων που επιβάλλεται να βρίσκεται εντός της αίθουσας στην διεξαγωγή της κάθε δίκης και όταν ολοκληρώνεται η κάθε δίκη, να ειδοποιούνται και τότε να προσέρχονται οι πληρεξούσιοι δικηγόροι και οι διάδικοι της επόμενης δίκης.

Επίσης αυτονόητα απαραίτητη είναι η τήρηση της απόστασης 1,5 μέτρου μεταξύ φυσικών προσώπων και εντός των γραφείων, όπου σε πάρα πολλές περιπτώσεις (π.χ. Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών), παρατηρείται πολύ συχνά συνωστισμός ατόμων και δεν τηρείται το πρωτόκολλο που αφορά την απόσταση. Ακόμα, η αναπροσαρμογή στη διάταξη του χώρου εργασίας και στην οργάνωση της εργασίας, μπορεί να συμβάλει στη μείωση της μετάδοσης του COVID-19.

4ο) Η ταχύτερη ολοκλήρωση της ψηφιακής διαδικασίας μέσω του ΟΣΔΔΥ-ΠΠ (που πέρα από τα τεχνικά προβλήματα καθυστερεί γιατί η ίδια η εταιρεία που έχει αναλάβει το έργο δεν ανταποκρίνεται στις συμβατικές της υποχρεώσεις), με προτεραιότητα στην μετάπτωση δεδομένων σε ένα ενιαίο σύστημα στο Τμήμα Διαθηκών και συνακόλουθα στην ψηφιακή έκδοση πιστοποιητικών, ώστε να είναι δυνατή και η ηλεκτρονική λήψη ψηφιακά υπογεγραμμένων αντιγράφων. Επίσης, σημαντικό ρόλο για την μη προσέλευση των δικηγόρων μπορεί να έχει η αύξηση της ηλεκτρονικής κατάθεσης δικογράφων (θα μπορούσε να εξεταστεί η υποχρεωτική ψηφιακή κατάθεση και στα Πολιτικά Δικαστήρια, όπως έχει ήδη αποφασιστεί για τα Διοικητικά Δικαστήρια και το ΣτΕ, από 1-1-2020 και η ενημέρωσή τους μέσω του διαδικτύου της πορείας των μηνύσεων.

5ο) Απαραίτητη προϋπόθεση όμως για να γίνει πράξη η ψηφιακή ολοκλήρωση, είναι η παρουσία του απαραίτητου ανθρώπινου δυναμικού, η έλλειψη του οποίου κάνει ακόμα οξύτερα τα προβλήματα που δημιουργεί η υγειονομική κρίση.

Είναι λοιπόν απολύτως απαραίτητο:

Α) Να ολοκληρωθούν οι αναπληρώσεις των αρχικά προσληφθέντων που δεν αποδέχτηκαν τον διορισμό τους από τις προκηρύξεις 1Κ/2017,2Κ/2017 και 8Κ/2017, που συνολικά είναι ένας αριθμός πάνω από 220 άτομα,

Β) Να επισπευστεί από το ΑΣΕΠ η διαδικασία της κατ΄ εξαίρεση πρόσληψης από την προκήρυξη 8Κ/2017 Δικαστικών Υπαλλήλων, 50 ΔΕ Γραμματέων για το Εφετείο Αθηνών, 45 ΔΕ Γραμματέων για το Πρωτοδικείο Αθηνών και 35 ΔΕ Γραμματέων για την Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών, καθώς και 12 ΔΕ Γραμματέων που αφορούν τα κριτικά νησιά του Αιγαίου και 25 ΔΕ Γραμματέων που αφορούν δικαστικές υπηρεσίες του Πειραιά και άλλες δικαστικές υπηρεσίες της χώρας με μεγάλες ελλείψεις ανθρώπινου δυναμικού.

Τέλος, επιτακτική ανάγκη αποτελεί η άμεση προκήρυξη ειδικού διαγωνισμού για την πρόσληψη Επιμελητών Δικαστηρίων, δεδομένου ότι το 50% των οργανικών θέσεων είναι κενές και κυριολεκτικά «στενάζουν» οι δικαστικές υπηρεσίες της χώρας, με εντονότερο το πρόβλημα στις Εισαγγελίες Πρωτοδικών (τεράστιο δε στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών).

6ο) Να εγκριθεί επιπλέον ποσό για υπερωριακή απασχόληση του έτους 2020, προκειμένου να διεκπεραιωθούν εκκρεμότητες σε διάφορες δικαστικές υπηρεσίες της χώρας.

7ο) Ειδικά για τις υπηρεσίες του Πρωτοδικείου Αθηνών και της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Αθηνών, δεδομένου του μεγάλου όγκου προσέλευσης ατόμων σε καθημερινή βάση, το πρόβλημα δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί ριζικά εάν δεν υπάρξει τριχοτόμηση του, πρόταση που μας βρίσκει σύμφωνους, έχει μάλιστα τεθεί στο παρελθόν ,αλλά για διάφορους λόγους δεν προχώρησε.

8ο) Θα πρέπει να υπάρχει η ετοιμότητα και ευελιξία και ανάλογα με τις ιδιαίτερες υγειονομικές συνθήκες, να εφαρμόζεται είτε η εκ περιτροπής, είτε η εξ αποστάσεως εργασία των Δικαστικών Υπαλλήλων, προκειμένου να γίνεται αποσυμφόρηση στους χώρους των δικαστηρίων, ενώ θα μπορούσε να εξεταστεί και η περίπτωση του περιορισμού του ωραρίου εξυπηρέτησης του κοινού.

Β) ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΚΡΟΥΣΜΑΤΩΝ:

Σε κάθε περίπτωση, όπου διαπιστώνεται κρούσμα, θα πρέπει να τηρηθεί το υγειονομικό πρωτόκολλο του Ε.Ο.Δ.Υ. (κλικ εδώ) και δεδομένου ότι ο χώρος των δικαστηρίων είναι ένας ιδιαίτερα εκτεθειμένος χώρος, λόγω της πολυμορφίας (ηλικιακής και κοινωνικής) των εισερχομένων, θα πρέπει μετά την διάγνωση κρούσματος να ακολουθήσει έλεγχος όλων των εργαζομένων με δυνατότητα άμεσης διενέργειας διαγνωστικού τεστ είτε από τον ΕΟΔΥ, είτε σε ιδιωτικό διαγνωστικό εργαστήριο με πλήρη κάλυψη του κόστους από την πολιτεία.

Επισημαίνουμε πάντως, ως προς τις ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (εξαιρουμένων των Υπηρεσιών Υγείας και των Σχολείων), που εξέδωσε ο ΕΟΔΥ, ότι για τον «ορισμό συντονιστή διαχείρισης περιστατικών covid-19 καθώς και του αναπληρωτή αυτού» σε μια δικαστική υπηρεσία, δεν μπορεί σε καμία περίπτωση τον ρόλο αυτό να επωμισθεί ένας Δικαστικός Υπάλληλος, ούτε ένας Δικαστικός Λειτουργός, παρά μόνο εάν προηγουμένως γίνει ειδικό σεμινάριο από ειδικούς του ΕΟΔΥ, δεδομένου ότι ο ρόλος αυτός απαιτεί και κάποιες ενέργειες που άπτονται ιατρικών γνώσεων. Ακόμα ο ορισθείς υπεύθυνος θα πρέπει να έχει την δυνατότητα, ανά πάσα στιγμή να επικοινωνεί άμεσα σε ειδική γραμμή με τους υπευθύνους του ΕΟΔΥ, για συντονισμό και αντιμετώπιση του οποιουδήποτε συμβάντος.

Επίσης θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με ιδιαίτερη προσοχή περιπτώσεις προσαγομένων με κρούσμα κορωνοϊού, ειδικά στην διαδικασία της ανάκρισης και να ληφθεί μέριμνα ώστε η ανάκριση στις περιπτώσεις αυτές, να γίνεται σε χώρο νοσηλευτικού ιδρύματος διαπιστευμένου για covid-19, με τήρηση όλων των απαραίτητων προστατευτικών μέτρων, προκειμένου να μην υφίσταται ο κίνδυνος της διασποράς εντός των δικαστικών κτηρίων.