Είναι επιτρεπτό κριτήριο ο Δείκτης Μάζας Σώματος για την πρόσληψη δικαστών στις Ένοπλες Δυνάμεις; (ΣτΕ 1089/2021)

Το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε σύμφωνη με το Σύνταγμα την απαίτηση της συνδρομής του καθοριζομένου Δείκτη Μάζας Σώματος ως προϋπόθεση για την πλήρωση κενών θέσεων δικαστών των Ενόπλων Δυνάμεων (ΣτΕ 1089/2021).

Ειδικότερα, για την πλήρωση κενών οργανικών θέσεων δικαστικών λειτουργών (Παρέδρων) στο δικαστικό σώμα των Ενόπλων Δυνάμεων, διενεργείται διαγωνισμός, κατά τον οποίο οι υποψήφιοι εξετάζονται γραπτά και προφορικά, παράλληλα δε κρίνεται και η σωματική ικανότητα και υγεία τους. Στο πλαίσιο της τελευταίας αυτής εξέτασης, λαμβάνεται υπόψη ο δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ) των υποψηφίων.

Κατά το σκεπτικό του δικαστηρίου, οι εν λόγω δικαστικοί λειτουργοί, λόγω της διττής ιδιότητάς τους ως δικαστικών λειτουργών και στρατιωτικών, ασκούν καθήκοντα τα οποία δεν είναι άσχετα προς την στρατιωτική υπηρεσία, ο δε νομοθέτης δύναται να ρυθμίσει το καθεστώς επιλογής και της υπηρεσιακής τους κατάστασης κατ’ εκτίμηση της ιδιομορφίας τους, υπό την προϋπόθεση πάντοτε ότι εξασφαλίζονται οι αρχές της αξιοκρατίας, της ορθολογικής οργάνωσης της υπηρεσίας και της αναλογικότητας καθώς και η προσωπική και λειτουργική ανεξαρτησία κατά την άσκηση των δικαστικών καθηκόντων τους.

Κρίθηκε, λοιπόν, σύμφωνη με το Σύνταγμα η εξουσιοδοτική διάταξη του άρ. 6 παρ. 4 του Κώδικα Δικαστικού Σώματος των Ενόπλων Δυνάμεων, η οποία επιτρέπει τη θέσπιση προϋποθέσεων, προσόντων και ικανοτήτων για τους υποψηφίους, που συνδέονται προς τα καθήκοντα των μελών του δικαστικού σώματος των Ενόπλων Δυνάμεων και είναι απαραίτητα για την αποτελεσματική άσκησή τους. Συγκεκριμένα, προσόντα και ικανότητες επιλογής και διορισμού στις σχετικές θέσεις, που ανάγονται στη σωματική ικανότητα και υγεία των υποψηφίων, μπορεί να είναι κατάλληλα και αναγκαία για την εξυπηρέτηση της αποτελεσματικής λειτουργίας του εν λόγω Σώματος υπό τις ειδικές συνθήκες της αποστολής του, λαμβάνοντας υπόψη ότι η άσκηση των καθηκόντων των εν λόγω δικαστικών λειτουργών συνδέεται και ακολουθεί το πεδίο δράσης και αποστολής των Ενόπλων Δυνάμεων, αφού συνίσταται στην απονομή της ποινικής δικαιοσύνης στις Ένοπλες Δυνάμεις, που μπορεί να λαμβάνει χώρα σε χώρους ή τόπους δυσπρόσιτους ή σε συνθήκες πολέμου.

Κατόπιν των ανωτέρω, κατά την κρίση του δικαστηρίου, η διατήρηση του ΔΜΣ μέσα σε ορισμένα όρια θεμιτώς απαιτείται από τον νομοθέτη κατά το στάδιο εισόδου, με οποιαδήποτε ιδιότητα, στις Ένοπλες Δυνάμεις. Η εν λόγω προϋπόθεση αποτελεί μέθοδο εκτίμησης της κατάστασης της υγείας και του επιπέδου κινδύνου νόσησης και προβλημάτων υγείας, επιδέχεται δε βελτίωσης με την κατάλληλη θεραπεία ή φροντίδα.

Κατά συνέπεια, η απαίτηση της συνδρομής του καθοριζομένου ΔΜΣ δικαιολογείται από αποχρώντες λόγους δημοσίου συμφέροντος και δεν παραβιάζει τη διάταξη του άρ. 5 παρ. 1 του Συντάγματος, με την οποία κατοχυρώνεται η πρόσβαση σε δημόσιες θέσεις και αξιώματα κατά τον λόγο της προσωπικής αξίας και ικανότητας, ούτε τις συνταγματικές αρχές της ισότητας και της αναλογικότητας ή άλλη αρχή του διοικητικού δικαίου.

Αντιθέτως, σύμφωνα με τη μειοψηφούσα γνώμη του Προέδρου, οι εν λόγω δικαστικοί λειτουργοί, παρά τη στρατιωτική τους ιδιότητα, δεν λαμβάνουν στρατιωτική εκπαίδευση, παρά μόνον εκπαίδευση συναφή με την άσκηση του δικαιοδοτικού τους έργου, αξιολογούνται δε  βάσει κριτηρίων σχετιζόμενων μόνο με την άσκηση του έργου αυτού. Τα καθήκοντά τους είναι αμιγώς δικαστικής ή νομικής φύσης, για την αποτελεσματική δε άσκηση αυτών, κατά κοινή πείρα, δεν ασκεί επιρροή τυχόν αυξημένος ΔΜΣ, στο μέτρο που δεν επηρεάζει τη σωματική υγεία, ούτε απαιτούνται για τον στρατιωτικό δικαστή σωματικές ικανότητες όμοιες προς αυτές των λοιπών στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων που ασκούν κατεξοχήν στρατιωτικά καθήκοντα αναγόμενα στην Εθνική Άμυνα της χώρας, ώστε να μπορεί να θεωρηθεί δικαιολογημένη η πρόβλεψη του ίδιου με τα ανωτέρω στελέχη ΔΜΣ κατά την είσοδο δικαστικού λειτουργού στο Δικαστικό Σώμα των Ενόπλων Δυνάμεων. 

Δείτε την περίληψη της απόφασης εδώ.