Εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων - Εξουσία κατ΄ εξαίρεση νομιμοποίησης μη δικαιούχου διαδίκου (ΜΠΑ 7152/2022)

Το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών έκανε δεκτή ανακοπή κατά δήλωσης συνέχισης πλειστηριασμού, λόγω έλλειψης ενεργητικής νομιμοποίησης της καθ’ ης, η οποία τυγχάνει διαχειρίστρια απαιτήσεων κατά τις διατάξεις του Ν. 3156/2003 (ΜΠΑ 7152/2022).

Σύμφωνα με το ιστορικό της υπόθεσης, η καθ' ης η ανακοπή εταιρεία, ως διαχειρίστρια των απαιτήσεων αλλοδαπής εταιρείας ειδικού σκοπού, της τελευταίας ως ειδικής διαδόχου στο πλαίσιο τιτλοποίησης απαιτήσεων ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας, επέβαλε αναγκαστική κατάσχεση σε ακίνητο ιδιοκτησίας της και, κατόπιν ματαίωσης του αρχικά προσδιορισθέντος πλειστηριασμού, προέβη σε δήλωση συνέχισης αυτού.

Κατά την κρίση του δικαστηρίου, ο νόμος, στην περίπτωση της μεταβίβασης απαιτήσεων με σκοπό την τιτλοποίηση κατά τους ορισμούς του Ν. 3156/2003, δεν απονέμει στην εταιρεία διαχειρίσεως (με την οποία συμβάλλεται η εταιρεία αποκτήσεως) την ιδιότητα του μη δικαιούχου ή μη υπόχρεου διαδίκου, έστω και έμμεσα χωρίς πανηγυρική διατύπωση ώστε η τελευταία να ασκεί ως μη δικαιούχος διάδικος, κατά παραχώρηση του νομοθέτη, αγωγές και άλλα ένδικα βοηθήματα ενώπιον των δικαστηρίων για τα δικαιώματα της εταιρείας αποκτήσεως, αιτούμενη έννομη προστασία στο όνομα του, όπως ρητά πράττει για τις εταιρίες διαχειρίσεως του Ν. 4354/2015 στο άρθρο 2 § 4 αυτού. Με άλλα λόγια δεν της απονέμει ενεργητική κατ' εξαίρεση νομιμοποίηση. Ρυθμίζει απλά τους όρους και το πλαίσιο της εκτελέσεως εξώδικων διαχειριστικών (νομικών ή υλικών) πράξεων με σκοπό την είσπραξη (για λογαριασμό της εντολέως της, δικαιούχου) των απαιτήσεων από τους οφειλέτες.

Η ανάγκη αποσυμφόρησης και απαλλαγής των ελληνικών συστημικών τραπεζών από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια πελατών τους υπήρξε πιεστική, κι έτσι εισήχθη στην ελληνική έννομη τάξη με το Ν. 4354/2015 μία νέα, εντελώς διάφορη από την προηγούμενη, διαδικασία μεταβίβασης, απόκτησης και διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων και αργότερα και εξυπηρετουμένων τραπεζικών δανείων και πιστώσεων.

Ωστόσο, με το Ν. 4904/2015 δεν καταργήθηκε η καθιερωθείσα με το Ν. 3156/2003 δυνατότητα απόκτησης και διαχείρισης επιχειρηματικών δανείων κ.λπ. με τιτλοποίηση. Εξακολούθησε και εξακολουθεί να ισχύει για τις μεταβιβάσεις απαιτήσεων που γίνονται με τους δικούς του όρους και διαδικασία.

Το δικαστήριο έκρινε ότι η καθ' ης η ανακοπή, όχι μόνο δεν είχε δικαίωμα να προβεί σε δήλωση συνέχισης πλειστηριασμού, αλλά ούτε και να επισπεύσει γενικότερα την ένδικη αναγκαστική εκτέλεση. Συγκεκριμένα, στην καθ' ης έχει ανατεθεί δυνάμει διαδοχικών συμβάσεων η διαχείριση των απαιτήσεων της αλλοδαπής εταιρείας ειδικού σκοπού με την επωνυμία «Sunrise I NPL Finance Designated Activity Company», η οποία δυνάμει σύμβασης πώλησης και μεταβίβασης απαιτήσεων απέκτησε απαιτήσεις, μεταξύ των οποίων και η απορρέουσα από την ένδικη έννομη σχέση, που της μεταβίβασε η ανώνυμη τραπεζική εταιρεία με την επωνυμία «ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Α.Ε.». Πράγματι, δηλαδή, η καθ' ης ανώνυμη εταιρεία είναι διαχειρίστρια απαιτήσεων κατά τις διατάξεις του Ν. 3156/2003.

Αφού δε ο νόμος αυτός δεν απονέμει στην εταιρεία διαχειρίσεως την ιδιότητα του μη δικαιούχου ή μη υπόχρεου διαδίκου, ώστε η τελευταία να ασκεί ως μη δικαιούχος διάδικος αγωγές και άλλα ένδικα βοηθήματα ενώπιον των δικαστηρίων για τα δικαιώματα της εταιρείας αποκτήσεως, αιτούμενη έννομη προστασία στο όνομα του, και δεν της απονέμει ενεργητική κατ' εξαίρεση νομιμοποίηση, αυτή δεν είχε δικαίωμα να επισπεύσει αναγκαστική εκτέλεση. Συνεπώς, αφού δεν νομιμοποιείται ως επισπεύδουσα, καίτοι (μη νόμιμα) επέσπευσε εκτέλεση, δεν νομιμοποιείται στην προσβαλλόμενη δήλωση συνέχισης πλειστηριασμού.

Απόσπασμα απόφασης

Ωστόσο, η νυν καθ' ης η ανακοπή, όχι μόνο δεν είχε δικαίωμα να προβεί σε δήλωση συνέχισης πλειστηριασμού, αλλά ούτε και να επισπεύσει γενικότερα την ένδικη αναγκαστική εκτέλεση. Συγκεκριμένα, στην καθ' ης έχει ανατεθεί δυνάμει διαδοχικών συμβάσεων, με τελευταία την από 11-6-2021 σύμβαση διαχείρισης, όπως αυτή καταχωρήθηκε την 29-7-2021 νομίμως στα βιβλία του Ενεχυροφυλακείου Αθηνών με αριθμό πρωτοκόλλου ./29-7-2021 στον τόμο . και με αύξοντα αριθμό ., η διαχείριση των απαιτήσεων της αλλοδαπής εταιρείας ειδικού σκοπού με την επωνυμία «Sunrise I NPL Finance Designated Activity Company», με έδρα το Δουβλίνο της Ιρλανδίας.

Η δε αλλοδαπή αυτή εταιρεία, δυνάμει της από 16-3-2021 σύμβασης πώλησης και μεταβίβασης απαιτήσεων, που καταχωρήθηκε νομίμως στα βιβλία του Ενεχυροφυλακείου Αθηνών, απέκτησε απαιτήσεις, μεταξύ των οποίων και η απορρέουσα από την ένδικη έννομη σχέση, που της μεταβίβασε η ανώνυμη τραπεζική εταιρεία με την επωνυμία «ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Α.Ε.».

Πράγματι, δηλαδή, η καθ' ης ανώνυμη εταιρεία είναι διαχειρίστρια απαιτήσεων κατά τις διατάξεις του ν. 3156/2003. Αφού δε, όπως αναφέρθηκε στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, ο νόμος αυτός δεν απονέμει στην εταιρεία διαχειρίσεως την ιδιότητα του μη δικαιούχου ή μη υπόχρεου διαδίκου, ώστε η τελευταία να ασκεί ως μη δικαιούχος διάδικος αγωγές και άλλα ένδικα βοηθήματα ενώπιον των δικαστηρίων για τα δικαιώματα της εταιρείας αποκτήσεως, αιτούμενη έννομη προστασία στο όνομα του, και δεν της απονέμει ενεργητική κατ' εξαίρεση νομιμοποίηση, αυτή δεν είχε δικαίωμα να επισπεύσει αναγκαστική εκτέλεση, και αφού δεν νομιμοποιείται ως επισπεύδουσα, καίτοι (μη νόμιμα) επέσπευσε εκτέλεση, a fortiori δεν νομιμοποιείται στην προσβαλλόμενη δήλωση συνέχισης πλειστηριασμού κατ' άρθρο 973 παρ. 1 ΚΠολΔ.

Εξάλλου δε είναι η ίδια δανείστρια ώστε να νομιμοποιείται κατ' άρθρο 973 παρ. 2 ΚΠολΔ. Ο ως άνω λόγος της ανακοπής πρέπει, συνεπώς, να γίνει δεκτός.

Κατ' ακολουθίαν, παρακει η εξέταση των λοιπών λόγων της ανακοπής, και πρέπει αυτή να γίνει δεκτή, να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη δήλωση συνέχισης πλειστηριασμού και η επισπευδόμενη βάσει αυτής αναγκαστική εκτέλεση, και να καταδικαστεί κατ' άρθρο 176 ΚΠολΔ η καθ' ης, λόγω της ήττας της, στην καταβολή της δικαστικής δαπάνης της ανακόπτουσας, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στο διατακτικό.

Δείτε αναλυτικά την απόφαση στο dsanet.gr.