Fake news: Τροποποιείται η διάταξη του Ποινικού Κώδικα για τη διασπορά ψευδών ειδήσεων

Την τροποποίηση του άρθρου 191 του Ποινικού Κώδικα για τη διασπορά ψευδών ειδήσεων προβλέπει το σχέδιο νόμου για την Ενίσχυση δηµοσιότητας και διαφάνειας στον έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο που ψηφίστηκε στη Βουλή. 

Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, η τροποποίηση του άρθρου 191 του Ποινικού Κώδικα [ν. 4619/2019, (Α' 96)] κρίνεται επιβεβλημένη προκειμένου, να απαλειφθεί η χρήση της αποδεικτικά δυσχερούς και μη ευχερώς αξιολογούμενης έννοιας της ικανότητας πρόκλησης ανησυχίας ή φόβου στους πολίτες και του «κλονισμού της εμπιστοσύνης του κοινού», ως επακόλουθου της διασποράς της ψευδούς είδησης.

Με την προτεινόμενη ρύθμιση το αδίκημα του άρθρου 191 ΠΚ προσδιορίζεται ως αδίκημα συγκεκριμένης διακινδύνευσης, καθώς απαιτείται ως προϋπόθεση για την πλήρωση της αντικειμενικής υπόστασης η πρόκληση φόβου ως αποτελέσματος σε αόριστο αριθμό ανθρώπων ή σε ορισμένο κύκλο ή κατηγορία προσώπων που αναγκάζονται έτσι να προβούν σε μη προγραμματισμένες πράξεις ή σε ματαίωσή τους, με κίνδυνο να προκληθεί ζημία στα πεδία της εθνικής οικονομίας, της αμυντικής ικανότητας της χώρας και της δημόσιας υγείας. 

Όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση, η χρήση της αποδεικτικά δυσχερούς και μη ευχερώς αξιολογούμενης έννοιας της ικανότητας πρόκλησης ανησυχίας ή φόβου στους πολίτες και του «κλονισμού της εμπιστοσύνης του κοινού », ως επακόλουθου της διασποράς της ψευδούς είδησης, προκαλούσε δυσχέρειες ως προς την εφαρμογή και την ερμηνεία της ρύθμισης. 

Με τη νέα ρύθμιση το αδίκημα του άρθρου 191 ΠΚ προσδιορίζεται ως αδίκημα συγκεκριμένης διακινδύνευσης, καθώς απαιτείται ως προϋπόθεση για την πλήρωση της αντικειμενικής υπόστασης η πρόκληση φόβου, ως αποτελέσματος, σε αόριστο αριθμό ανθρώπων ή σε ορισμένο κύκλο ή κατηγορία προσώπων που αναγκάζονται έτσι να προβούν σε μη προγραμματισμένες πράξεις ή σε ματαίωσή τους, με κίνδυνο να προκληθεί ζημία στα πεδία της εθνικής οικονομίας, της αμυντικής ικανότητας της χώρας και της δημόσιας υγείας.

Επίσης, μεταβάλλεται το πλαίσιο ποινής και για το αδίκημα του άρθρου 191 ΠΚ η προβλεπόμενη ποινή είναι φυλάκιση έως τρία έτη ή χρηματική ποινή.

Τέλος, απαλείφεται η επιβαρυντική περίσταση της κατ' εξακολούθηση τέλεσης του εγκλήματος.

Αναλυτικά η διάταξη προβλέπει:

Άρθρο 4  Διασπορά ψευδών ειδήσεων -Τροποποίηση άρθρου 191 ΠΚ 

Στο άρθρο 191 του Ποινικού Κώδικα [ν. 4619/2019, (Α΄ 96)] α) αντικαθίσταται το πρώτο εδάφιο, β) καταργείται το δεύτερο εδάφιο, γ) στο τρίτο εδάφιο επέρχονται νοµοτεχνικές βελτιώσεις και το άρθρο 191 του Ποινικού Κώδικα διαµορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 191 Διασπορά ψευδών ειδήσεων

Όποιος δηµόσια ή µέσω του διαδικτύου διαδίδει ή διασπείρει µε οποιονδήποτε τρόπο ψευδείς ειδήσεις µε αποτέλεσµα να προκαλέσει φόβο σε αόριστο αριθµό ανθρώπων ή σε ορισµένο κύκλο ή κατηγορία προσώπων που αναγκάζονται έτσι να προβούν σε µη προγραµµατισµένες πράξεις ή σε µαταίωσή τους, µε κίνδυνο να προκληθεί ζηµία στην οικονοµία, στην αµυντική ικανότητα της χώρας ή στη δηµόσια υγεία τιµωρείται µε φυλάκιση έως τρία (3) έτη ή µε χρηµατική ποινή. Με την ίδια ποινή τιµωρείται και ο πραγµατικός ιδιοκτήτης ή εκδότης του µέσου µε το οποίο τελέστηκαν οι πράξεις του παρόντος.»