Μη χορήγηση άδειας διαμονής σε αλλοδαπό – σύζυγο Έλληνα πολίτη λόγω εγγραφής του στον κατάλογο Σένγκεν (ΣτΕ 236/2025)

Νομίμως απορρίφθηκε το αίτημα αλλοδαπού - συζύγου Έλληνα πολίτη σχετικά με την χορήγηση σε αυτόν άδειας διαμονής, λόγω της εγγραφής του εν λόγω αλλοδαπού στον κατάλογο Σένγκεν με απόφαση άλλου κράτους μέλους της Σύμβασης αυτής (ΣτΕ 236/2025).

Σύμφωνα με το σκεπτικό του δικαστηρίου, από τις διατάξεις των άρθρων 5 και 25 της Σύμβασης για την εφαρμογή της Συμφωνίας του Σένγκεν της 14ης Ιουνίου 1985 (ΣΕΣΣ), η οποία κυρώθηκε με το ν. 2514/1997, και του Κανονισμού (ΕΚ) 1987/2006, συνάγεται ότι η καταχώριση ενός αλλοδαπού στο σύστημα πληροφοριών Σένγκεν με σκοπό την απαγόρευση εισόδου ή διαμονής αποτελεί απόφαση αρχής ενός κράτους μέλους, η οποία ισχύει και είναι εκτελεστή σε όλα τα κράτη μέλη της Σύμβασης Σένγκεν, οι δε αρχές των λοιπών κρατών μελών δεν έχουν αρμοδιότητα ελέγχου της νομιμότητας της εν λόγω καταχώρισης, αφού μόνον το καταχωρίζον κράτος μέλος δύναται να τροποποιεί, να συμπληρώνει, ή να διαγράφει τα δεδομένα που έχει εισαγάγει στο κοινό πληροφοριακό σύστημα.

Περαιτέρω, σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. δ΄ της παρ.1 του άρθρου 5 και της παρ.1 του άρθρου 25 της ΣΕΣΣ σε περίπτωση που κράτος μέλος καλείται να αποφανθεί επί αιτήματος χορήγησης άδειας διαμονής  αλλοδαπού, ο οποίος έχει καταχωρισθεί στο σύστημα πληροφοριών Σένγκεν από άλλο Κράτος μέλος της Σύμβασης αυτής, με σκοπό την απαγόρευση εισόδου ή διαμονής, κατ’ αρχάς ζητεί από το κράτος καταχώρισης όλες τις συμπληρωματικές πληροφορίες, οι οποίες συνδέονται με και τεκμηριώνουν την επίμαχη καταχώριση. Κατ’ εκτίμηση δε των συμπληρωματικών αυτών πληροφοριών, της αιτήσεως του ενδιαφερομένου και ιδίως των τυχόν σοβαρών λόγων, των οποίων γίνεται επίκληση με αυτήν, όπως η ύπαρξη προστατευομένων από το άρθρο 8 της ΕΣΔΑ οικογενειακών δεσμών, οφείλει η εθνική αρχή, η οποία εξετάζει το ζήτημα της άδειας διαμονής, κατ’ εφαρμογή της παρ.2 του άρθρου 8 της ΕΣΔΑ, να προβεί σε στάθμιση μεταξύ των λόγων δημοσίου συμφέροντος, στην προστασία του οποίου αποβλέπει η υφιστάμενη καταχώριση στο πληροφοριακό σύστημα Σένγκεν, και των δικαιωμάτων του αλλοδαπού.

Εφόσον η εθνική διοικητική αρχή ασκήσει την αρμοδιότητά της αυτή, δηλαδή εφόσον προβεί στην κατά τα ανωτέρω στάθμιση, και καταλήξει σε κρίση περί απόρριψης του αιτήματος χορήγησης τίτλου διαμονής, η διαδικασία αυτή ικανοποιεί τις απαιτήσεις της παρ.1 του άρθρου 25 της ΣΕΣΣ, ερμηνευομένης σε συνδυασμό με το άρθρο 8 της ΕΣΔΑ.

Συνεπώς, η εκκαλουμένη απόφαση, η οποία δέχθηκε ότι η διοίκηση εν προκειμένω ενήργησε κατά δεσμία αρμοδιότητα για την απόρριψη της αίτησης χορήγησης άδειας διαμονής λόγω του αντικειμενικού γεγονότος της εγγραφής του εκκαλούντος στον κατάλογο ανεπιθυμήτων Σένγκεν κατόπιν απόφασης αλλοδαπής αρχής, εσφαλμένα ερμήνευσε και εφάρμοσε το νόμο και πρέπει να εξαφανιστεί.

Ωστόσο, ο λόγος ακυρώσεως, κατά τον οποίο η απορριπτική απόφαση της Διοίκησης δεν είναι νομίμως αιτιολογημένη και εκδόθηκε κατά παράβαση των αρχών της χρηστής διοίκησης και της αναλογικότητας, απορρίφθηκε. Και τούτο διότι, λαμβανομένου υπόψη αφενός μεν του χρόνου κατά τον οποίο έλαβε χώρα ο γάμος του αιτούντος με την Ελληνίδα σύζυγό του, της διάρκειας της κοινής συμβίωσής τους στην Ελλάδα και του γεγονότος ότι δεν απέκτησαν τέκνα, αφετέρου δε της κρίσης της αλλοδαπής αρχής ότι συντρέχει στην περίπτωση του αιτούντος λόγος δημοσίου συμφέροντος, το Δικαστήριο, δυνάμενο να επιληφθεί του ζητήματος τούτου και πρωτοτύπως, έκρινε ότι οι οικογενειακοί δεσμοί, που έχει αναπτύξει ο αιτών στην Ελλάδα, δεν αρκούν για την χορήγηση άδειας διαμονής ενόψει των σοβαρών λόγων δημοσίου συμφέροντος που τεκμηριώνονται από την υφιστάμενη καταχώρισή του στο πληροφοριακό σύστημα Σένγκεν. Εξάλλου, τόσο η αρμοδιότητα της Διοίκησης κατά την εξέταση της αιτήσεως του αιτούντος όσο και η εξουσία του Δικαστηρίου κατά τον έλεγχο της προσβαλλόμενης πράξης δεν εξικνούνται μέχρι τον έλεγχο της νομιμότητας της πράξης καταχώρισης του αιτούντος στο πληροφοριακό σύστημα Σένγκεν από την αλλοδαπή αρχή. 

Τέλος, απερρίφθη και ο λόγος ακυρώσεως, με τον οποίο προβλήθηκε παραβίαση του δικαιώματος προηγούμενης ακρόασης του αιτούντος, με το σκεπτικό ότι το κράτος μέλος της ΣΕΣΣ κατά την εκτέλεση του μέτρου της απαγόρευσης εισόδου ή διαμονής που έχει επιβάλει άλλο κράτος μέλος, δεν έχει αρμοδιότητα ελέγχου του εν λόγω μέτρου. Εξάλλου, κατά την στάθμιση, στην οποία προβαίνει η αρμόδια για την εξέταση του αιτήματος χορήγησης άδειας διαμονής εθνική αρχή, κατά το σκέλος που συνεκτιμά τους ουσιώδεις λόγους που επικαλείται ο ενδιαφερόμενος, λαμβάνει υπόψη την αίτησή του και όλα τα υποβληθέντα με αυτή στοιχεία, κατά το σκέλος δε που συνεκτιμά τους λόγους δημοσίου συμφέροντος, όπως αυτοί προκύπτουν από την ανέλεγκτη κατά τα ανωτέρω καταχώριση στο πληροφοριακό σύστημα Σένγκεν και τις συμπληρωματικές πληροφορίες που έλαβε από το κράτος μέλος που ενήργησε την καταχώριση, η άποψη του ενδιαφερομένου επ’ αυτών δεν αποτελεί κατά νόμο στοιχείο της εκτίμησης και της στάθμισης της διοίκησης. Δεδομένου δε ότι η προηγούμενη ακρόαση του ενδιαφερομένου δεν αποτελεί ουσιώδη τύπο για τη διενέργεια από τη διοίκηση της στάθμισης ανάμεσα στο δημόσιο συμφέρον και στην προστασία των δικαιωμάτων του, απορρίφθηκε και το αίτημα που υπεβλήθη ενώπιον του Δικαστηρίου για την χορήγηση πρόσβασης στα χαρακτηρισθέντα ως απόρρητα στοιχεία του φακέλου, από τα οποία προκύπτουν οι σοβαροί λόγοι δημόσιας τάξης και ασφάλειας που αναφέρονται στις ένδικες διοικητικές πράξεις. 

Δείτε την περίληψη της απόφασης στο adjustice.gr.