Νέο ρεκόρ υποθέσεων στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2018

Ρεκόρ παραγωγικότητας για το Δικαστήριο και το Γενικό Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με 1769 περατωθείσες υποθέσεις, δείχνουν τα στατιστικά στοιχεία των Δικαστηρίων για το 2018.

Ενώ το 2016 και το 2017 είχαν περατωθεί περίπου 1600 υποθέσεις, ο αριθμός αυτός ξεπεράστηκε κατά πολύ το 2018 και ανήλθε σε 1769.

Σημειωτέον επίσης ότι ενώπιον των δύο δικαιοδοτικών οργάνων εισήχθησαν 1683 νέες υποθέσεις, αριθμός που επιβεβαιώνει την ανοδική τάση η οποία παρατηρείται τα τελευταία έτη.

Η αύξηση της παραγωγικότητας είχε ως συνέπεια την παράλληλη μείωση των εκκρεμών υποθέσεων: 2334 υποθέσεις το 2018, έναντι 2420 υποθέσεων το 2017 και 2358 υποθέσεων το 2016.

Τα στοιχεία για το Δικαστήριο της ΕΕ

Ο αριθμός των υποθέσεων που εισήχθησαν ενώπιον του Δικαστηρίου αυξήθηκε ραγδαία: οι 849 νέες υποθέσεις συνιστούν πρωτοφανές στατιστικό στοιχείο, αφού οι 110 περισσότερες υποθέσεις σε σχέση με το 2017 αντιπροσωπεύουν αύξηση της τάξης του 15 %.

Τούτο οφείλεται, μεταξύ άλλων, στην άνοδο του αριθμού των προδικαστικών παραπομπών, οι οποίες έφθασαν τις 568 το 2018, ενώ το προηγούμενο έτος ήταν 533.

Ο αριθμός αυτός έχει σχεδόν διπλασιαστεί μέσα σε μια δεκαετία και οι αιτήσεις προδικαστικής αποφάσεως αντιστοιχούν στο 70% των υποθέσεων που εκκρεμούν ενώπιον του Δικαστηρίου. Ο δε αριθμός των αναιρέσεων που ασκήθηκαν κατά αποφάσεων του Γενικού Δικαστηρίου αυξήθηκε κατά 35 %, από τις 147 στις 199.

Περισσότερες ήταν και οι ευθείες προσφυγές που ασκήθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου. Ακόμη και ο αριθμός των αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων, καίτοι πιο ευκαταφρόνητος εφόσον πρόκειται για έκτακτη διαδικασία, διπλασιάστηκε (6 αιτήσεις το 2018, έναντι 3 το 2017).

Όπως υπογραμμίζει ο Πρόεδρος K. Lenaerts, «τα στατιστικά αυτά στοιχεία καταδεικνύουν πόσο έχει συμβάλει το Δικαστήριο στην εμπέδωση των θεμελιωδών αξίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης των εθνικών δικαστηρίων, αλλά και όλων των πολιτών, στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα».

Η παραγωγικότητα του Δικαστηρίου υπήρξε επίσης εξαιρετική το 2018. Πιο συγκεκριμένα, ο αριθμός των υποθέσεων που περατώθηκαν το 2018, ο οποίος ανέρχεται σε 760 έναντι 699 υποθέσεων το 2017, είναι ο υψηλότερος στην ιστορία. Δεδομένου όμως ότι οι προσπάθειες που καταβάλλονται για βελτίωση της αποτελεσματικότητας στη διεκπεραίωση και στην εκδίκαση των υποθέσεων έχουν αγγίξει οριακά επίπεδα, είναι σημαντικό να τεθεί σύντομα σε εφαρμογή η διαδικασία προηγούμενης έγκρισης της εξέτασης ορισμένων αιτήσεων αναιρέσεως.

Επιπλέον, η μέση διάρκεια των διαδικασιών ενώπιον του Δικαστηρίου μειώθηκε το 2018.

Από τη χωριστή ανάλυση των διαφόρων κατηγοριών προσφυγών προκύπτει πάντως ότι η μέση διάρκεια των προδικαστικών διαδικασιών αυξήθηκε ελαφρά, από τους 15,7 στους 16 μήνες, ενώ ο χρόνος εκδίκασης των αιτήσεων αναιρέσεως, αισθητά μειωμένος, έφθασε τους 13,4 μήνες, επίδοση που ισοδυναμεί με επίσπευση της σχετικής διαδικασίας κατά 4 μήνες σε σύγκριση με το 2017. Αξιοσημείωτη ήταν η επιτάχυνση της εκδίκασης των υποθέσεων και στις ευθείες προσφυγές: η μέση διάρκεια ήταν μόλις 18,3 μήνες, αντί 20,3 μηνών το 2017.

	2014	2015	2016	2017	2018
Εισαχθείσες υποθέσεις	622	713	692	739	849
Περατωθείσες υποθέσεις	719	616	704	699	760
Εκκρεμείς υποθέσεις	787	884	872	912	1001

Τα στοιχεία για το Γενικό Δικαστήριο της ΕΕ

Ο αριθμός των υποθέσεων που εισήχθησαν ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου παρουσίασε ελαφρά κάμψη, με 834 νέες υποθέσεις, ήτοι μια πτώση της τάξης του 9% σε σχέση με το 2017.

Ο αριθμός αυτός, στον οποίο προστίθενται και 44 αιτήσεις ασφαλιστικών μέτρων, είναι πάντως ανάλογος με εκείνον του 2015, αφού μεσολάβησαν τα έτη 2016 και το 2017 που σημαδεύτηκαν από έκτακτες περιστάσεις.

Παράλληλα, το Γενικό Δικαστήριο εδραίωσε την υψηλή παραγωγικότητά του, περατώνοντας 1009 υποθέσεις, αριθμό-ρεκόρ, ο οποίος σηματοδοτεί αύξηση περίπου 13 % σε σύγκριση με το 2017.

Οι συνέπειες της αλματώδους αυτής παραγωγικότητας έγιναν αμέσως αισθητές στον αριθμό των εκκρεμών υποθέσεων, οι οποίες μειώθηκαν σε 1333 από 1508 το 2017 (υποχωρώντας κατά 12 % περίπου).

Η διάρκεια των διαδικασιών (20,0 μήνες για τις υποθέσεις επί των οποίων εκδόθηκε απόφαση ή διάταξη) εμφανίζεται κατά τι μεγαλύτερη σε σχέση με το 2017, κυρίως λόγω της περάτωσης ενός σημαντικού αριθμού υποθέσεων ανταγωνισμού που, εξαιτίας του όγκου και της πολυπλοκότητάς τους, απαίτησαν πολύ περισσότερο χρόνο απ’ ό,τι οι άλλες υποθέσεις κατά μέσο όρο.

Παρά το συγκυριακό αυτό στοιχείο, η διάρκεια των διαδικασιών παραμένει σαφώς μικρότερη σε σύγκριση με τον χρόνο εκδίκασης των υποθέσεων πριν από τη μεταρρύθμιση της δικαιοδοτικής δομής της Ένωσης.

Η επιτυχία της νέας αυτής δικαιοδοτικής δομής επιβεβαιώνεται, λοιπόν, από ποσοτικής άποψης.

Πέραν όμως τούτου, όπως επισημαίνει ο Πρόεδρος M. Jaeger, «το δικαιοδοτικό όργανο, χάρη στο ενισχυμένο δυναμικό του, μπορεί πλέον να παραπέμπει περισσότερες υποθέσεις (87 το 2018) σε πενταμελή τμήματα, ώστε να προάγεται η ποιότητα της νομολογίας και να επιλύονται με πιο αποτελεσματικό τρόπο τα ζητήματα στις υποθέσεις ιδιαίτερης σπουδαιότητας».

	2014	2015	2016	2017	2018
Εισαχθείσες υποθέσεις	912	831	974	917	834
Περατωθείσες υποθέσεις	814	987	755	895	1009
Εκκρεμείς υποθέσεις	1423	1267	1486	1508	1333