Ο ΔΣΑ στερείται εννόμου συμφέροντος για την ακύρωση αποφάσεων περί διορισμού Προέδρου, Αντιπροέδρου και έξι μελών του ΕΣΡ (ΣτΕ 1639/2024)
Η νομιμοποίηση που παρέχει ο Κώδικας Δικηγόρων δεν αρκεί για τη νομιμοποίηση των Συλλόγων ως διαδίκων σε δίκες ενώπιον του ΣτΕ για την άσκηση αίτησης ακύρωσης κατά ατομικών διοικητικών πράξεων – Διατύπωση μειοψηφίας
Το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε πως στερείται εννόμου συμφέροντος ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών για την ακύρωση αποφάσεων του Υφυπουργού στον Πρωθυπουργό περί διορισμού Προέδρου, Αντιπροέδρου και έξι μελών του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης (ΣτΕ 1639/2024).
Σύμφωνα με το σκεπτικό του δικαστηρίου, η διάταξη του άρθρου 90 περ. α` και ζ` του ισχύοντος Κώδικα Δικηγόρων (ν. 4194/2013) νομιμοποιεί τους εκπροσωπούντες τους Δικηγορικούς Συλλόγους στην ανάληψη δράσεων αναγομένων σε ζητήματα γενικότερου ενδιαφέροντος, συμπεριλαμβανομένων και δικαστικών ενεργειών. Δεν αρκεί, όμως, μόνη αυτή για τη νομιμοποίηση των Δικηγορικών Συλλόγων ως διαδίκων σε δίκες ενώπιον όλων των δικαστηρίων που αναφέρονται σ’ αυτή και, ειδικότερα, ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας για την άσκηση αίτησης ακύρωσης και δη κατά ατομικών διοικητικών πράξεων, που αφορούν συγκεκριμένα φυσικά πρόσωπα, όπως και στην προκειμένη περίπτωση επιλογής τρίτων προσώπων σε δημόσια θέση.
Το δικαστήριο επεσήμανε ότι, υπό τις περιστάσεις αυτές, η αίτηση θα προσελάμβανε τον χαρακτήρα λαϊκής αγωγής, όπως δεν έχει θεσμοθετηθεί από το Σύνταγμα και την οικεία νομοθεσία.
Αξίζει να σημειωθεί πως διατυπώθηκε μειοψηφία, κατά τη γνώμη της οποίας, εν όψει της σημασίας της συνταγματικά κατοχυρωμένης ανεξάρτητης αρχής αυτής για τη διασφάλιση της πολυφωνίας και της αντικειμενικής και με ίσους όρους μετάδοσης πληροφοριών, ειδήσεων, προϊόντων λόγου και τέχνης, ζητήματα που αφορούν τη νομιμότητα των πράξεων συγκρότησης του Ε.Σ.Ρ., αποτελούν, κατά την έννοια της ανωτέρω διάταξης του Κώδικα Δικηγόρων, ζήτημα γενικότερου κοινωνικού ενδιαφέροντος και περιλαμβάνονται μεταξύ των ζητημάτων, για τα οποία αναγνωρίζεται στους Δικηγορικούς Συλλόγους το δικαίωμα άσκησης ενδίκων βοηθημάτων.
Οι προσβαλλόμενες δε πράξεις, με τις οποίες επελέγη το σύνολο σχεδόν των μελών του Ε.Σ.Ρ., το οποίο κατά το Σύνταγμα έχει περιβληθεί ως ανεξάρτητη αρχή με ανάλογες εγγυήσεις - μεταξύ των οποίων και εκείνες που αφορούν τη διαδικασία επιλογής των μελών του -, ώστε να αποτρέπονται κυβερνητικές και γενικότερα μονομερείς επιρροές, αποτελούν το έρεισμα της έκδοσης του συνόλου των ατομικών και κανονιστικών διοικητικών πράξεών του και επιδρούν στην εν γένει δράση του.
Λόγω δε της κατά τα ανωτέρω ιδιαίτερης φύσης των πράξεων αυτών, όπου η κρίσιμη για την έννομη τάξη και το κράτος δικαίου βλάβη από την τυχόν παρανομία τους, πλήττει, κατ’ ουσίαν, ένα ιδιαίτερα ευρύ κύκλο προσώπων, η αποδοχή της συνδρομής της προϋπόθεσης του εννόμου συμφέροντος, δικαιολογούμενη και λόγω της προβεβλημένης θέσης των Δικηγορικών Συλλόγων στην κοινωνία, συμβάλλει στην έγκαιρη και αποτελεσματική παροχή έννομης προστασίας.
Υπό τις ανωτέρω περιστάσεις, η μειοψηφία διατύπωσε τη γνώμη πως υφίσταται ο απαιτούμενος από τη νομοθεσία ιδιαίτερος δεσμός του αιτούντος Συλλόγου με τις προσβαλλόμενες πράξεις και δεν πρόκειται για εκδήλωση απλού ενδιαφέροντος για την αποκατάσταση της νομιμότητας.
Δείτε την περίληψη της απόφασης στο adjustice.gr.