Πρόστιμο 1,25 εκατομμυρίων ευρώ στον Δήμο της Λισαβόνας για την παράνομη διαβίβαση προσωπικών δεδομένων διαδηλωτών

Τον Ιανουάριο του 2021 τρείς Πορτογάλοι πολίτες, οι δύο εξ αυτών έχοντες παράλληλα και τη ρωσική ιθαγένεια, υπέβαλαν τα στοιχεία τους στη δημοτική αρχή της Λισαβόνας, όπως ο νόμος προβλέπει για τους διοργανωτές, ζητώντας άδεια για την πραγματοποίηση διαδήλωσης διαμαρτυρίας κατά της σύλληψης του Αλεξέι Ναβάλνι.

Η πορτογαλική νομοθεσία που διέπει τη διοργάνωση δημοσίων συναθροίσεων προβλέπει αφενός την πρότερη ενημέρωση της δημοτικής αρχής ως προς τα στοιχεία των διοργανωτών κάθε διαδήλωσης (ονοματεπώνυμο, αριθμός ταυτότητας, διεύθυνση κατοικίας, τηλεφωνικός αριθμός), αφετέρου την κοινοποίηση των στοιχείων αυτών στην αστυνομία και τις «αρμόδιες αρχές». Παράλληλα, εσωτερικό έγγραφο της δημοτικής αρχής προέβλεπε την ενημέρωση των πρεσβειών ξένων χωρών για κάθε διαδήλωση που επρόκειτο να λάβει χώρα έξω από αυτές. Ερμηνεύοντας τα ως άνω, η πορτογαλική δημοτική αρχή θεώρησε σκόπιμο να διαβιβάσει τα στοιχεία των διοργανωτών στις ρωσικές αρχές.

Το ζήτημα ήλθε σε γνώση της Πορτογαλικής Αρχής Προστασίας Δεδομένων (CNPD) μέσω καταγγελίας, τον Μάρτιο του 2021, όταν η μια εκ των διοργανωτών είδε πως το email που είχε στείλει με τα στοιχεία της είχε προωθηθεί στη Ρωσική Πρεσβεία στη Λισαβόνα, αλλά και στο Ρωσικό Υπουργείο Εξωτερικών στη Μόσχα. Παράλληλα, το θέμα πήρε και μεγάλη δημοσιότητα μέσω του τύπου, όπου έγινε γνωστό ως “Russiagate”.

Η CNPD διέταξε άμεσα τη διεξαγωγή έρευνας, ενώ τον Ιούνιο του ίδιου έτους η δημοτική αρχή δημοσιοποίησε τα ευρήματα του διοικητικού ελέγχου που διενήργησε. Σύμφωνα με τα ευρήματα αυτά, στοιχεία διαδηλωτών είχαν αποσταλεί στη Ρωσική Πρεσβεία άλλες 26 φορές στο παρελθόν, παρά μάλιστα το γεγονός πως από το 2013 υπήρχε εισήγηση για τη μη διαβίβαση των στοιχείων, ενώ αντίστοιχες διαβιβάσεις είχαν γίνει, μεταξύ άλλων, και προς τις Πρεσβείες του Ισραήλ, της Αγκόλας, της Βενεζουέλας και της Κούβας. Στο σύνολό τους, οι παράνομες διαβιβάσεις που διαπιστώθηκαν αφορούσαν σε 182 διαδηλώσεις, 52 εκ των οποίων μετά την έναρξη εφαρμογής του Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων.

Την Παρασκευή 14 Ιανουαρίου η CNPD δημοσιοποίησε την απόφασή της επί της υπόθεσης αυτής. Σύμφωνα με την απόφαση αυτή, από την έρευνα της Αρχής προέκυψε η τέλεση 225 συνολικά παραβάσεων του Γενικού Κανονισμού, οι οποίες αφορούσαν, μεταξύ άλλων, τη νομιμότητα της επεξεργασίας, την αρχή της ελαχιστοποίησης, την περίοδο διατήρησης των δεδομένων και την υποχρέωση ενημέρωσης των υποκειμένων. Για τις παραβάσεις αυτές, η CNPD αποφάσισε να επιβάλει στον Δήμο της Λισαβόνας διοικητικό πρόστιμο 1.250.000 ευρώ.

Η δημοτική αρχή της Λισαβόνας έχει ήδη προχωρήσει στην απαλλαγή του Υπευθύνου Προστασίας Δεδομένων της από τα καθήκοντά του.