Pushbacks: Δύο αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για την Ελλάδα

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου εξέδωσε τις αποφάσεις του επί δύο υποθέσεων κατά Ελλάδας που αφορούσαν ισχυρισμούς ότι αιτούντες διεθνή προστασία είχαν «απωθηθεί» (pushed back) από την Ελλάδα στην Τουρκία.

Στην πρώτη υπόθεση (G.R.J. κατά Ελλάδας) το Δικαστήριο κήρυξε απαράδεκτη την προσφυγή.

Το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι υπήρχαν ισχυρές ενδείξεις που υποδηλώνουν ότι, κατά τον χρόνο των φερόμενων γεγονότων, υπήρχε συστηματική πρακτική «επαναπροώθησης» από τα ελληνικά νησιά στην Τουρκία.

Ωστόσο, έκρινε ότι ο προσφεύγων, του οποίου οι δηλώσεις και οι ισχυρισμοί ήταν κατά καιρούς αντιφατικοί και ασυνεπείς, δεν είχε προσκομίσει αποδεικτικά στοιχεία για την παρουσία του στην Ελλάδα και την «επαναπροώθησή» του στην Τουρκία από το νησί της Σάμου κατά τις ημερομηνίες που ισχυρίστηκε.

Κατά συνέπεια, δεν μπορούσε να επικαλεστεί την ιδιότητα του θύματος για τους σκοπούς του άρθρου 34 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ).

​Στην υπόθεση A.R.E. κατά Ελλάδας το Δικαστήριο διαπίστωσε αρκετές παραβιάσεις της ΕΣΔΑ.

Συγκεκριμένα, το Δικαστήριο θεώρησε ότι υπήρχαν ισχυρές ενδείξεις που υποδηλώνουν ότι υπήρχε, κατά τον χρόνο των φερόμενων γεγονότων, μια συστηματική πρακτική «επαναπροώθησης» υπηκόων τρίτων χωρών από τις ελληνικές αρχές, από την περιοχή του Έβρου προς την Τουρκία.

Ειδικότερα, σημείωσε ότι η προσφεύγουσα είχε σταλεί πίσω στην πατρίδα της, την Τουρκία, - από την οποία είχε διαφύγει - χωρίς προηγούμενη εξέταση των κινδύνων που αντιμετώπιζε κατά την επιστροφή της.

Το Δικαστήριο δεν διαπίστωσε, ωστόσο, παραβίαση του δικαιώματος στη ζωή ή της απαγόρευσης των βασανιστηρίων, θεωρώντας ότι η προσφεύγουσα δεν είχε προσκομίσει κανένα εκ πρώτης όψεως αποδεικτικό στοιχείο που να τεκμηριώνει τους ισχυρισμούς της.

Το Δικαστήριο έκρινε ότι η Ελλάδα όφειλε να καταβάλει στον προσφεύγοντα 20.000 ευρώ για ηθική βλάβη που υπέστη.

Βρείτε την απόφαση στην υπόθεση A.R.E. κ. Ελλάδας (Αριθμός Αίτησης 15783/21) δημοσιευμένη στα γαλλικά εδώ.

Βρείτε την απόφαση στην υπόθεση G.R.J. κ. Ελλάδας (Αριθμός Αίτησης 15067/21) δημοσιευμένη στα γαλλικά εδώ.