«Πράσινο φως» από την ΕΕ στην κοινή αμυντική συνεργασία (infographic)

Επιμέλεια: Γεώργιος Π. Κανέλλος

Την Δευτέρα, 11 Δεκεμβρίου 2017, το Συμβούλιο υιοθέτησε την απόφαση για τη θέσπιση της Μόνιμης Διαρθρωμένης Συνεργασίας (PESCO), μέσα σε λιγότερο από ένα μήνα από την κοινή γνωστοποίηση της πρόθεσης των κρατών μελών να συμμετάσχουν.

Τα 25 κράτη μέλη που συμμετέχουν στην PESCO είναι: η Αυστρία, το Βέλγιο, η Βουλγαρία, η Τσεχική Δημοκρατία, η Κροατία, η Κύπρος, η Εσθονία, η Φινλανδία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ελλάδα, η Ουγγαρία, η Ιταλία, η Ιρλανδία, η Λεττονία, η Λιθουανία, το Λουξεμβούργο, η Ολλανδία, η Πολωνία, η Πορτογαλία, η Ρουμανία, η Σλοβενία, η Σλοβακία, η Ισπανία και η Σουηδία.

Στις 13 Νοεμβρίου 2017, υπουργοί από 23 κράτη μέλη είχαν υπογράψει μία κοινή δήλωση σχετικά με την Μόνιμη Διαρθρωμένη Συνεργασία (PESCO) την οποία παρέδωσαν στην Ύπατη Εκπρόσωπο ΚΕΠΠΑ και το Συμβούλιο.

Στις 7 Δεκεμβρίου 2017, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία γνωστοποίησαν επίσης την απόφασή τους να συμμετάσχουν στην PESCO.

Η Μόνιμη Διαρθρωμένη Συνεργασία στον τομέα της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας εισήχθη με τη Συνθήκη της Λισαβόνας και συγκεκριμένα προβλέπεται από τον συνδυασμό των άρθρων 42 παράγραφος 6 και 46 ΣΕΕ καθώς και το προσαρτημένο στη Συνθήκη Πρωτόκολλο υπ’ αρ. 10.

Προβλέπει τη δυνατότητα πιο στενής συνεργασίας μεταξύ ενός αριθμού κρατών μελών στον τομέα της ασφάλειας και άμυνας. Αυτό το μόνιμο πλαίσιο αμυντικής συνεργασίας θα επιτρέψει σε πρόθυμα και ικανά κράτη μέλη να αναπτύξουν κοινές αμυντικές δυνατότητες,  να επενδύσουν σε κοινά σχέδια, και να ενισχύσουν την επιχειρησιακή ετοιμότητα και συνεισφορά των ενόπλων δυνάμεών τους.

Η απόφαση του Συμβουλίου περί θέσπισης της PESCO καθορίζει:

• τη λίστα των κρατών μελών που συμμετέχουν
• τη λίστα φιλόδοξων και περισσότερο δεσμευτικών κοινών υποχρεώσεων που αναλαμβάνουν τα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένων «τακτικά αυξανόμενων σε ρεαλιστικά πλαίσια αμυντικών προϋπολογισμών με στόχο την επίτευξη των κοινών σκοπών»
• τη διακυβέρνηση της PESCO, σε ένα γενικό επίπεδο που διατηρεί τη συνοχή και τη φιλοδοξία της PESCO, το οποίο συμπληρώνεται από συγκεκριμένες διαδικασίες διακυβέρνησης σε επίπεδο σχεδιασμού
• διοικητικές συμφωνίες, συμπεριλαμβανομένων των γραμματειακών καθηκόντων για την PESCO σε επίπεδο σχεδιασμού και χρηματοδότησης

Τα κράτη μέλη που συμμετέχουν PESCO υιοθέτησαν επίσης μία δήλωση ταυτόχρονα με την απόφαση θέσπισης της PESCO. Η δήλωση καλωσορίζει την πολιτική συμφωνία και προσδιορίζει μία λίστα 17 έργων που θα αναλάβει να φέρει εις πέρας η PESCO. Τα έργα καλύπτουν τομείς όπως η εκπαίδευση, ανάπτυξη δυνατοτήτων και επιχειρησιακή ετοιμότητα στο πεδίο της άμυνας. Αυτά τα αρχικά έργα αναμένεται να υιοθετηθούν επίσημα από το Συμβούλιο στις αρχές του 2018.

Επόμενα βήματα

Η απόφαση που θεσπίζει την PESCO προβλέπει ότι το Συμβούλιο, με ομόφωνη απόφαση των αντιπροσώπων των κρατών μελών που συμμετέχουν στην PESCO, θα υιοθετήσει, περαιτέρω αποφάσεις και προτάσεις σε ένα αριθμό τομέων, συμπεριλαμβανομένης της θέσπισης:

• της λίστας έργων που θα αναπτυχθούν από την PESCO (αναμένεται αρχές του 2018)

• μίας κοινής δέσμης κανόνων διακυβέρνησης για το σχεδιασμό,  οι οποίοι θα μπορούν να προσαρμόζονται σε συγκεκριμένα έργα
• των γενικών προϋποθέσεων με τις οποίες τρίτα κράτη θα μπορούν να προσκαλούνται να συμμετάσχουν σε συγκεκριμένα έργα

Το πλήρες κείμενο της απόφασης είναι διαθέσιμο στον ιστότοπο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (consilium.europa.eu)