Ξεκινούν οι διαπραγματεύσεις ΗΠΑ - ΕΕ σχετικά με τη συμφωνία για τα κρίσιμα ορυκτά

Το Συμβούλιο της ΕΕ εξέδωσε απόφαση με την οποία εξουσιοδοτεί την Επιτροπή να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις, εξ ονόματος της ΕΕ, με τις Ηνωμένες Πολιτείες, σχετικά με συμφωνία για τα κρίσιμα ορυκτά (CMA), και με την οποία εγκρίνει τις σχετικές διαπραγματευτικές οδηγίες.

Η συμφωνία αυτή επιδιώκει να ενισχύσει τις αλυσίδες εφοδιασμού κρίσιμων ορυκτών και να αμβλύνει ορισμένες από τις αρνητικές επιπτώσεις που έχει ο νόμος των ΗΠΑ για τη μείωση του πληθωρισμού (Inflation Reduction Act – IRA) στη βιομηχανία της ΕΕ.

Βασικά στοιχεία της απόφασης

Σύμφωνα με τις διαπραγματευτικές οδηγίες, η CMA θα πρέπει:

• να περιέχει διατάξεις για την ενίσχυση των διεθνών αλυσίδων εφοδιασμού κρίσιμων ορυκτών και των συναφών τομέων
• να συνάδει πλήρως με τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και να ευθυγραμμίζεται με τους στόχους που επιδιώκει η πράξη της ΕΕ για τις κρίσιμες πρώτες ύλες, σε επίπεδο διασφάλισης της πρόσβασης της ΕΕ σε ασφαλή και βιώσιμο εφοδιασμό με κρίσιμες πρώτες ύλες, καθώς και με την ευρωπαϊκή συμμαχία για τους συσσωρευτές
• να ενισχύει το εμπόριο και τη διαφοροποίηση των διεθνών αλυσίδων εφοδιασμού κρίσιμων ορυκτών και να προωθεί την υιοθέτηση τεχνολογιών μπαταριών ηλεκτρικών οχημάτων μέσω της επισημοποίησης της κοινής δέσμευσης να διευκολυνθεί το εμπόριο και να προωθηθούν ο θεμιτός ανταγωνισμός και οι προσανατολισμένοι στην αγορά όροι για το εμπόριο κρίσιμων ορυκτών
• να προωθεί υψηλά επίπεδα περιβαλλοντικής προστασίας και προστασίας των εργαζομένων στον τομέα των κρίσιμων ορυκτών και να ενθαρρύνει την εταιρική κοινωνική ευθύνη σε όλες τις αλυσίδες εφοδιασμού κρίσιμων ορυκτών
• να επιδιώκει την αποφυγή οποιωνδήποτε στρεβλώσεων και πρακτικών προστατευτισμού στις αλυσίδες εφοδιασμού κρίσιμων ορυκτών
• να ενθαρρύνει τη συνεργασία όσον αφορά διεθνή πρότυπα για την αξιολόγηση του κύκλου ζωής, την εξόρυξη, την επισήμανση, την ανακύκλωση και τη διαφάνεια των κρίσιμων ορυκτών, με σκοπό να στηρίξει βιώσιμες αλυσίδες εφοδιασμού και να συμβάλει στην αποφυγή δημιουργίας οποιωνδήποτε μελλοντικών φραγμών στο εμπόριο ΕΕ-ΗΠΑ

Γενικές πληροφορίες

Τον Αύγουστο του 2022 οι ΗΠΑ έθεσαν σε ισχύ τον νόμο για τη μείωση του πληθωρισμού (IRA) και εισήγαγαν την πίστωση καθαρών οχημάτων. Αυτή είναι μια επιδότηση για την αγορά επιλέξιμων οχημάτων που λειτουργούν με μπαταρία ή κυψέλες καυσίμου με τη μορφή πίστωσης φόρου. Για να είναι επιλέξιμο για ολόκληρη την επιδότηση, ένα όχημα πρέπει, μεταξύ άλλων, να είναι εξοπλισμένο με μπαταρία που τουλάχιστον μέρος του περιεχομένου της σε κρίσιμα ορυκτά, είτε έχει προκύψει από ανακύκλωση στη Βόρεια Αμερική, είτε έχει εξορυχθεί και υποστεί επεξεργασία στις ΗΠΑ ή σε χώρα με την οποία οι ΗΠΑ έχουν συνάψει συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών ή CMA.

Ελλείψει σφαιρικής συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ, η σύναψη στοχευμένης συμφωνίας για τα ορυκτά κρίσιμης σημασίας θα πρέπει να επιτρέπει στα σχετικά κρίσιμα ορυκτά που εξορύσσονται ή υφίστανται επεξεργασία στην ΕΕ να συνυπολογίζονται στις απαιτήσεις της πίστωσης καθαρών οχημάτων του IRA και να συμβάλουν στην εδραίωση των αλυσίδων εφοδιασμού ΕΕ-ΗΠΑ.

Η CMA αποτελεί ευκαιρία για να γίνουν ελκυστικότερες οι επενδύσεις στην εξορυκτική και μεταποιητική βιομηχανία της ΕΕ.

Επόμενα βήματα

Σε συνέχεια της έγκρισης της εντολής, η Επιτροπή θα είναι σε θέση να αρχίσει επίσημες διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ με σκοπό τη σύναψη συμφωνίας στο εγγύς μέλλον.

Μόλις ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις, η συμφωνία θα πρέπει να εγκριθεί από το Συμβούλιο. Η CMA θα απαιτήσει επίσης την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου