Ψηφιακοί δίσκοι (CD) ως αποδεικτικά μέσα: Πότε προσκομίζονται παραδεκτώς; (ΑΠ 119/2023)

Σε υπόθεση ονοματοδοσίας ανηλίκου, ψηφιακοί δίσκοι (cd) δεν λήφθηκαν υπόψη από το δικαστήριο και δεν συνεκτιμήθηκαν με τα λοιπά αποδεικτικά μέσα, διότι κρίθηκε ότι προσκομίσθηκαν απαράδεκτα (ΑΠ 119/2023).

Ομοίως έκρινε και ο Άρειος Πάγος, επισημαίνοντας ότι προκειμένου ο ψηφιακός δίσκος (ως μαγνητοταινία) να ληφθεί υπόψη από το δικαστήριο θα πρέπει να συνοδεύεται με ποινή απαραδέκτου από έγγραφο κείμενο το οποίο να περιέχει τις αποτυπωθείσες σε αυτόν ομιλίες, από κοινού με πιστοποίηση αρμόδιου οργάνου, όπως είναι ο δικηγόρος, που να βεβαιώνει την ακρίβεια της μεταφοράς.

Πιο αναλυτικά, κατά το άρθρο 444 αρ. 3 ΚΠολΔ, ιδιωτικά έγγραφα θεωρούνται και οι φωτογραφικές ή κινηματογραφικές αναπαραστάσεις, φωνοληψίες και κάθε άλλη μηχανική απεικόνιση. Η επίκληση και η προσκομιδή μαγνητοταινίας ως ιδιωτικού εγγράφου, κατά το άρθρο 444 αρ. 3 ΚΠολΔ, πρέπει να συνοδεύεται με ποινή απαραδέκτου, στο πλαίσιο ανάλογης εφαρμογής του άρθρου 454 ΚΠολΔ, από έγγραφο κείμενο το οποίο να περιέχει τις αποτυπωθείσες στη μαγνητοταινία ομιλίες, από κοινού με πιστοποίηση αρμόδιου οργάνου, όπως είναι ο δικηγόρος (κατ’ άρθρο 52 του Κώδικα περί Δικηγόρων) που να βεβαιώνει την ακρίβεια της μεταφοράς και λαμβάνεται υπόψη από το δικαστήριο υπό τις προϋποθέσεις που λαμβάνεται υπόψη κάθε έγγραφο.

Στην έννοια των μηχανικών απεικονίσεων περιλαμβάνεται κάθε υλική αποτύπωση οπτικών ή ακουστικών εντυπώσεων, που πραγματοποιείται με οποιοδήποτε μηχανικό μέσο. Έτσι, σύμφωνα με την πιο πάνω διάταξη, θεωρούνται ιδιωτικά έγγραφα και οι ψηφιακοί οπτικοί δίσκοι, οι οποίοι και λαμβάνονται υπόψη από το Δικαστήριο με τις προϋποθέσεις που λαμβάνεται υπόψη κάθε ιδιωτικό έγγραφο.

Εν προκειμένω, από τη βεβαίωση του Εφετείου στην προσβαλλομένη απόφαση ότι στην περί πραγμάτων κρίση του κατέληξε, αφού έλαβε υπόψη και όλα τα νομίμως προσκομιζόμενα και από τους διαδίκους έγγραφα, και ιδιαίτερα από τις παραδοχές της απόφασης που αφορούν τους ισχυρισμούς του αναιρεσείοντος οι οποίοι απορρίφθηκαν ως αβάσιμοι, δεν καταλείπεται αμφιβολία ότι το Εφετείο, κατά τη διαμόρφωση του αποδεικτικού του πορίσματος, έλαβε υπόψη και συνεκτίμησε όλα τα νομίμως προσκομισθέντα αποδεικτικά μέσα, χωρίς να είναι υποχρεωμένο να κάνει ειδική μνεία ή χωριστή αξιολόγηση εκάστου εξ αυτών και να καθορίσει τη βαρύτητά του ή την επιρροή του στα αποδεικτέα θέματα.

Όσον αφορά τους ψηφιακούς δίσκους που προσκόμισε ο αναιρεσείων, ο Άρειος Πάγος επεσήμανε πως οι δίσκοι αυτοί δεν ελήφθησαν υπόψη από το Εφετείο και δεν συνεκτιμήθηκαν με τα λοιπά αποδεικτικά μέσα, διότι προσκομίσθηκαν απαράδεκτα, καθόσον δεν συνοδεύονταν από έγγραφο κείμενο, το οποίο να περιέχει το αποτυπωθέν στους ψηφιακούς δίσκους και επικαλούμενο από αυτόν βιοτικό συμβάν των γενεθλίων του τέκνου τους με πιστοποίηση αρμοδίου οργάνου που να βεβαιώνει την ακρίβειά της μεταφοράς.

Απόσπασμα απόφασης

Από τις διατάξεις των άρθρων 335 και 338 έως 341 ΚΠολΔ, συνάγεται ότι το δικαστήριο για να σχηματίσει τη δικανική του πεποίθηση ως προς τη βασιμότητα ή μη των προβαλλομένων από τους διαδίκους πραγματικών γεγονότων που ασκούν ουσιώδη επιρροή στην έκβαση της δίκης, υποχρεούται να λαμβάνει υπόψη όλα τα νόμιμα αποδεικτικά μέσα που επικαλούνται και προσκομίζουν οι διάδικοι για άμεση και έμμεση απόδειξη, χωρίς να είναι ανάγκη να γίνεται ειδική μνεία και χωριστή αξιολόγηση του καθενός απ` αυτά (ΟλΑΠ 2/2008). Βέβαια, δεν αποκλείεται το δικαστήριο της ουσίας να μνημονεύει και να εξαίρει μερικά από τα αποδεικτικά μέσα, λόγω της κατά την ελεύθερη κρίση του μεγαλύτερης σημασίας τους, αρκεί να γίνεται αδιστάκτως βέβαιο από το όλο περιεχόμενο της απόφασης ότι συνεκτιμήθηκαν όλα τα αποδεικτικά μέσα που επικαλέσθηκαν και προσκόμισαν νόμιμα οι διάδικοι. Η παράβαση της υποχρέωσης αυτής ιδρύει τον λόγο της αναίρεσης του άρθρου 559 αρ. 11 γ` ΚΠολΔ υπό την αποκλειστική προϋπόθεση ότι το πραγματικό γεγονός που επικαλείται ο διάδικος ασκεί ουσιώδη επιρροή στην έκβαση της δίκης (ΟλΑΠ 14/2005), αφού μόνο ένα τέτοιο γεγονός καθίσταται αντικείμενο απόδειξης. (ΟλΑΠ 42/2002, ΑΠ 136/2022, ΑΠ 600/2021, ΑΠ 1205/2017). Το αποδεικτικό μέσο θα πρέπει να είχε προσκομισθεί στο δικαστήριο από οποιονδήποτε διάδικο παραδεκτά (ΑΠ 1034/1993). Κατά το άρθρο 444 αρ. 3 ΚΠολΔ, ιδιωτικά έγγραφα θεωρούνται και οι φωτογραφικές ή κινηματογραφικές αναπαραστάσεις, φωνοληψίες και κάθε άλλη μηχανική απεικόνιση. Η επίκληση και η προσκομιδή μαγνητοταινίας ως ιδιωτικού εγγράφου, κατά το άρθρο 444 αρ. 3 ΚΠολΔ, πρέπει να συνοδεύεται με ποινή, στο πλαίσιο ανάλογης εφαρμογής του άρθρου 454 ΚΠολΔ, απαραδέκτου, από έγγραφο κείμενο το οποίο να περιέχει τις αποτυπωθείσες στη μαγνητοταινία ομιλίες, από κοινού με πιστοποίηση αρμόδιου οργάνου, όπως είναι ο δικηγόρος (άρθρο 52 του Κώδικα περί Δικηγόρων) που να βεβαιώνει την ακρίβεια της μεταφοράς και λαμβάνεται υπόψη από το δικαστήριο υπό τις προϋποθέσεις που λαμβάνεται υπόψη κάθε έγγραφο (ΑΠ 1133/2013, ΑΠ 228/2012). Στην έννοια των μηχανικών απεικονίσεων περιλαμβάνεται κάθε υλική αποτύπωση οπτικών ή ακουστικών εντυπώσεων, που πραγματοποιείται με οποιοδήποτε μηχανικό μέσο.

Έτσι, σύμφωνα με την πιο πάνω διάταξη του άρθρου 444 παρ. 1 εδ. γ' του ΚΠολΔ, θεωρούνται ιδιωτικά έγγραφα και οι ψηφιακοί οπτικοί δίσκοι (ΑΠ 845/2018), οι οποίοι και λαμβάνονται υπόψη από το Δικαστήριο με τις προϋποθέσεις που λαμβάνεται υπόψη κάθε ιδιωτικό έγγραφο (ΑΠ 846/2017, ΑΠ 813/2010 σχετικά με βιντεοταινίες ή βιντεοκασέτες και οπτικοακουστικούς δίσκους/DVD). Στην προκειμένη περίπτωση με τον δεύτερο λόγο της αναίρεσης, προσάπτεται στην προσβαλλομένη απόφαση η από τον αριθμό 11γ` άρθρου 559 ΚΠολΔ πλημμέλεια ότι το Εφετείο προκειμένου να καταλήξει στο αποδεικτικό του πόρισμα δεν έλαβε υπόψη τα παρακάτω νομίμως επικληθέντα και προσκομισθέντα από αυτόν αποδεικτικά στοιχεία, που ασκούσαν ουσιώδη επίδραση στην έκβαση της δίκης:

Ειδικότερα δεν έλαβε υπόψη του α) την υπ' αριθ. 5232/2018 ένορκη βεβαίωση της μάρτυρος του αναιρεσείοντος Α. Κ. β) την κατάθεση του μάρτυρος στο ακροατήριο του Πρωτοβαθμίου Δικαστηρίου και γ) τους δύο ψηφιακούς δίσκους ήχου και εικόνας (CD). Ωστόσο, από τη βεβαίωση του Εφετείου στην προσβαλλομένη απόφαση ότι στην περί πραγμάτων κρίση του κατέληξε, αφού έλαβε υπόψη και όλα τα νομίμως προσκομιζόμενα και από τους διαδίκους έγγραφα, και ιδιαίτερα από τις παραδοχές της απόφασης που αφορούν τους ισχυρισμούς του αναιρεσείοντος οι οποίοι απορρίφθηκαν ως αβάσιμοι, δεν καταλείπεται αμφιβολία ότι το Εφετείο, κατά τη διαμόρφωση του αποδεικτικού του πορίσματος, έλαβε υπόψη και συνεκτίμησε όλα τα νομίμως προσκομισθέντα αποδεικτικά μέσα, χωρίς να είναι υποχρεωμένο να κάνει ειδική μνεία ή χωριστή αξιολόγηση εκάστου εξ αυτών και να καθορίσει τη βαρύτητά του ή την επιρροή του στα αποδεικτέα θέματα. Ειδικότερα δε στη προσβαλλομένη αναφέρεται ρητώς ότι το Δικαστήριο προκειμένου να καταλήξει στην κρίση του έλαβε υπόψη την υπ' αριθ. 5232/2018 ένορκη βεβαίωση της μάρτυρος του αναιρεσείοντος Α. Κ. και την κατάθεση του μάρτυρος στο ακροατήριο του Πρωτοβαθμίου Δικαστηρίου.

Όσον αφορά τους ψηφιακούς δίσκους που αυτός προσκόμισε, ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, διότι, όπως προκύπτει από την προσβαλλομένη απόφαση, οι ως άνω ψηφιακοί δίσκοι δεν ελήφθησαν υπόψη από το Εφετείο και δεν συνεκτιμήθηκαν με τα λοιπά αποδεικτικά μέσα, διότι προσκομίσθηκαν απαράδεκτα, καθόσον δεν συνοδεύονταν από έγγραφο κείμενο, το οποίο να περιέχει το αποτυπωθέν στους ψηφιακούς δίσκους και επικαλούμενο από αυτόν βιοτικό συμβάν των γενεθλίων του τέκνου τους με πιστοποίηση αρμοδίου οργάνου που να βεβαιώνει την ακρίβειά της μεταφοράς. Κατόπιν αυτού, ο ανωτέρω δεύτερος λόγος αναίρεσης είναι αβάσιμος.

Δείτε ολόκληρη την απόφαση στο areiospagos.gr.