Πράξη για τη διαλειτουργική Ευρώπη: Συμφωνία για αποτελεσματικότερη παροχή ψηφιακών δημόσιων υπηρεσιών σε ολόκληρη την ΕΕ
Οι αντιπρόσωποι των κρατών μελών (ΕΜΑ) κατέληξαν σε κοινή θέση σχετικά με την προτεινόμενη νομοθεσία όσον αφορά μέτρα για υψηλό επίπεδο διαλειτουργικότητας του δημόσιου τομέα σε ολόκληρη την ΕΕ (πράξη για τη διαλειτουργική Ευρώπη), με στόχο τη δημιουργία ενός δικτύου διασυνδεδεμένων ψηφιακών δημόσιων διοικήσεων και την επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού του δημόσιου τομέα της Ευρώπης.
Στόχοι της πρότασης
Το σχέδιο κανονισμού αποσκοπεί στη δημιουργία ενός νέου πλαισίου συνεργασίας για τις δημόσιες διοικήσεις της ΕΕ, ώστε να διασφαλίζεται η απρόσκοπτη παροχή δημόσιων υπηρεσιών σε διασυνοριακό επίπεδο, και στη θέσπιση μέτρων στήριξης για την προώθηση της καινοτομίας και τη βελτίωση των δεξιοτήτων και της ανταλλαγής γνώσεων.
Με τον προτεινόμενο κανονισμό καθιερώνεται μια δομή διακυβέρνησης της διαλειτουργικότητας που έχει ως στόχο τη δημιουργία ενός οικοσυστήματος κοινών λύσεων διαλειτουργικότητας για τον δημόσιο τομέα της ΕΕ. Με τον τρόπο αυτό, οι δημόσιες διοικήσεις στην ΕΕ και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη μπορούν να συμβάλλουν σε αυτές τις λύσεις και να τις χρησιμοποιούν περαιτέρω, να καινοτομούν από κοινού και να δημιουργούν προστιθέμενη αξία.
Κυριότερα στοιχεία που διατηρούνται από την πρόταση της Επιτροπής
Η κοινή θέση του Συμβουλίου διατηρεί τη γενική κατεύθυνση της πρότασης της Επιτροπής, συγκεκριμένα όσον αφορά:
- τους κανόνες που διασφαλίζουν μια διαρθρωμένη συνεργασία σε επίπεδο ΕΕ, όπου οι δημόσιες διοικήσεις, με την υποστήριξη δημόσιων και ιδιωτικών φορέων, έρχονται σε επαφή στο πλαίσιο έργων που ανήκουν από κοινού στα κράτη μέλη, καθώς και σε περιφέρειες και δήμους
- ένα πλαίσιο πολυεπίπεδης διακυβέρνησης υπό την καθοδήγηση του «Συμβουλίου της διαλειτουργικής Ευρώπης», επιφορτισμένο, μεταξύ άλλων, να συμφωνεί σχετικά με κοινούς περαιτέρω χρησιμοποιήσιμους πόρους
- την ανταλλαγή και την περαιτέρω χρήση λύσεων διαλειτουργικότητας, που επιτελούνται μέσω υπηρεσίας μίας στάσης για λύσεις και συνεργασία σε επίπεδο κοινότητας («πύλη της διαλειτουργικής Ευρώπης») και υποστηρίζονται από μέτρα για την προώθηση της καινοτομίας και τη βελτίωση των δεξιοτήτων και της ανταλλαγής γνώσεων.
Οι τροποποιήσεις του Συμβουλίου
Το κείμενο του Συμβουλίου τροποποιεί διάφορα μέρη της πρότασης της Επιτροπής. Οι βασικές αλλαγές περιλαμβάνουν:
- αποσαφήνιση του πεδίου εφαρμογής της προτεινόμενης νομοθεσίας
- διευκρινίσεις σχετικά με τους στόχους και τους όρους της υποχρεωτικής αξιολόγησης διαλειτουργικότητας με σκοπό τη συμμόρφωση με τις αρχές της αναλογικότητας και της επικουρικότητας
- ευθυγράμμιση με την πράξη για την τεχνητή νοημοσύνη ως προς τα ρυθμιστικά δοκιμαστήρια και συνέπεια με τον γενικό κανονισμό για την προστασία δεδομένων (ΓΚΠΔ)
- ισχυρότερο ρόλο για το Συμβούλιο της διαλειτουργικής Ευρώπης, το οποίο βρίσκεται στο επίκεντρο της νέας δομής διακυβέρνησης που θεσπίζεται με τον κανονισμό.
Επόμενα βήματα
Η σημερινή συμφωνία επί της κοινής θέσης του Συμβουλίου («εντολή διαπραγμάτευσης») θα δώσει τη δυνατότητα στην ισπανική Προεδρία να αρχίσει διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο («τριμερείς διαλόγους») σχετικά με το τελικό κείμενο της προτεινόμενης νομοθεσίας. Ο πρώτος τριμερής διάλογος έχει προγραμματιστεί για τις 10 Οκτωβρίου στο Συμβούλιο.
Ιστορικό
Τα τελευταία χρόνια, εμπειρογνώμονες στον τομέα της ψηφιακής διακυβέρνησης και των δεδομένων έχουν αναπτύξει ευρείες κοινές πρακτικές συνεργασίας για τη διαλειτουργικότητα με βάση το ισχύον Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Διαλειτουργικότητας (ΕΠΔ). Το ΕΠΔ είναι το ευρέως αναγνωρισμένο εννοιολογικό μοντέλο διαλειτουργικότητας της Ευρώπης. Ωστόσο, πρόσφατες αξιολογήσεις ανέδειξαν σημαντικούς περιορισμούς σε αυτήν την αμιγώς εθελοντική προσέγγιση συνεργασίας.
Τα κράτη μέλη της ΕΕ τονίζουν όλο και περισσότερο την ανάγκη να ενισχυθεί η ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της διαλειτουργικότητας. Μεταξύ άλλων, οι υπουργικές διακηρύξεις που υπεγράφησαν το 2017 στο Ταλίν και το 2020 στο Βερολίνο επιβεβαιώνουν την ανάγκη αυτή. Προκειμένου να ικανοποιηθούν αυτές οι ανάγκες, στις 18 Νοεμβρίου 2022 η Επιτροπή εξέδωσε πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη θέσπιση μέτρων για υψηλό επίπεδο διαλειτουργικότητας του δημόσιου τομέα σε ολόκληρη την Ένωση («πράξη για τη διαλειτουργική Ευρώπη»). Στις 2 Ιουνίου 2023 το Συμβούλιο «Μεταφορές, Τηλεπικοινωνίες και Ενέργεια» (Τηλεπικοινωνίες) έλαβε υπό σημείωση έκθεση προόδου σχετικά με τον εν λόγω φάκελο.
