Τι αλλάζει στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση - Σε διαβούλευση το σχέδιο νόμου του Υπ. Παιδείας

Σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση τέθηκε το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού με τίτλο: «ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ»

Σύμφωνα με το αρμόδιο Υπουργείο, με το εν λόγω σχέδιο νόμου επιχειρείται:

α) η αναβαθμίση περαιτέρω της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης και η ενίσχυση της συνεργασίας ανάμεσα στην επαγγελματική εκπαίδευση και στην επαγγελματική κατάρτιση και παράλληλα η προώθηση συνεργειών μεταξύ των διαφορετικών επιπέδων του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων (Ε.Π.Π.).,

β) η ίδρυση των Κέντρων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (Κ.Ε.Ε.Κ.) με στόχο την σύζευξη της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης με την αγορά εργασίας, καθώς και με τις ανάγκες και την ιδιαίτερη φυσιογνωμία της τοπικής κοινωνίας και οικονομίας, μέσω της βέλτιστης αξιοποίησης της διάγνωσης των αναγκών της αγοράς εργασίας, και

γ) η μετονομασία των Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης (Ι.Ε.Κ.) σε Σχολές Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης (Σ.Α.Ε.Κ.), με στόχο την ποιοτική αναβάθμισή τους, αλλά και τη διεύρυνση του πεδίου παρέμβασής τους. Οι Σ.Α.Ε.Κ. αναδιαρθρώνονται για να διαδραματίσουν αναβαθμισμένο ρόλο στην ενεργό διασύνδεση των καταρτιζόμενων και των αποφοίτων τους με την αγορά εργασίας σε τοπικό, περιφερειακό και κλαδικό επίπεδο, με ιδιαίτερη μέριμνα για τη διευκόλυνση της πρόσβασης σε υπηρεσίες ποιοτικής επαγγελματικής κατάρτισης των ατόμων με αναπηρία.

δ) η ενίσχυση του περιφερειακού σκέλους της διακυβέρνησης του Εθνικού Συστήματος Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, μέσω συγκεκριμένων βελτιώσεων και προσαρμογών του τρόπου λειτουργίας των Συμβουλίων Σύνδεσης με την Παραγωγή και την Αγορά Εργασίας (Σ.Σ.Π.Α.Ε.),

ε) η μεταφορά στα Επαγγελματικά Λύκεια (ΕΠΑ.Λ.) των καλών πρακτικών που έχουν εφαρμοστεί πιλοτικά, από την ίδρυσή τους, στα Πρότυπα Επαγγελματικά Λύκεια (Π.ΕΠΑ.Λ.), καθώς και, συνολικά, ο εκσυγχρονισμός της λειτουργίας της επαγγελματικής εκπαίδευσης στην Επικράτεια.

Μεταξύ άλλων, η αξιολόγηση συνεπειών ρύθμισης του νομοσχεδίου αναφέρει ότι η διασφάλιση της αποτελεσματικότερης ένταξης των νέων στην τοπική κοινωνία και στην οικονομία απαιτεί την ανάδειξη των ιδιαίτερων αναγκών της εθνικής οικονομίας σε τοπικό, περιφερειακό και κλαδικό επίπεδο, καθώς και την περαιτέρω αναβάθμιση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και της επαγγελματικής κατάρτισης, με την ενεργό προώθηση της συνεργασίας και συνέργειας μεταξύ των διαφορετικών επιπέδων του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων (Ε.Π.Π.), χωρίς αποκλεισμούς για τα άτομα με αναπηρία.

Με τις ρυθμίσεις του Κεφαλαίου Β΄, μετονομάζονται τα Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (Ι.Ε.Κ.) σε Σχολές Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης (Σ.Α.Ε.Κ.) και, αντίστοιχα, τα Ι.Ε.Κ. Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης σε Σ.Α.Ε.Κ. για άτομα με αναπηρία.

Εκτός από τον συμβολικό χαρακτήρα της αλλαγής ονομασίας αυτών των δομών που υπάρχουν στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, η εν λόγω νομοθετική ρύθμιση εδράζεται στην ανάγκη, αυτές οι δομές κατάρτισης που βρίσκονται στο Επίπεδο 5 του Ε.Π.Π. των άρθρων 1 και 47 του ν. 4763/2020, το οποίο περιέχει περιεκτικές, εξειδικευμένες, πρακτικές και θεωρητικές γνώσεις εντός ενός πεδίου εργασίας ή μελέτης και ένα ευρύ φάσμα γνωστικών και πρακτικών δεξιοτήτων, να αναπτύξουν νέα δυναμική, με διάρθρωση και δυνατότητες παροχής προγραμμάτων και υπηρεσιών που θα συμβάλλουν ενεργά στη διασύνδεση των καταρτιζομένων και των αποφοίτων τους με την αγορά εργασίας σε τοπικό, περιφερειακό και κλαδικό επίπεδο.

Η αναδιάρθρωση των Σ.Α.Ε.Κ. συνίσταται στη διάκριση μεταξύ: α) του Τομέα Επαγγελματικής Κατάρτισης, ο οποίος παρέχει, εκτός από προγράμματα αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης, προγράμματα αναβάθμισης δεξιοτήτων και επικαιροποίησης γνώσεων σε μη πιστοποιημένους απόφοιτους των Σ.Α.Ε.Κ., καθώς και προγράμματα εκπαίδευσης εκπαιδευτών πρακτικής άσκησης των επιχειρήσεων υποδοχής και β) του Τομέα Επαγγελματικής Ανάπτυξης και Συμβουλευτικής, που περιλαμβάνει τα Γραφεία Επαγγελματικής Ανάπτυξης και Σταδιοδρομίας (Γ.Ε.Α.Σ.), τα οποία επιτελούν κρίσιμο ρόλο στην υποστήριξη και την καθοδήγηση των καταρτιζομένων και των αποφοίτων, και παρέχουν συμβουλευτική σε θέματα επαγγελματικού προσανατολισμού και σταδιοδρομίας. Επιπλέον, προωθούν τη διασύνδεση με επιχειρήσεις υποδοχής και βοηθούν στην παρακολούθηση της εξέλιξης της πρακτικής άσκησης. Εξάλλου, με στόχο την ενεργή και αποτελεσματική διασύνδεση των καταρτιζόμενων και των αποφοίτων τους με την αγορά εργασίας σε τοπικό, περιφερειακό και κλαδικό επίπεδο, τα Γ.Ε.Α.Σ. των Σ.Α.Ε.Κ. για άτομα με αναπηρία που αποτελούν τον Τομέα Επαγγελματικής Ανάπτυξης και Συμβουλευτικής των σχολών αυτών, προσφέρουν, εκτός από τις γενικές λειτουργίες τους, εξατομικευμένες υπηρεσίες παρακολούθησης και υποστήριξης στους καταρτιζόμενους με αναπηρία, αναλαμβάνοντας τη διερεύνηση της διασύνδεσης με επιχειρήσεις υποδοχής ατόμων με αναπηρία, προκειμένου να διασφαλισθεί η συμπερίληψή τους στην αγορά εργασίας, καθώς και τη διασφάλιση της δυνατότητας ανάπτυξης επιχειρηματικών δράσεων και εγχειρημάτων από καταρτιζόμενους και αποφοίτους με αναπηρία. Η μετάβαση στην ψηφιοποίηση των Σ.Α.Ε.Κ., μέσω δημιουργίας και λειτουργίας της Ηλεκτρονικής Πύλης των Σ.Α.Ε.Κ. αποτελεί μία ακόμη σημαντική καινοτομία που αποβλέπει στην παροχή δυνατότητας στους καταρτιζόμενους να έχουν πρόσβαση σε λειτουργίες σχετικές με την ολοκλήρωση της φοίτησής τους, αλλά και πλήθος πληροφοριών σχετικών με την αγορά εργασίας.

Με τις διατάξεις του Κεφαλαίου Γ΄ προστίθεται Κεφάλαιο ΣΤ1 στον ν. 4763/2020, που αφορά στα Κέντρα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (Κ.Ε.Ε.Κ.), τα οποία αποτελούν τον βασικό πυλώνα για την πραγμάτωση της ενοποίησης, του συντονισμού της επαγγελματικής εκπαίδευσης και της επαγγελματικής κατάρτισης, καθώς και της ενίσχυσης της εξωστρέφειας και της διασύνδεσής τους με την αγορά εργασίας. Κεντρικό άξονα για την ίδρυσή τους, που έχει ως γνώμονα τον κοινό τοπικό προσδιορισμό των εκπαιδευτικών δομών που εντάσσονται σε αυτά, αποτελούν η διερεύνηση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της τοπικής κοινωνίας και των αναγκών της αγοράς εργασίας και η βέλτιστη αξιοποίηση των αποτελεσμάτων αυτής της διαγνωστικής διαδικασίας, τα οποία αποσκοπούν στην εύρυθμη λειτουργία τους.

Στόχος είναι η παροχή ειδικοτήτων που ευθυγραμμίζονται με τα ανωτέρω χαρακτηριστικά και τις ανάγκες της τοπικής οικονομίας. Για την ίδρυση Κ.Ε.Ε.Κ. απαιτούνται υποχρεωτικά, μία (1) δομή επαγγελματικής εκπαίδευσης (Πρότυπο Επαγγελματικό Λύκειο-Π.ΕΠΑ.Λ. ή Επαγγελματικό Λύκειο Ε.ΠΑ.Λ και ένα (1) Εργαστηριακό Κέντρο (Ε.Κ.) και τουλάχιστον μία (1) εκ των ακολούθων δομών, Επαγγελματική Σχολή Κατάρτισης - Ε.Σ.Κ. ή Σχολή Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης (Σ.Α.Ε.Κ.). Τα Κ.Ε.Ε.Κ. αποτελούν υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού και υπάγονται στη Γενική Γραμματεία Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Δια Βίου Μάθησης (Γ.Γ.Ε.Ε.Κ.&Δ.Β.Μ.). Επιδιώκεται έτσι να διασφαλισθεί η ομαλή και αποτελεσματική λειτουργία των Κ.Ε.Ε.Κ. με την παροχή οδηγιών και κατευθυντήριων γραμμών σε θέματα που αφορούν την εκπαίδευση και κατάρτιση, την επιμόρφωση, τη διασφάλιση παρεχόμενων υπηρεσιών εκπαίδευσης κατάρτισης, τη μέριμνα για συμμετοχή των ευάλωτων κοινωνικά ομάδων σε προγράμματα και τη διαμόρφωση του εκπαιδευτικού πλαισίου όλων των μονάδων της επαγγελματικής εκπαίδευσης και αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης.

Στο πλαίσιο αυτό, με το Κεφάλαιο Γ΄ ρυθμίζονται θέματα σχετικά με την ίδρυση, την οργάνωση και τη λειτουργία των Κ.Ε.Ε.Κ., τη δυνατότητα σύστασης Θεματικών Ερευνητικών Ινστιτούτων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (Θ.Ε.Ι.Ε.Ε.Κ.), έχοντας ως αποστολή την ενεργή διερεύνηση των αναγκών της τοπικής οικονομίας συγκεκριμένης περιοχής και σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη προγραμμάτων σπουδών και οδηγών κατάρτισης, ώστε να ικανοποιούνται οι ανάγκες της αγοράς εργασίας και να αποφεύγονται οι αλληλοεπικαλύψεις στους τομείς και τις ειδικότητες που παρέχονται στις επιμέρους εκπαιδευτικές δομές. Σε κάθε Κ.Ε.Ε.Κ. θα λειτουργεί Γραφείο Επαγγελματικής Ανάπτυξης και Σταδιοδρομίας (Γ.Ε.Α.Σ.) που επιτελεί ιδιαίτερα βοηθητικό ρόλο, καθώς με βάση τις αρμοδιότητές του, εστιάζει στην εξεύρεση θέσεων πρακτικής άσκησης ή μαθητείας, στην εξατομικευμένη καθοδήγηση του κάθε μαθητή, μαθητευόμενου ή καταρτιζόμενου αναφορικά με το επάγγελμα που σκοπεύει να ακολουθήσει, ώστε να τον κατευθύνει κατάλληλα για τις επαγγελματικές προοπτικές και δυνατότητες εξέλιξης, ανάλογα με τα ιδιαίτερα προσόντα του καθενός, καθώς και στη συνεργασία με άλλους φορείς. Τέλος, καθορίζονται τα όργανα διοίκησης του Κ.Ε.Ε.Κ., τα οποία είναι το Συμβούλιο και ο Οργανωτικός Συντονιστής και οι αρμοδιότητές τους.

Μπορείτε να συμμετέχετε στη διαβούλευση έως τις 5 Ιανουαρίου 2024 στο opengov.gr