Ενίσχυση δικηγορικής ύλης: Τι αλλάζει σε σωματεία, κληρονομικά, προσημειώσεις και ένορκες βεβαιώσεις

Σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση τέθηκε το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης με τίτλο «Ενίσχυση δικηγορικής ύλης: Ρυθμίσεις για τα σωματεία, τα κληρονομητήρια, τις αποδοχές και αποποιήσεις κληρονομιών, τις εγγραφές και τις εξαλείψεις συναινετικών προσημειώσεων υποθηκών και τις ένορκες βεβαιώσεις και για το Ταμείο Χρηματοδοτήσεως Δικαστικών Κτιρίων και την πληρωμή των υποθέσεων νομικής βοήθειας».

Όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση, τα δικαστήρια της χώρας αντιμετωπίζουν καθημερινά τεράστιο όγκο υποθέσεων, με αποτέλεσμα τη συμφόρηση και την καθυστέρηση στη απονομή δικαιοσύνης.

Η κατάσταση επιδεινώνεται έτι περαιτέρω από την απασχόληση των δικαστηρίων με υποθέσεις μη αμιγώς δικαιοδοτικού χαρακτήρα.

Με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις επιχειρείται μια σειρά τροποποιήσεων στον Αστικό Κώδικα και τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας που αφορούν

(α) στις διαδικασίες εγγραφής επαγγελματικών ενώσεων, συνδικαλιστικών οργανώσεων και αθλητικών σωματείων,

(β) στην έκδοση και παροχή κληρονομητηρίου,

(γ) στην αποδοχή και αποποίηση κληρονομίας,

(δ) στις προσημειώσεις υποθηκών,

(ε) στην παροχή ενόρκων βεβαιώσεων.

Με τον τρόπο αυτό μεταφέρεται ύλη στους δικηγόρους, η οποία μέχρι προσφάτως απασχολούσε αποκλειστικά τα δικαστήρια, χωρίς όμως να υφίσταται αντιδικία.

Οι υποθέσεις αυτές βρίσκονται στο μεταίχμιο της διοικητικής λειτουργίας - με την έννοια της κρατικής πρόνοιας για ιδιωτικά συμφέροντα - και της δικαιοδοτικής λειτουργίας. Λόγω του κύρους του δικηγορικού σώματος και του χαρακτήρα του δικηγόρου ως άμισθου δημόσιου λειτουργού και συλλειτουργού της δικαιοσύνης, εξασφαλίζεται η ποιότητα και ασφάλεια στη μεταφορά των διαδικασιών.

Σημειώνεται, ότι οι ένορκες βεβαιώσεις λαμβάνονται αποκλειστικά από συμβολαιογράφους και δικηγόρους αποφορτίζοντας τις γραμματείες των ειρηνοδικείων.

Με τις παραπάνω παρεμβάσεις επιδιώκονται (α) η αποφόρτιση των δικαστηρίων από διαδικασίες που μπορούν με πρόσφορο τρόπο να διενεργηθούν από τους δικηγόρους, με σκοπό την άμεση και αποτελεσματική ολοκλήρωση νομικών ενεργειών και κατ’ επέκταση την επιτάχυνση της απονομής της δικαιοσύνης, και (β) η άμεση εκκαθάριση και πληρωμή των αποζημιώσεων νομικής βοήθειας στους δικηγόρους μέσω στοχευμένων παρεμβάσεων και η απλοποίηση των σχετικών διαδικασιών.

Τέλος, περιλαμβάνονται διατάξεις οργάνωσης του Ταμείου Χρηματοδότησης Δικαστικών Κτιρίων (ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ.) και της διαδικασίας πληρωμής των αποζημιώσεων των δικηγόρων στο πλαίσιο της νομικής βοήθειας, προκειμένου να επιταχυνθεί η διαδικασία εκκαθάρισης και πληρωμής αποζημιώσεων νομικής βοήθειας, παρέχοντας στήριξη στο έργο του.

Σκοπός των νέων ρυθμίσεων είναι άμεση αποφόρτιση των δικαστηρίων από διαδικασίες που μπορούν με πρόσφορο τρόπο να διενεργηθούν από τους δικηγόρους, καθώς και η άμεση διενέργεια εκκαθάρισης και πληρωμής των αποζημιώσεων νομικής βοήθειας στους δικηγόρους.

Μακροπρόθεσμοι δε στόχοι του νομοσχεδίου είναι η επιτάχυνση της δικαιοσύνης, οι θετικές συνέπειες στην οικονομία και τη ζωή των πολιτών από την άμεση έκδοση κληρονομητηρίων, αποδοχή κληρονομιάς και εγγραφή σωματείων από τους δικηγόρους.

Ακόμη, με τις διατάξεις για τη νομική βοήθεια θα επανέλθει η ομαλότητα στο ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ. με αποτέλεσμα να απασχολείται κάθε φορά μόνο με τις νέες αιτήσεις.

Μεταξύ άλλων οι διατάξεις προβλέπουν:

Εγγραφή σωματείου με απόφαση δικαστηρίου ή πράξη δικηγόρου – Τροποποίηση άρθρου 81 Αστικού Κώδικα

Στο άρθρο 81 του Αστικού Κώδικα (π.δ. 456/1984, Α’ 164), περί της εγγραφής σωματείου, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στον τίτλο, οι λέξεις «Απόφαση για την εγγραφή του σωματείου» αντικαθίστανται από τις λέξεις «Εγγραφή του σωματείου», β) στο πρώτο εδάφιο, βα) οι λέξεις «Αν συντρέχουν οι νόμιμοι όροι, ο ειρηνοδίκης διατάσσει τις ενέργειες» αντικαθίστανται από τις λέξεις «Με απόφαση του ειρηνοδίκη διατάσσονται ή, στην περίπτωση της παρ. 1Α του άρθρου 787 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, ο δικηγόρος στην πράξη του αναφέρει τις ενέργειες που πρέπει να ακολουθηθούν», ββ) προστίθεται περ. 3, γ) στο τρίτο εδάφιο, γα) προστίθενται οι λέξεις «ή, στην περίπτωση της παρ. 1Α του άρθρου 787 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, από τον δικηγόρο,» και το άρθρο 81 διαμορφώνεται ως εξής:

«Άρθρο 81 Εγγραφή του σωματείου

Με απόφαση του ειρηνοδίκη διατάσσονται ή, στην περίπτωση της παρ. 1Α του άρθρου 787 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, στην πράξη του δικηγόρου αναφέρονται οι ενέργειες που πρέπει να ακολουθηθούν: 1. να δημοσιευθεί στον τύπο περίληψη του καταστατικού με τα ουσιώδη στοιχεία του· 2. να εγγραφεί το σωματείο στο βιβλίο των σωματείων. Η εγγραφή αυτή περιλαμβάνει το όνομα και την έδρα του σωματείου, τη χρονολογία του καταστατικού, τα μέλη της διοίκησης και τους όρους που την περιορίζουν 3. να εγγραφεί η συνδικαλιστική οργάνωση και στο Γενικό Μητρώο Συνδικαλιστικών Οργανώσεων Εργαζομένων (ΓΕ.ΜΗ.Σ.Ο.Ε.) σύμφωνα με το άρθρο 2 του ν. 1264/1982 (Α’ 79). Το καταστατικό επικυρώνεται από τον ειρηνοδίκη, ή, στην περίπτωση της παρ. 1Α του άρθρου 787 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, από τον δικηγόρο, κοινοποιείται στον εισαγγελέα πρωτοδικών και κατατίθεται στο αρχείο του πρωτοδικείου.».

Αποκλειστική αρμοδιότητα συμβολαιογράφου ή δικηγόρου για λήψη ένορκης βεβαίωσης

Σε κάθε περίπτωση κατά την οποία από τις κείμενες διατάξεις, εκτός των διατάξεων που αφορούν στις πολιτικές, ποινικές και διοικητικές δίκες, απαιτείται, προς απόδειξη γεγονότος, ένορκη βεβαίωση, αυτή δίδεται ενώπιον συμβολαιογράφου ή δικηγόρου.

Πίνακας αμοιβών και πάγιων εισφορών δικηγόρων – Τροποποίηση Παραρτημάτων Ι και ΙΙΙ Κώδικα Δικηγόρων

Στον Κώδικα Δικηγόρων (ν. 4194/2013, Α’ 208), επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις:

α) Μετά την περ. Ζ’ περί έκδοσης βεβαίωσης για ακίνητο (επέχουσας θέση πιστοποιητικού μεταγραφής, ιδιοκτησίας, βαρών, διεκδικήσεων) του Παραρτήματος Ι, περί του Πίνακα Αμοιβών Δικηγόρων για παράσταση σε δικαστήρια, προστίθεται περίπτωση Η’ ως εξής:

«Η. Παράσταση σε ένορκη βεβαίωση ενώπιον συμβολαιογράφου ή δικηγόρου: εβδομήντα πέντε (75) ευρώ.».

β) Στο τέλος του Παραρτήματος ΙΙΙ μετά το «ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ», περί του Πίνακα Πάγιων Εισφορών, προστίθεται περίπτωση ως εξής:

«ΛΗΨΗ ΕΝΟΡΚΩΝ ΒΕΒΑΙΩΣΕΩΝ ΕΝΩΠΙΟΝ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΓΡΑΦΟΥ Η ΔΙΚΗΓΟΡΟΥ
Παράσταση σε ένορκη βεβαίωση ενώπιον συμβολαιογράφου ή δικηγόρου: Δικηγορικός Σύλλογος τρία (3) ευρώ.».

Μπορείτε να λάβετε μέρος στη διαβούλευση έως την 28η Φεβρουαρίου 2024, ώρα 23:00, στο opengov.gr.