Εργαζόμενοι σε πλατφόρμες: Νέοι κανόνες για τις συνθήκες εργασίας τους

Οι υπουργοί Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων της ΕΕ επιβεβαίωσαν την προσωρινή συμφωνία που επιτεύχθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 2024 μεταξύ της Προεδρίας του Συμβουλίου και των διαπραγματευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την οδηγία για την εργασία σε πλατφόρμες. Το συγκεκριμένο νομοθέτημα της ΕΕ αποσκοπεί στη βελτίωση των συνθηκών εργασίας και στη ρύθμιση της χρήσης αλγορίθμων από τις ψηφιακές πλατφόρμες εργασίας.

Η οδηγία θα καταστήσει διαφανέστερη τη χρήση αλγορίθμων στη διαχείριση ανθρώπινων πόρων, διασφαλίζοντας την παρακολούθηση των αυτοματοποιημένων συστημάτων από ειδικευμένο προσωπικό και το δικαίωμα των εργαζομένων να αμφισβητούν αυτοματοποιημένες αποφάσεις. Θα συμβάλει επίσης στο να καθορίζεται ορθά το καθεστώς απασχόλησης των ατόμων που εργάζονται σε πλατφόρμες, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να επωφελούνται από όποια εργασιακά δικαιώματα δικαιούνται.

Αντιμετώπιση της ψευδούς αυτοαπασχόλησης στην εργασία σε πλατφόρμες

Το συμφωνηθέν κείμενο επιτυγχάνει ισορροπία μεταξύ του σεβασμού των εθνικών συστημάτων εργασίας και της διασφάλισης ελάχιστων προτύπων προστασίας για τα περισσότερα από 28 εκατομμύρια άτομα που εργάζονται σε ψηφιακές πλατφόρμες εργασίας σε ολόκληρη την ΕΕ.

Τα κύρια στοιχεία του συμβιβασμού έχουν να κάνουν με το νομικό τεκμήριο το οποίο θα συμβάλει στον προσδιορισμό του ορθού καθεστώτος απασχόλησης των ατόμων που εργάζονται σε ψηφιακές πλατφόρμες:

• τα κράτη μέλη θα θεσπίσουν στα νομικά τους συστήματα νομικό τεκμήριο απασχόλησης, το οποίο θα ενεργοποιείται όταν διαπιστώνονται πραγματικά περιστατικά που υποδεικνύουν έλεγχο και διεύθυνση
• τα εν λόγω πραγματικά περιστατικά θα καθοριστούν σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο και τις συλλογικές συμβάσεις, λαμβανομένης υπόψη της νομολογίας της ΕΕ
• τα πρόσωπα που εργάζονται σε ψηφιακές πλατφόρμες, οι εκπρόσωποί τους ή οι εθνικές αρχές μπορούν να επικαλεστούν αυτό το νομικό τεκμήριο και να ισχυριστούν ότι έχει γίνει εσφαλμένος χαρακτηρισμός τους
• εναπόκειται στην ψηφιακή πλατφόρμα να αποδείξει ότι δεν υπάρχει σχέση εργασίας

Επιπλέον, τα κράτη μέλη θα παρέχουν καθοδήγηση στις ψηφιακές πλατφόρμες και στις εθνικές αρχές όταν τεθούν σε εφαρμογή τα νέα μέτρα.

Ρύθμιση της αλγοριθμικής διαχείρισης

Η συμφωνία που επιτεύχθηκε με το Κοινοβούλιο διασφαλίζει ότι οι εργαζόμενοι ενημερώνονται δεόντως σχετικά με τη χρήση αυτοματοποιημένων συστημάτων παρακολούθησης και λήψης αποφάσεων όσον αφορά, μεταξύ άλλων, την πρόσληψή τους, τις συνθήκες εργασίας τους και τις αποδοχές τους.

Απαγορεύει επίσης τη χρήση αυτοματοποιημένων συστημάτων παρακολούθησης ή λήψης αποφάσεων για την επεξεργασία ορισμένων τύπων δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα προσώπων που εκτελούν εργασία σε πλατφόρμα, όπως των βιομετρικών δεδομένων ή της συναισθηματικής ή ψυχολογικής τους κατάστασης.

Η ανθρώπινη εποπτεία και αξιολόγηση διασφαλίζονται επίσης όσον αφορά τις αυτοματοποιημένες αποφάσεις, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος αιτιολόγησης και επανεξέτασης των εν λόγω αποφάσεων.

Επόμενα βήματα

Το κείμενο της συμφωνίας θα οριστικοποιηθεί πλέον σε όλες τις επίσημες γλώσσες και θα εγκριθεί τυπικά από τα δύο θεσμικά όργανα.

Μετά την ολοκλήρωση των τυπικών σταδίων της έκδοσης, τα κράτη μέλη θα έχουν στη διάθεσή τους δύο έτη για να ενσωματώσουν τις διατάξεις της οδηγίας στην εθνική τους νομοθεσία.​