Νόμιμη επιβολή προστίμου λόγω μη αναγραφής τιμών σε πωλούμενα προϊόντα (ΔΠΘ 1421/2025)

Με πρόσφατη απόφασή του το Διοικητικό Πρωτοδικείο έκρινε ότι νομίμως επιβλήθηκε πρόστιμο σε επιχείρηση για μη αναγραφή τιμών σε δύο προς πώληση προϊόντα, σε πινακίδα ή ετικέτα ή αντίστοιχο μέσο, μη αρκούντως του υπάρχοντος συστήματος «price checker» (ΔΠΘ 1421/2025).

Ο προσφεύγων ισχυρίστηκε ότι η τοποθέτηση πινακίδων ή ετικετών με τις τιμές των προϊόντων που διατίθενται προς πώληση αποτελεί ένα μόνο από τα διαθέσιμα μέσα πληροφόρησης του καταναλωτή για τις τιμές των πωλούμενων προϊόντων. Εφόσον δε τα πωλούμενα είδη φέρουν επί της συσκευασίας τους γραμμωτό κώδικα, προβλέπεται ως εναλλακτικός τρόπος παροχής της σχετικής πληροφόρησης (πέραν της χρήσης πινακίδων ή ετικετών) η χρήση και άλλων μέσων, όπως η χρήση ηλεκτρονικού συστήματος αναγνώρισης και ελέγχου τιμών (price checker), τοποθετημένου σε σημείο τέτοιο του καταστήματος, ώστε να μπορεί εύκολα να αξιοποιηθεί από κάθε καταναλωτή πριν αυτός φθάσει στο ταμείο.

Επεσήμανε μάλιστα ότι η επιχείρησή του, συνολικής έκτασης 302,02 τ.μ., διαθέτει 6 ηλεκτρονικά συστήματα αναγνώρισης και ελέγχου τιμών (price checkers), ήτοι 5 περισσότερα από τον κατ’ ελάχιστο απαιτούμενο αριθμό, τα οποία καλύπτουν ολόκληρη την επιφάνεια του καταστήματός του και μπορούν εύκολα να αξιοποιηθούν από κάθε καταναλωτή πριν φτάσει στο ταμείο.

Κατά την κρίση του δικαστηρίου, ωστόσο, οι ανωτέρω ισχυρισμοί είναι αβάσιμοι, καθώς σε καταστήματα που υπερβαίνουν τα 300 τ.μ. η χρήση του συστήματος «price checker» καθίσταται υποχρεωτική, η υποχρέωση δε αυτή υφίσταται σωρευτικά προς την υποχρέωση αναγραφής της τιμής σε ένα από τα προαναφερόμενα μέσα πληροφόρησης (πινακίδα ή ετικέτα ή άλλο αντίστοιχο μέσο).

Εν προκειμένω, το δικαστήριο διαπίστωσε πως οι τιμές πώλησης ανά συσκευασία προϊόντων των ένδικων προϊόντων δεν αναγράφονταν ούτε σε πινακίδες ούτε σε ετικέτες ούτε σε άλλα αντίστοιχα μέσα πληροφόρησης, που να είναι τοποθετημένα είτε επί των προϊόντων είτε δίπλα σε αυτά, κατά παράβαση της σχετικής υποχρέωσης περί αναγραφής των τιμών αυτών με έναν από τους προβλεπόμενους ως άνω τρόπους, δηλαδή είτε σε πινακίδες είτε σε ετικέτες, είτε σε άλλα αντίστοιχα μέσα αναγραφής των τιμών. Η υποχρέωση αυτή συντρέχει σωρευτικά προς την υφιστάμενη, ως εκ της έκτασης της επιχείρησής του (302,02 τ.μ.) υποχρέωση τήρησης ηλεκτρονικού συστήματος αναγνώρισης και ελέγχου τιμών (price checker), χωρίς η έλλειψη πινακίδων ή ετικετών ή άλλων μέσων αναγραφής των τιμών να αναπληρώνεται από την ύπαρξη του συστήματος αυτού. 

Περαιτέρω, το δικαστήριο έκρινε ότι από τη μη διαφοροποίηση των επιχειρήσεων που διατηρούν αποκλειστικά φυσικά καταστήματα λιανικής πώλησης και εκείνων που διατηρούν παραλλήλως τόσο φυσικά όσο και ηλεκτρονικά καταστήματα δεν τίθεται ζήτημα παραβίασης της συνταγματικής αρχής της ισότητας, απορρίπτοντας το σχετικό ισχυρισμό του προσφεύγοντος.

Συγκεκριμένα, έκρινε ότι τέτοια διαφοροποίηση ουδόλως δικαιολογείται από την αρχή της ισότητας, η οποία δεν επιτρέπει τη διαφορετική μεταχείριση των επιχειρήσεων που διατηρούν φυσικά καταστήματα λιανικής πώλησης και τελούν κατά τούτο υπό τις ίδιες συνθήκες, βάσει κριτηρίων που δεν συνδέονται με τη συγκεκριμένη δραστηριότητα την οποία διέπουν οι εφαρμοστέοι εν προκειμένω κανόνες δικαίου, αλλά βάσει του τυχαίου γεγονότος της ταυτόχρονης διατήρησης και ηλεκτρονικού καταστήματος.

Ενόψει, μάλιστα, του σκοπού δημοσίου συμφέροντος αναγόμενου στην προστασία του καταναλωτή από παραπλανητικές πρακτικές πληροφόρησής του κατά τη διαμόρφωση της αγοραστικής του πρόθεσης, με γνώμονα την ελευθερία του αυτοκαθορισμού του, απορρέουσα από το άρθρο 5 παρ. 1 του Συντάγματος, το δικαστήριο τόνισε πως δεν τίθεται ούτε ζήτημα παραβίασης της απορρέουσας από το ίδιο άρθρο του Συντάγματος αρχής της ελεύθερης άσκησης επιχειρηματικής δραστηριότητας.

Απόσπασμα απόφασης

Επειδή, οι παραπάνω διατάξεις αποσκοπούν στην άμεση και ευκρινώς αντιληπτή πληροφόρηση του καταναλωτή, μεταξύ άλλων, και ως προς την τιμή των πωλούμενων προϊόντων, καθώς και στην παροχή της πληροφόρησης αυτής σε σημείο που να καθιστά την πληροφορία ευδιάκριτη, ώστε να αποφεύγονται αγορές που βασίστηκαν σε πλάνη σχετικά με την τιμή των προϊόντων. Ειδικότερα, οι παραπάνω διατάξεις αποσκοπούν στην πληρότητα, τη σαφήνεια και την ακρίβεια της παρεχόμενης πληροφορίας, υπό την έννοια της εξασφάλισης όχι μόνο της αυτοτελούς ως προς κάθε ένα συγκεκριμένο προϊόν ενημέρωσης του καταναλωτή αλλά και της συγκρισιμότητας των πληροφοριών, ώστε ο καταναλωτής να προβαίνει σε επιλογές προϊόντων βασιζόμενος στο σύνολο των πληροφοριών που δύνανται να επηρεάσουν την αγοραστική του απόφαση (βλ. και την αιτιολογική έκθεση του ν. 4177/2013). Ενόψει του σκοπού αυτού, από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται ότι η τήρηση πινακίδων ή ετικετών ή άλλων αντίστοιχων μέσων πληροφόρησης, τοποθετημένων είτε επί των διατιθέμενων προς πώληση προϊόντων είτε δίπλα σε αυτά, στα οποία (μέσα) να αναγράφεται η τιμή πώλησης (αρχική και τελική) των οικείων προϊόντων, είναι υποχρεωτική για τα καταστήματα λιανικής πώλησης. Εξάλλου, από τη συστηματική ερμηνεία των παραπάνω διατάξεων συνάγεται ότι ως «άλλο αντίστοιχο μέσο πληροφόρησης» νοείται οποιοδήποτε άλλο (πέραν των πινακίδων ή ετικετών) μέσο αναγραφής των τιμών, το οποίο μπορεί να τοποθετηθεί είτε επί των πωλούμενων προϊόντων είτε δίπλα σε αυτά, ώστε η τιμή πώλησής τους να είναι άμεσα ορατή και αντιληπτή από τον καταναλωτή. Τέτοιο μέσο πληροφόρησης δεν αποτελεί το ηλεκτρονικό σύστημα αναγνώρισης και ελέγχου τιμών (price checker), το οποίο δεν συνιστά μέσο αναγραφής των τιμών και δεν εξασφαλίζει την αμεσότητα και την εγγύτητα της παρεχόμενης πληροφορίας προς το πωλούμενο προϊόν στο οποίο αυτή αντιστοιχεί, ώστε να διασφαλίζεται, κατά τα ανωτέρω, η πληρότητα, η ακρίβεια, η ευκρίνεια και η συγκρισιμότητα της πληροφορίας σε συνάρτηση με το σύνολο των παρεχόμενων πληροφοριών, και, δη, σε χρόνο πριν από την επιλογή του προϊόντος και τη μετάβαση στο σημείο όπου βρίσκεται το ηλεκτρονικό σύστημα αναγνώρισης και ελέγχου τιμών (price checker) προς έλεγχο της τιμής του. Επομένως, η, κατά τα ανωτέρω, υποχρέωση αναγραφής των τιμών των διατιθέμενων προς πώληση προϊόντων υφίσταται ανεξαρτήτως της χρησιμοποίησης ηλεκτρονικού συστήματος αναγνώρισης και ελέγχου τιμών (price checker), ήτοι χωρίς η έλλειψη τέτοιων πινακίδων, ετικετών και λοιπών αντίστοιχων μέσων να αναπληρώνεται από την τοποθέτηση ηλεκτρονικού συστήματος αναγνώρισης και ελέγχου τιμών (price checker). Αντιθέτως, σε καταστήματα που δεν υπερβαίνουν τα 300 τ.μ. η χρήση τέτοιου ηλεκτρονικού συστήματος μπορεί δυνητικά να χρησιμοποιηθεί συμπληρωματικά προς τις ανωτέρω πινακίδες και τα λοιπά μέσα αναγραφής των τιμών των πωλούμενων προϊόντων, ενώ σε καταστήματα που υπερβαίνουν τα 300 τ.μ. η χρήση ηλεκτρονικού συστήματος αναγνώρισης και ελέγχου τιμών (price checker) καθίσταται υποχρεωτική, η υποχρέωση δε αυτή υφίσταται σωρευτικά προς την υποχρέωση αναγραφής της τιμής σε ένα από τα προαναφερόμενα μέσα πληροφόρησης (πινακίδα ή ετικέτα ή άλλο αντίστοιχο μέσο).

Δείτε ολόκληρη την απόφαση στο adjustice.gr.