Δικαστήριο ΕΕ: Τι δεν θεωρείται ανθρώπινο ον και μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο διπλώματος ευρεσιτεχνίας

Μία σημαντική απόφαση σχετικά με τον τομέα της βιοτεχνολογίας εξέδωσε στα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Συγκεκριμένα, το Δικαστήριο έκρινε πως ένας οργανισμός ο οποίος δεν δύναται να εξελιχθεί σε ανθρώπινο ον δεν συνιστά ανθρώπινο έμβρυο κατά την έννοια τηςοδηγίας για την έννομη προστασία των βιοτεχνολογικών εφευρέσεων και επομένως, οι χρήσεις του οργανισμού αυτού για βιομηχανικούς ή εμπορικούς σκοπούς δύνανται, κατ’ αρχήν, να αποτελέσουν το αντικείμενο διπλώματος ευρεσιτεχνίας.

Η οδηγία για την έννομη προστασία των βιοτεχνολογικών εφευρέσεων (98/44/ΕΚ) προβλέπει ότι οι χρήσεις ανθρώπινων εμβρύων για βιομηχανικούς ή εμπορικούς σκοπούς δεν μπορούν να κατοχυρωθούν με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας.

Με την απόφαση Brüstle της 18ης Οκτωβρίου 2011, το Δικαστήριο επισήμανε ότι η έννοια του «ανθρώπινου εμβρύου» περιλαμβάνει τα μη γονιμοποιημένα ανθρώπινα ωάρια των οποίων η διαίρεση και η περαιτέρω ανάπτυξη έχει ενεργοποιηθεί με παρθενογένεση, εφόσον τα ωάρια αυτά, όπως τα έμβρυα που προκύπτουν από γονιμοποίηση ωαρίου, είναι ικανά να ενεργοποιήσουν τον μηχανισμό αναπτύξεως ανθρωπίνου όντος.

Η νέα απόφαση του ΔΕΕ αφορά σε προδικαστικό ερώτημα που τέθηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου και αφορά σε υπόθεση (C-364/13) μεταξύ της εταιρίας International Stem Cell Corporation (ISCO) και του Βρετανικού Γραφείου ευρεσιτεχνίας ως προς την κατοχύρωση με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας των μεθόδων που περιλαμβάνουν τη χρήση ενεργοποιημένων με παρθενογένεση ανθρώπινων ωαρίων.

Το High Court of Justice ζήτησε από το δικαστήριο να διευκρινιστεί αν η έννοια του «ανθρώπινου εμβρύου», όπως ερμηνεύθηκε στην απόφαση Brüstle, περιορίζεται στους οργανισμούς οι οποίοι δύνανται να ενεργοποιήσουν τον μηχανισμό αναπτύξεως ανθρωπίνου όντος.

Το Δικαστήριο της ΕΕ με την απόφασή του κρίνει ότι για να χαρακτηρισθεί ως «ανθρώπινο έμβρυο», ένα μη γονιμοποιημένο ανθρώπινο ωάριο πρέπει κατ’ ανάγκη να διαθέτει εγγενώς τη δυνατότητα αναπτύξεως σε ανθρώπινο ον. Κατά συνέπεια, το γεγονός και μόνον ότι ένα ενεργοποιημένο με παρθενογένεση ανθρώπινο ωάριο αρχίζει έναν μηχανισμό αναπτύξεως δεν αρκεί για να θεωρηθεί «ανθρώπινο έμβρυο».

Αντιθέτως, σε περίπτωση κατά την οποία ένα τέτοιο ωάριο έχει την απαιτούμενη εγγενή δυνατότητα αναπτύξεως σε ανθρώπινο ον, θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με τον ίδιο τρόπο όπως ένα γονιμοποιημένο ανθρώπινο ωάριο, σε όλα τα στάδια της αναπτύξεώς του.

Ολόκληρη την απόφαση μπορείτε να βρείτε εδώ.