Έκκληση προς τον ΟΗΕ για να απαγορευθούν τα «θανατηφόρα αυτόνομα οπλικά συστήματα»

Την υπογραφή διεθνούς συνθήκης που θα απαγορεύει τη χρήση θανατηφόρων αυτόνομων οπλικών συστημάτων προτείνει μία νέα έκθεση που εκπόνησε το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σε συνεργασία με το τμήμα Νομικής του Πανεπιστημίου Harvard.

Η πρόταση απευθύνεται στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών και αφορά στη νέα γενιά πλήρως αυτόνομων οπλικών συστημάτων, διεθνώς γνωστά ως Laws (Lethal Autonomous Weapons Systems), τα οποία έχουν ήδη αποκηρυχθεί από πολλές οργανώσεις διεθνώς ως “δολοφονικά ρομπότ”.

Τα συστήματα αυτά βρίσκονται επισήμως σε στάδιο έρευνας και ανάπτυξης, όμως, όπως αναφέρεται στην έκθεση, η απαγόρευσή τους πρέπει να είναι προληπτική.

Σύμφωνα με το ισχύον νομικό πλαίσιο, οι προγραμματιστές και οι κατασκευαστές τους, αλλά και τα στελέχη των ενόπλων δυνάμεων, θα μπορούσαν να διαφύγουν των ευθυνών που ενδεχομένως να προέκυπταν από τη χρήση τέτοιων οπλικών συστημάτων.

Η αυτονομία των συστημάτων αυτών (θα μπορούν να έχουν αυτονομία πορείας/πτήσης, ελευθερία επιλογής στόχου και πραγματοποίηση επίθεσης χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση) καθιστά μάλιστα αμφίβολο το πως θα μπορούσε να στοιχειοθετηθεί η ευθύνη των προσώπων αυτών.

«Πλήρως αυτόνομα οπλικά συστήματα δεν υπάρχουν ακόμα, η τεχνολογία όμως κινείται σίγουρα προς αυτήν την κατεύθυνση και υπάρχουν ήδη πρωτότυπα σε στάδιο ανάπτυξης. Για παράδειγμα, ο σιδηρούν θόλος (iron dome) του Ισραήλ αποτελεί ένα οπλικό σύστημα που απαντά αυτόματα σε εισερχόμενες απειλές», αναφέρει χαρακτηριστικά η έκθεση.

Η έκθεση με τίτλο Mind The Gap εκπονήθηκε ενόψει μία διεθνούς συνάντησης υπό την αιγίδα του ΟΗΕ στη Γενεύη με αντικείμενο ζητήματα στρατιωτικής τεχνολογίας και περιορισμούς στη χρήση οπλικών συστημάτων.

Αντιδράσεις από το Ηνωμένο Βασίλειο

Ήδη κάποιες χώρες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, αντιτίθενται στην προτεινόμενη απαγόρευση, τονίζοντας παράλληλα ότι δεν αναπτύσσουν θανατηφόρα αυτόνομα οπλικά συστήματα.

Ένα μείζον πρόβλημα βέβαια είναι πως δεν υφίσταται, τουλάχιστον επί του παρόντος, ένας κοινώς αποδεκτός ορισμός για το ποια συστήματα ανήκουν σε αυτά.

Το πρόβλημα επιδεινώνεται μάλιστα από το γεγονός ότι ήδη πολλά οπλικά συστήματα είναι εν μέρει αυτόνομα, όπως όσα περιλαμβάνουν αυτόματη αναγνώριση στόχων.

«Τα οπλικά συστήματα πρέπει να συμμορφώνονται με τις διατάξεις της τρέχουσας νομοθεσίας», υπογραμμίζει ο Dr William Boothby, δικηγόρος και πρώην υπεύθυνος συμμόρφωσης των βρετανικών οπλικών συστημάτων με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο.

«Σκεφτείτε το εξής σενάριο: Ένας στρατιώτης εισέρχεται από ένα φωτεινό σοκάκι σε ένα κατασκότεινο δωμάτιο. Ανιχνεύει κίνηση, θεωρεί ότι απειλείται, ανοίγει πυρ και σκοτώνει μία μητέρα με το παιδί της. Μία μέρα, ένα οπλικό σύστημα ίσως μπορεί να διαχωρίζει τους ενόπλους από τους αμάχους. Είναι συνεπώς η προληπτική καθολική απαγόρευση τέτοιων συστημάτων ο σωστός δρόμος; Εγώ πιστεύω πως όχι», καταλήγει ο Boothby.

Η καμπάνια Stop Killer Robots υποστηρίζεται από 50 ΜΚΟ από όλο τον κόσμο. Μάθετε περισσότερα εδώ.

Πηγές: hrw.org , theguardian.com