Αλλάζει το νομικό πλαίσιο για τις παραβιάσεις πνευματικών δικαιωμάτων στο διαδίκτυο

Πριν λίγες ημέρες τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση το σχέδιο νόμου για τη «συλλογική διαχείριση δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων, χορήγηση πολυεδαφικών αδειών για επιγραμμικές (online) χρήσεις μουσικών έργων στην εσωτερική αγορά και άλλα πολιτιστικά θέματα πνευματικής ιδιοκτησίας».

Μεταξύ των πολλών και σημαντικών αλλαγών που προτείνονται σχετικά με το νομικό πλαίσιο για την προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η νέα διάταξη αναφορικά με τις «κυρώσεις για προσβολές δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων στο διαδίκτυο».

Με τη νέα αυτή διάταξη ορίζεται η διαδικασία, η οποία θα ακολουθείται εφεξής σε περίπτωση προσβολής δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας ή/και συγγενικών δικαιωμάτων τελούμενης στο διαδίκτυο.

Όπως ρητά αναφέρεται, η διαδικασία αυτή δεν εφαρμόζεται κατά τελικών χρηστών για προσβολές που τελούνται δια της τηλεφόρτωσης έργων (downloading) ή δια της ρευμάτωσης δεδομένων συνεχούς ροής (streaming) ή σε περιπτώσεις ανταλλαγής αρχείων μέσω ομότιμων δικτύων (peer to peer), οι οποίες επιτρέπουν την απευθείας ανταλλαγή μεταξύ τελικών χρηστών έργων σε ψηφιακή μορφή ή σε περιπτώσεις παροχής υπηρεσιών αποθήκευσης δεδομένων με την τεχνική υπολογιστικού νέφους (cloud computing).

Για την υλοποίηση της νέας αυτής διαδικασίας, αρμόδια είναι η Επιτροπή για τη γνωστοποίηση διαδικτυακής προσβολής δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων η οποία αποτελείται από τον Πρόεδρο του ΟΠΙ, τον Διευθυντή του ΟΠΙ, έναν εκπρόσωπο της ΕΕΤΤ, που θα τον ορίζει ο Πρόεδρος της ΕΕΤΤ, έναν δικαστή του Αρείου Πάγου και έναν δικαστή του Συμβουλίου της Επικρατείας.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα το νέο άρθρο 66Ε του Νόμου 2121/1993 (Πνευματική ιδιοκτησία, συγγενικά δικαιώματα και πολιτιστικά θέματα), η διαδικασία θα είναι η εξής:

• Ο δικαιούχος, του οποίου το δικαίωμα προσβάλλεται στο διαδίκτυο, υποβάλλει στην Επιτροπή αίτηση για άρση της προσβολής και παράλειψής της στο μέλλον σύμφωνα με τα κατωτέρω. Συμπληρώνει την ειδικά προδιατυπωμένη αίτηση προς την Επιτροπή (φόρμα αίτησης), η οποία διατίθεται από τον Ο.Π.Ι., και την υποβάλει εγγράφως είτε αυτοπροσώπως είτε ηλεκτρονικά με πιστοποιημένη ηλεκτρονική υπογραφή. Ταυτόχρονα ο δικαιούχος επισυνάπτει κάθε έγγραφο, το οποίο είναι πρόσφορο να αποδείξει το δικαίωμά του και ιδίως, όσα αναφέρονται ως υποχρεωτικά στην προδιατυπωμένη αίτηση.
• Η Επιτροπή εντός δέκα (10) εργάσιμων ημερών από τη λήψη της αίτησης αποφασίζει είτε να συνεχίσει τη διαδικασία είτε να θέσει την υπόθεση στο αρχείο.
• Η υπόθεση τίθεται στο αρχείο με πράξη της Επιτροπής, η οποία αναφέρει τουλάχιστον έναν από τους ακόλουθους λόγους: α) μη χρήση της προδιατυπωμένης αίτησης, β) έλλειψη επαρκούς πληροφόρησης, γ) ύπαρξη εκκρεμοδικίας μεταξύ των ίδιων μερών ή έκδοση οριστικής απόφασης επί της εξεταζόμενης διαφοράς, δ) έλλειψη αρμοδιότητας, ε) έλλειψη λόγων και επαρκών αποδεικτικών στοιχείων (προδήλως αβάσιμη) και, στ) απόσυρση της καταγγελίας πριν την εξέτασή της.
• Σε περίπτωση συνέχισης της διαδικασίας η Επιτροπή ενημερώνει εντός δέκα (10) εργάσιμων ημερών από τη λήψη της αίτησης τούς παρόχους πρόσβασης στο διαδίκτυο, και, όπου είναι εφικτό, τον πάροχο υπηρεσίας φιλοξενίας και τους διαχειριστές ή/και τους ιδιοκτήτες των αναφερόμενων στην αίτηση ιστοσελίδων, για την έναρξη της διαδικασίας. Η γνωστοποίηση αυτή περιλαμβάνει τουλάχιστον τον ακριβή προσδιορισμό των δικαιωμάτων που υποστηρίζεται ότι προσβάλλονται, τις διατάξεις του νόμου που κατά δήλωση του δικαιούχου παραβιάζονται, περίληψη των γεγονότων και των αποτελεσμάτων της αξιολόγησης των αποδεικτικών στοιχείων, το αρμόδιο πρόσωπο προς το οποίο μπορούν να υποβληθούν αντιρρήσεις, τους όρους τερματισμού της διαδικασίας και αναφορά της δυνατότητας εκούσιας συμμόρφωσης των εμπλεκομένων.
• Ο αποδέκτης της ως άνω γνωστοποίησης μπορεί να συμμορφωθεί εκουσίως στο αίτημα του αιτούντος ή να λάβει από αυτόν τη σχετική άδεια εντός δέκα (10) εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία της λήψης της γνωστοποίησης. Εναλλακτικά μπορεί να υποβάλει αντιρρήσεις εντός πέντε (5) εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία της λήψης της γνωστοποίησης αποστέλλοντας ταυτόχρονα όλα τα αποδεικτικά στοιχεία, από τα οποία προκύπτει, ιδίως, ότι δεν υφίσταται προσβολή. Οι προθεσμίες αυτές παρατείνονται ως το διπλάσιο με απόφαση της Επιτροπής. Στην περίπτωση της εκούσιας συμμόρφωσης του αποδέκτη της γνωστοποίησης εκδίδεται απόφαση της Επιτροπής στην οποία αναφέρεται ρητά η οικειοθελής συμμόρφωσή του.
• Μετά τη λήξη της προθεσμίας για υποβολή αντιρρήσεων και όπου κρίνεται απαραίτητο, η Επιτροπή αιτείται από οποιοδήποτε μέρος την προσκόμιση επιπλέον στοιχείων εντός πέντε (5) εργάσιμων ημερών.
• Η Επιτροπή εντός πέντε (5) εργάσιμων ημερών από τη λήξη των ανωτέρω προθεσμιών εξετάζει την υπόθεση και το αργότερο εντός σαράντα (40) εργάσιμων ημερών από την υποβολή της αίτησης κοινοποιεί στους αποδέκτες της γνωστοποίησης και στον αιτούντα απόφαση με την οποία: α) είτε θέτει την υπόθεση στο αρχείο, στην περίπτωση που δεν πιθανολογείται προσβολή δικαιώματος πνευματικής ιδιοκτησίας ή/και συγγενικών δικαιωμάτων με αιτιολογημένη πράξη της, β) είτε, στην περίπτωση που αποδεικνύεται προσβολή, εκδίδει αιτιολογημένη απόφασή της, με την οποία καλεί τους αποδέκτες αυτής να συμμορφωθούν με αυτήν εντός προθεσμίας όχι μεγαλύτερης των τριών (3) εργάσιμων ημερών από την επίδοσή της προς αυτούς.
• Η Επιτροπή με την απόφασή της καλεί τους αποδέκτες της γνωστοποίησης ή να απομακρύνουν το περιεχόμενο από την ιστοσελίδα στην οποία αυτό προσβάλλεται ή να διακόψουν την πρόσβαση σε αυτό ή τους καλεί στη λήψη οποιουδήποτε άλλου μέτρου κρίνει η Επιτροπή πρόσφορο.
• Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης προς το διατακτικό της απόφασης η Επιτροπή επιβάλλει πρόστιμο ποσού 500€ έως 1000€ για κάθε ημέρα μη συμμόρφωσης. Μεταξύ των κριτηρίων που λαμβάνονται υπόψη είναι η βαρύτητα της προσβολής. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Πολιτισμού, καθορίζονται η διαδικασία επιβολής και είσπραξης του προστίμου, οι αρμόδιες υπηρεσίες είσπραξης, καθώς και κάθε άλλη λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου.
• Η έναρξη της διαδικασίας ενώπιον της Επιτροπής δεν αναστέλλει ή άλλως θίγει την άσκηση αξιώσεων για την ίδια διαφορά ενώπιον της δικαιοσύνης. Ωστόσο, σε περίπτωση που υπάρξει προσφυγή από τον ίδιο αιτούντα με το αυτό αίτημα ενώπιον της δικαιοσύνης, η υπόθεση τίθεται στο αρχείο από την Επιτροπή σύμφωνα με το στοιχείο γ της παραγράφου 5. Ομοίως, η έκδοση απόφασης από την Επιτροπή δεν στερεί από τα εμπλεκόμενα μέρη το δικαίωμα να διεκδικήσουν την προστασία των έννομων συμφερόντων τους ενώπιον της δικαιοσύνης.
• Κατά των αποφάσεων της Επιτροπής μπορεί να ασκηθεί προσφυγή ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών εντός τριάντα (30) ημερών από την κοινοποίηση της απόφασης. Η προθεσμία για την άσκηση της προσφυγής και η άσκησή της δεν αναστέλλουν την εκτέλεση της απόφασης, εκτός, εάν μετά από αίτηση του προσφεύγοντος το δικαστήριο την αναστείλει εν όλω ή εν μέρει. Η προσφυγή εκδικάζεται μέσα σε προθεσμία δύο (2) μηνών από την κατάθεσή της και εκδίδεται απόφαση εντός τεσσάρων (4) μηνών από την εκδίκασή της. Αναβολή χωρεί μόνο για μια φορά και για σπουδαίο λόγο. Η μετ’ αναβολή συζήτηση επαναπροσδιορίζεται εντός ενός μηνός από την αρχική δικάσιμο. Κατά της απόφασης του Διοικητικού Εφετείου χωρεί αίτηση αναίρεσης ενώπιον του ΣτΕ, η οποία εκδικάζεται εντός τριών (3) μηνών από την κατάθεση της αίτησης, ενώ η σχετική απόφαση εκδίδεται εντός (4) τεσσάρων μηνών από τη συζήτηση.

Διαβάστε το υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου εδώ.