Ιατρική ευθύνη

Ο γιατρός κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του ευθύνεται για κάθε πράξη του. Η ευθύνη αυτή διακρίνεται σε αστική, ποινική και πειθαρχική. Η αστική ευθύνη του γιατρού προκύπτει από τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα και πηγάζει είτε από αυθαίρετη ιατρική πράξη, δηλαδή πράξη του γιατρού χωρίς γνώση και συναίνεση του ασθενούς, ή από ιατρικό σφάλμα, όταν οι ενέργειες του γιατρού είναι αντίθετες με τους γενικά παραδεκτούς κανόνες της ιατρικής επιστήμης.

Για να υπάρχει ποινική ευθύνη του γιατρού θα πρέπει να συντρέχουν οι εξής προϋποθέσεις:

α. Ο γιατρός όφειλε και μπορούσε να περιθάλψει τον ασθενή, αλλά δεν το έπραξε ή διενήργησε ιατρική πράξη πλημμελώς χωρίς την απαιτούμενη προσοχή ή διενήργησε ιατρική πράξη την οποία δεν έπρεπε να διενεργήσει, σύμφωνα με τους κανόνες της ιατρικής επιστήμης.

β. Επήλθε επιβλαβές αποτέλεσμα για τη ζωή ή την υγεία του ασθενούς.

γ. Το αποτέλεσμα που επήλθε σχετίζεται αιτιωδώς με την ιατρική πράξη, δηλαδή το επιβλαβές αποτέλεσμα δε θα είχε επέλθει αν δεν υπήρχε η πράξη ή παράλειψη του γιατρού.

Τα συνηθέστερα εγκλήματα που τελούνται είναι η ανθρωποκτονία εξ αμελείας και η σωματική βλάβη εξ αμελείας.

Η πειθαρχική ευθύνη απορρέει από την παράβαση των γενικών διατάξεων που αφορούν την άσκηση του ιατρικού επαγγέλματος. Κατά των αποφάσεων των πειθαρχικών οργάνων υπάρχει δυνατότητα άσκησης έφεσης.
Όταν δεν πρόκειται για ιδιώτη γιατρό, αλλά για γιατρό δημόσιου θεραπευτηρίου, ο οποίος λειτουργεί ως όργανο του Δημοσίου, για τις παράνομες πράξεις ή παραλείψεις του ευθύνεται τόσο ο ίδιος όσο και το Δημόσιο. Με άλλα λόγια, ο ζημιωθείς μπορεί να στραφεί για να αποζημιωθεί τόσο κατά του ίδιου του υπαιτίου γιατρού όσο και κατά του Δημοσίου ή του νομικού προσώπου του εν λόγω θεραπευτηρίου (αστική ευθύνη δημοσίου).