Ψιλή κυριότητα & Επικαρπία

Η κυριότητα είναι κατά κανόνα πλήρης, επιτρέπεται δηλαδή πλήρως στον κύριο η χρήση και η κάρπωση του πράγματος. Κάποιες φορές όμως η κυριότητα στερείται (αποψιλώνεται) των στοιχείων αυτών και περιορίζεται στην εξουσία του κυρίου να διαθέσει το πράγμα (εξουσία διάθεσης). Στις περιπτώσεις αυτές η κυριότητα λέγεται ψιλή και το δικαίωμα χρήσης και κάρπωσης του πράγματος λέγεται επικαρπία.

Όταν συστήνεται επικαρπία, ο ψιλός κύριος διατηρεί την κυριότητα, ενώ ο επικαρπωτής έχει περιορισμένη εξουσία πάνω στο πράγμα (χρήση και κάρπωση) χωρίς να μπορεί να θίξει το δικαίωμα του κυρίου και έχοντας την υποχρέωση να διατηρεί ακέραια την ουσία του πράγματος. Η επικαρπία μπορεί να συσταθεί με σύμβαση (π.χ. πώληση, δωρεά, γονική παροχή), διαθήκη ή χρησικτησία, μπορεί να αφορά οφέλη που προκύπτουν από ένα μέρος ή από το σύνολο του πράγματος και να ισχύει για ορισμένο χρονικό διάστημα (π.χ. όσο ζει ο επικαρπωτής).

Η ψιλή κυριότητα (όχι η πλήρης) μεταβιβάζεται από τον κύριο χωρίς την έγκριση του επικαρπωτή, δεν ισχύει όμως το αντίστροφο για την επικαρπία. Επειδή η επικαρπία είναι προσωπική δουλεία παύει να υπάρχει (αποσβήνεται) με το θάνατο του επικαρπωτή ή την παραίτησή του από το δικαίωμα αυτό, ενώ αν δεν ορίστηκε διαφορετικά είναι αμεταβίβαστη και ως εκ τούτου μπορεί να υποθηκευτεί.

Επικαρπία τέλος μπορεί να συσταθεί και πάνω σε δικαίωμα.