Αποκλείει η Κομισιόν το λογισμικό ανοιχτού κώδικα από τα πρότυπα για την Ψηφιακή Ενιαία Αγορά;

Στο πλαίσιο της στρατηγικής της για την ψηφιακή ενιαία αγορά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στοχεύει στην ευρύτερη αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών από την ευρωπαϊκή βιομηχανία, τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τους ερευνητές και τις δημόσιες αρχές.

Προς το σκοπό αυτό, η Κομισιόν επιδιώκει την επιτάχυνση της δημιουργίας νέων προτύπων (για πέντε κομβικής σημασίας τομείς: το 5G, τις υπηρεσίες cloud computing, το ίντερνετ των πραγμάτων (internet of things), τις τεχνολογίες δεδομένων και την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο.

Η προσπάθεια όμως για δημιουργία ενός σύγχρονου νομικού πλαισίου για τις Τεχνολογίες Πληροφοριών και Επικοινωνίας (ΤΠΕ) φαίνεται πως μπορεί να καταλήξει σε αντίθετα αποτελέσματα, θέτοντας εμπόδια στην καινοτομία εντός της Ευρωπαϊκής Ψηφιακής Αγοράς.

Όπως αποκάλυψε το Ars Technica, σε έγγραφο της Κομισιόν, στο οποίο περιλαμβάνονται οι προτεραιότητες της για τις ΤΠΕ στην ψηφιακή ενιαία αγορά, δίνεται μεν ιδιαίτερη έμφαση στη σημασία των «ανοιχτών προτύπων» (open standards), φαίνεται ωστόσο πως η προσέγγιση της Επιτροπής είναι αρκετά συντηρητική.

Κι αυτό γιατί, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στο εν λόγω έγγραφο, η δημιουργία προτύπων «προϋποθέτει μια στάθμιση σε σχέση με τα Δικαιώματα Πνευματικής Ιδιοκτησίας, βασιζόμενη σε δίκαιους, λογικούς και χωρίς διακρίσεις όρους αδειοδότησης (στο εξής FRAND, από το fair, reasonable and non-discriminatory)».

Όπως επισημαίνει το Ars Technica, στο σημείο αυτό βρίσκεται και η προβληματική του συγκεκριμένου πλαισίου, καθώς οι FRAND όροι αδειοδότησης είναι ασύμβατοι με το λογισμικό ανοιχτού κώδικα και επομένως οδηγούν στον αποκλεισμό του από τη στρατηγική για την ψηφιακή ενιαία αγορά.

Πιο αναλυτικά, οι FRAND όροι αδειοδότησης απαιτούν πληρωμή ανά αντίτυπο (per-copy payment), η οποία δεν μπορεί να ισχύσει για το ελεύθερο λογισμικό, το οποίο μπορεί να μοιραστεί απεριόριστες φορές, χωρίς να είναι δυνατόν να καταγραφεί το πόσα αντίγραφά του υπάρχουν.

Επομένως, οι FRAND όροι αδειοδότησης οδηγούν εξ’ ορισμού στον αποκλεισμό του ανοιχτού κώδικα.

Η πολιτική αυτή δεν εκπλήσσει, δεδομένου ότι η Κομισιόν, σύμφωνα πάντα με το Ars Technica, προσπαθεί για πάνω από μια δεκαετία να περιθωριοποιήσει το λογισμικό ανοιχτού κώδικα, ενώ φαίνεται πως εν προκειμένω, η τελική ρύθμιση είναι αποτέλεσμα συστηματικού lobbying από μεγάλες εταιρίες.

Η πολιτική αυτή μπορεί να οδηγήσει όχι μόνο σε ολοκληρωτική αποτυχία της στρατηγικής για την ψηφιακή ενιαία αγορά αλλά και σε υπερβολικό περιορισμό των νέων επιχειρήσεων του χώρου, οι οποίες κινδυνεύουν να γίνουν δέσμιες των τεχνολογικών γιγάντων των Η.Π.Α..