logo-print

Ανυποταξία και Αναβολή Στράτευσης των Αρρένων Ελλήνων

Θεμελιώδης υποχρέωση του άρρενα Έλληνα Πολίτη είναι η συνεισφορά του στην άμυνα της πατρίδας. Ήδη κατά το άρθρο 4 παρ. 6. του Συντάγματος, κάθε Έλληνας που μπορεί να φέρει όπλα είναι υποχρεωμένος να συντελεί στην άμυνα της Πατρίδας, σύμφωνα με τους ορισμούς των νόμων.

Ο νόμος περί Στρατολογίας των Ελληνων (ν. 3421/2005) προβλέπει στο άρθρο 1 ότι όλοι οι Ελληνες, από την 1η Ιανουαρίου του έτους κατά το οποίο διανύουν το δέκατο ένατο έτος μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του έτους κατά το οποίο συμπληρώνουν το τεσσαρακοστό πέμπτο έτος της Ηλικίας τους, έχουν υποχρέωση στράτευσης στις Ενοπλες Δυνάμεις.

Όποιος δεν καταταγεί στις ένοπλες Δυνάμεις, στις ορισμένες ημερομηνίες ή προθεσμίες στις μονάδες κατάταξης μετά από γενική ή ειδική πρόσκληση, κατά το άρθρο 51 του ως άνω νόμου, κηρύσσεται ανυπότακτος. Η ανυποταξία είναι ποινικό αδίκημα κατά το άρθρο 32 α. του ν. 2287/1995 "Στρατιωτικός Ποινικός Κώδικας". Το άρθρο αυτό αποτελεί "χωλό" ποινικό νόμο, αφού δεν προσδιορίζει τα στοιχεία της αντικειμενικής υποστάσεως του εγκλήματος της ανυποταξίας, αλλά παραπέμπει στις ισχύουσες, κάθε φορά, νομικές διατάξεις για τη στρατολογία. Μετά την εξέταση των ποινών με τις οποίες απειλείται η ανυποταξία, θα αναφερθεί το πότε κάποιος θεωρείται ανυπότακτος.

Κατά τον Στρατιωτικό Ποινικό Κώδικα, όποιος κηρύσσεται ανυπότακτος, σύμφωνα με το νόμο για τη στρατολογία, τιμωρείται:

α) Σε ειρηνική περίοδο, με φυλάκιση μέχρι δύο ετών. 

β) Σε πολεμική περίοδο, με θάνατο ή ισόβια κάθειρξη. Σε περίπτωση όμως που η πράξη του, εν όψει της διάρκειάς της και των υπηρεσιών που αυτός θα μπορούσε να προσφέρει, δεν θα μπορούσε να προκαλέσει άξια λόγου βλάβη στην πολεμική προσπάθεια της χώρας, λαμβανομένων υπόψη και των γενικών συνθηκών της επιστράτευσης, επιβάλλεται κάθειρξη ή φυλάκιση τουλάχιστον δύο ετών.

γ) Σε περίοδο μερικής ή παρατεταμένης γενικής επιστράτευσης, με κάθειρξη μέχρι δέκα ετών και, αν συντρέχουν οι προυποθέσεις του εδ.β` του στοιχ.β`, με φυλάκιση τουλάχιστον έξι μηνών.

3. Η ανυποταξία διακόπτεται:

α. Με τη συμπλήρωση του τεσσαρακοστού πέμπτου έτους της Ηλικίας του ανυπότακτου, οπότε και παύει να υπέχει υποχρέωση εκπλήρωσης στρατιωτικής υποχρέωσης.

β. Με την κατάταξη στις Ενοπλες Δυνάμεις.

γ. Με τη σύλληψη για την ανυποταξία.

δ. Με την παρουσίαση του ανυποτάκτου σε οποιαδήποτε στρατιωτική αρχή για τη διακοπή της ανυποταξίας του.

ε. Με την κρίση του ανυπότακτου, από την αρμόδια υγειονομική επιτροπή των Ενόπλων Δυνάμεων, ως ακατάλληλου για στράτευση (Ι/5) ή με τη χορήγηση αναβολής κατάταξης για λόγους υγείας.

στ. Με την έναρξη της κράτησης του ανυπότακτου σε φυλακές ή σε οποιαδήποτε αρμόδια Αρχή ή με την ένταξη του σε κέντρα θεραπείας εξαρτημένων ατόμων ή με την κατάταξη του σε τακτικές ένοπλες δυνάμεις ξένου κράτους, εφόσον του χορηγηθεί αναβολή κατάταξης για οποιαδήποτε από τις παραπάνω περιπτώσεις. Η ποινική δίωξη όσων από τους παραπάνω έχουν ενταχθεί σε κέντρα θεραπείας εξαρτημένων ατόμων ή έχουν καταταγεί σε τακτικές ένοπλες δυνάμεις ξένου κράτους, αναστέλλεται για όλο το χρονικό διάστημα της αναβολής τους. 

ζ. Με την επίδοση του κλητηρίου θεσπίσματος, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 154 και  επομένων του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.»

Η ανυποταξία, ως έγκλημα στρεφόμενο κατά της Ελληνικής Πολιτείας και της ομαλής λειτουργίας των ενόπλων δυνάμεων, συνεπάγεται και βαρύτατες παρεπόμενες ποινές.

1. Στους ανυπότακτους δεν χορηγούνται πιστοποιητικά στρατολογικής κατάστασης, μέχρι την κατάταξή τους στις Ενοπλες Δυνάμεις. 3. Όσοι καταδικάζονται αμετάκλητα για ανυποταξία ή λιποταξία δεν μπορούν να εκλέγουν ή να εκλέγονται στις εκλογές για ανάδειξη βουλευτών και ευρωβουλευτών, καθώς και στις νομαρχιακές, δημοτικές και κοινοτικές εκλογές. 4. Η αμετάκλητη καταδίκη για τα ίδια εγκλήματα επιφέρει στέρηση του δικαιώματος άσκησης επαγγέλματος, που προϋποθέτει ειδική άδεια της αρχής, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. 5. Άδειες που αναφέρονται στην προηγούμενη παράγραφο και προηγήθηκαν της καταδίκης θεωρούνται άκυρες και ανακαλούνται από την ημερομηνία που η καταδίκη έγινε αμετάκλητη. 6. Για τους ανυπότακτους και τους Λιποτάκτες ισχύουν επίσης οι στερήσεις διορισμού που προβλέπονται κάθε φορά από τις διατάξεις του Υπαλληλικού Κώδικα, οι οποίες εφαρμόζονται για τις προσλήψεις στο δημόσιο τομέα. 7. Οι στερήσεις των προηγούμενων παραγράφων παύουν να ισχύουν, ανεξάρτητα από την ημερομηνία της αμετάκλητης καταδίκης, εφόσον συντρέχουν αθροιστικά οι εξής προϋποθέσεις: α. Εκπληρωθούν όλες οι στρατιωτικές υποχρεώσεις ή οι ενδιαφερόμενοι απαλλαγούν νόμιμα από αυτές ή συμπληρωθεί το τεσσαρακοστό πέμπτο έτος της ηλικίας τους. β. Εκτιθεί η ποινή που τους επιβλήθηκε.

Επίσης, στους ανυπότακτους και λιποτάκτες απαγορεύεται: α. H Αποδημία σε χώρα του εξωτερικού ή η ναυτολόγηση σε πλοία γραμμής εξωτερικού. β. Η χορήγηση ή θεώρηση διαβατηρίων με εξαίρεση τους ανυπότακτους εξωτερικού που διαμένουν σε χώρα του εξωτερικού. Η εξαίρεση αυτής της υποπαραγράφου ισχύει και για τους ανυπότακτους εξωτερικού κατά τα χρονικά διαστήματα παραμονής τους στην Ελλάδα, κατ` εφαρμογή των διατάξεων των παραγράφων 4 και 5 του άρθρου αυτού. 2. Ως προς τη διαδικασία, τα δικαιολογητικά, τη διάρκεια ισχύος των διαβατηρίων και τις υπηρεσίες έκδοσης ή θεώρησής τους, έχουν εφαρμογή οι ειδικές περί διαβατηρίων διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας.

Για την αποφυγή των δυσμενών συνεπειών της νομοθεσίας, πρέπει όσοι πληρούν τις νόμιμες προϋποθέσεις απαλλαγής ή αναβολής στράτευσης να απευθυνθούν στις αρμόδιες Στρατολογικές Υπηρεσίες. Ο νόμος περί Στρατολογίας προβλέπει μια σειρά περιπτώσεων για να τύχουν οι υπόχρεοι κατάταξης νόμιμης αναβολής, π.χ. και ενδεικτικώς (άρθρα 13-29 του ν. περί Στρατολογίας): για λόγους υγείας και νοσηλευομένων, κρατουμένων, κατάταξης λόγω θεραπευτικής αγωγής σε κέντρα θεραπείας εξαρτημένων, κατάταξης σπουδαστών, για απόκτηση ιατρικής ειδικότητας - Κατόχων διδακτορικού, ερευνητών του Ευρωπ.Οργαν.Πυρηνικών Ερευνών, υποψήφιων σπουδαστών ανώτερης ή ανώτατης σχολής, για απόκτηση θαλάσσιας υπηρεσίας, ναυτολογημένων, λόγω υπηρετούντος αδελφού, πατέρων δύο ζώντων τέκνων, υποψήφιων Βουλευτών,Ευρωβουλευτών,Νομαρχών, Δημάρχων ή Προέδρων Κοινοτήτων και η συνήθως περίπτωση της απαλλαγής μονίμων κατοίκων εξωτερικού.

Επίσης, όσοι συμπληρώνουν το τριακοστό πέμπτο έτος της Ηλικίας τους μπορούν να εξαγοράσουν το υπόλοιπο των στρατιωτικών τους υποχρεώσεων, εφόσον έχουν καταταγεί ή θα καταταγούν στις Ενοπλες Δυνάμεις και αφού προηγουμένως εκπληρώσουν ενόπλως στρατεύσιμη στρατιωτική υποχρέωση τουλάχιστον ενός (1) μήνα. Επίσης,όσοι διετέλεσαν ή διατελούν σε ανυποταξία και συμπληρώνουν μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2016 το τριακοστό πέμπτο (35ο) έτος της ηλικίας τους εφόσον έχουν ήδη καταταγεί ή θα καταταγούν στις Ένοπλες Δυνάμεις μέχρι την ημερομηνία αυτή εξαιρούνται από την πρόσκληση ή τις προσκλήσεις για τις οποίες κηρύχθηκαν ανυπότακτοι. 5. Το αξιόποινο της ανυποταξίας τους εξαλείφεται με παραγραφή, αίρονται οι σχετικές συνέπειες και οι δικογραφίες τίθενται στο αρχείο με πράξη του εισαγγελέα του αρμόδιου στρατιωτικού δικαστηρίου.

Απαλλάσσονται από την υποχρέωση στρατεύσιμης στρατιωτικής υποχρέωσης οι παρακάτω κατηγορίες στρατευσίμων και οπλιτών:

α. Όσοι κρίνονται από τις αρμόδιες υγειονομικές επιτροπές ή συμβούλια των Ενόπλων Δυνάμεων ακατάλληλοι για στράτευση, για λόγους υγείας.

β. Όσοι καταδικάζονται αμετάκλητα από οποιοδήποτε ποινικό δικαστήριο σε κάθειρξη ή σε ποινή που για τους στρατιωτικούς συνεπάγεται καθαίρεση και το έγκλημα για το οποίο καταδικάστηκαν δεν έχει αμνηστευθεί, ούτε έχει επακολουθήσει χάρη ή παραγραφή της ποινής με άρση των συνεπειών της καταδίκης.

γ. Ο πατέρας τριών ή περισσότερων ζώντων τέκνων, εφόσον επιθυμεί.

δ. Ο μόνος ή ο μεγαλύτερος γιος γονέων που έχουν πεθάνει, ο οποίος έχει έναν τουλάχιστον άγαμο και ανήλικο ή άγαμο και ανίκανο για κάθε εργασία αδελφό ή αδελφή, εφόσον επιθυμεί.

ε. Ο χήρος πατέρας ενός τουλάχιστον ζώντος ανήλικου ή ανίκανου για κάθε εργασία άγαμου τέκνου, εφόσον επιθυμεί.

στ. Ο πατέρας ενός τουλάχιστον ζώντος ανήλικου ή ανίκανου για κάθε εργασία άγαμου τέκνου, ο οποίος έχει σύζυγο ανίκανη για κάθε εργασία, εφόσον επιθυμεί.

ζ. Οι μοναχοί ή οι δόκιμοι μοναχοί, που μονάζουν σε Μονή του Αγίου Όρους, εφόσον το επιθυμούν.

Δρ. Ευάγγελος Μαργαρίτης

Ο Δρ. Ευάγγελος Μαργαρίτης είναι Δικηγόρος παρ' Αρείω Πάγω. Υπηρετεί στη Διεύθυνση Νομικών Υπηρεσιών Εισηγμένης στο Χρηματιστήριο Αθηνών Εταιρεία Ανάπτυξης και Αξιοποίησης Ακινήτων. Διατέλεσε Μεταδιδακτορικός Ερευνητής Αστικού Δικαίου στη Νομική...

Σύχρονα και κρίσιμα θέματα της συνταγματικής νομολογίας του ελεγκτικού συνεδρίου

ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ & ΘΕΜΕΛΙΩΔΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ / ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

Η αναγκαστική ομοδικία στην πολιτική δίκη, 2η έκδ.,
send