Τι είναι η αποποίηση κληρονομιάς;

Τι Είναι η Αποποίηση Κληρονομιάς;

Η αποποίηση κληρονομιάς είναι το δικαίωμα του κληρονόμου να αρνηθεί την κληρονομιά που του έχει παραχωρηθεί.

Αυτό μπορεί να συμβεί όταν η κληρονομιά περιέχει χρέη ή υποχρεώσεις που ο κληρονόμος δεν επιθυμεί να αναλάβει.

Στην Ελλάδα, το δικαίωμα αποποίησης κληρονομιάς είναι κατοχυρωμένο και ρυθμίζεται από τη νομοθεσία, προσφέροντας μια λύση σε περιπτώσεις όπου η κληρονομιά είναι περισσότερο επιβαρυντική παρά ωφέλιμη.

Νομικό Πλαίσιο και Χρονικά Όρια:

Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, η αποποίηση της κληρονομιάς πρέπει να γίνει μέσα σε τέσσερις μήνες από τη στιγμή που ο κληρονόμος μαθαίνει για την κληρονομιά.

Αν ο κληρονόμος διαμένει στο εξωτερικό, η προθεσμία αυξάνεται στους δώδεκα μήνες. Η αποποίηση γίνεται με επίσημη δήλωση στο αρμόδιο ειρηνοδικείο, και μόλις καταχωρηθεί, είναι οριστική και μη αναστρέψιμη.

Σημαντικά σημεία:

• Προθεσμία αποποίησης: Τέσσερις μήνες για όσους διαμένουν στην Ελλάδα και δώδεκα μήνες για κατοίκους εξωτερικού.
• Επίσημη διαδικασία: Απαιτείται δήλωση στο ειρηνοδικείο.
• Μη αναστρέψιμη ενέργεια: Μετά την αποποίηση, ο κληρονόμος δεν μπορεί να ανακτήσει το δικαίωμα του στην κληρονομιά.

Γιατί να Αποποιηθεί Κάποιος μια Κληρονομιά;

Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους ένας κληρονόμος μπορεί να επιλέξει την αποποίηση. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η κληρονομιά περιλαμβάνει οικονομικά χρέη που ο κληρονόμος δεν θέλει ή δεν μπορεί να αναλάβει. Άλλοι λόγοι μπορεί να είναι η ύπαρξη πολυάριθμων κληρονόμων που περιπλέκουν τη διαδικασία ή η επιθυμία του κληρονόμου να απομακρυνθεί από οικογενειακές διαμάχες.

Κύριοι λόγοι αποποίησης:

• Η κληρονομιά περιέχει χρέη που υπερβαίνουν την αξία των περιουσιακών στοιχείων και ο κληρονόμος δεν επιθυμεί να αναλάβει χρέη της κληρονομιάς.
• Πολύπλοκη διαδικασία: Η ύπαρξη πολλών κληρονόμων μπορεί να δυσκολέψει την κατανομή της κληρονομιάς.
• Οικογενειακές διαφωνίες: Ο κληρονόμος επιλέγει να μείνει εκτός της διαδικασίας για προσωπικούς λόγους.
• Ο κληρονόμος επιλέγει το μερίδιό του να μεταβιβασθεί σε άλλα μέλη της οικογένειας.

Διαδικασία Αποποίησης Κληρονομιάς:

Η αποποίηση κληρονομιάς απαιτεί ορισμένα βήματα. Ο κληρονόμος πρέπει να προσκομίσει έγγραφα που αποδεικνύουν την κληρονομική σχέση με τον αποθανόντα, καθώς και τη δήλωση αποποίησης που καταθέτει στο ειρηνοδικείο. Μετά την κατάθεση της δήλωσης, η αποποίηση είναι οριστική.

Βήματα της διαδικασίας:

1. Συγκέντρωση εγγράφων: Πιστοποιητικό θανάτου του αποθανόντα, έγγραφα που αποδεικνύουν την κληρονομική σχέση.

2. Υποβολή δήλωσης: Κατάθεση της δήλωσης αποποίησης στο ειρηνοδικείο.

3. Οριστικότητα της αποποίησης: Μετά την καταχώρηση της δήλωσης, η αποποίηση δεν μπορεί να αναιρεθεί.

Ποιοι Είναι οι Επόμενοι Κληρονόμοι;

Όταν ένας κληρονόμος αποποιηθεί την κληρονομιά, το δικαίωμα αυτό μεταβιβάζεται στους επόμενους κληρονόμους. Για παράδειγμα, αν ένας γονέας αποποιηθεί μια κληρονομιά, τα παιδιά του γίνονται οι επόμενοι κληρονόμοι και αποκτούν το δικαίωμα αποδοχής ή αποποίησης. Αυτή η διαδικασία συνεχίζεται μέχρι να γίνει αποδεκτή η κληρονομιά ή να εξαντληθούν οι κληρονόμοι.

Αλυσίδα κληρονομίας:

• Μεταβίβαση δικαιώματος: Αν ο πρώτος κληρονόμος αποποιηθεί, το δικαίωμα περνά στους επόμενους.
• Διαδοχική αποποίηση: Κάθε επόμενος κληρονόμος μπορεί να αποποιηθεί με τη σειρά του.
• Τελική αποδοχή: Η κληρονομιά γίνεται δεκτή από τον κληρονόμο που δεν την αποποιείται.

Συνέπειες της Αποποίησης:

• Η αποποίηση ισχύει για το σύνολο της κληρονομιάς (δεν μπορεί κάποιος να αποποιηθεί μέρος αυτής). Ο κληρονόμος χάνει το δικαίωμα σε οποιοδήποτε περιουσιακό στοιχείο ή περιουσία του αποθανόντα, ενώ ταυτόχρονα απελευθερώνεται από οποιοδήποτε χρέος ή υποχρέωση.
• Η κληρονομιά μεταβιβάζεται στον επόμενο κατά σειρά κληρονόμο, ο οποίος έχει επίσης το δικαίωμα να αποποιηθεί.
• Αν αποποιηθούν όλοι οι κληρονόμοι, η περιουσία καταλήγει στο Δημόσιο.

Ειδικές Περιπτώσεις:

• Ανήλικοι κληρονόμοι: Η αποποίηση πρέπει να γίνει με άδεια του Ειρηνοδικείου.

Οι ανήλικοι δεν μπορούν να αποποιηθούν αυτόνομα την κληρονομιά τους. Χρειάζεται δικαστική άδεια, που υποβάλλεται από τον νόμιμο κηδεμόνα του ανηλίκου. Η διαδικασία αυτή εξασφαλίζει ότι η απόφαση είναι προς το συμφέρον του ανηλίκου και ότι δεν θα βρεθεί με ανεπιθύμητες οικονομικές υποχρεώσεις στο μέλλον.

• Εκπρόθεσμη αποποίηση: Αν παρέλθει η προθεσμία, ο κληρονόμος μπορεί να προσπαθήσει να αποδείξει ότι δεν είχε γνώση της κληρονομιάς, κάτι που είναι δύσκολο και απαιτεί καλή νομική υποστήριξη.

Διαδικασία αποποίησης για ανήλικους:

• Αίτηση δικαστικής άδειας: Ο νόμιμος κηδεμόνας αιτείται άδεια για αποποίηση εκ μέρους του ανηλίκου.
• Έγκριση δικαστηρίου: Το δικαστήριο αξιολογεί αν η αποποίηση είναι προς το συμφέρον του ανηλίκου.
• Τελική απόφαση: Μετά την έγκριση, η αποποίηση είναι έγκυρη.

Συχνές Ερωτήσεις:

Ακολουθούν ορισμένες συχνές ερωτήσεις και χρήσιμες συμβουλές για όσους σκέφτονται την αποποίηση:

• Πόσο κοστίζει η αποποίηση; Το κόστος εξαρτάται από τα δικαστικά τέλη και τυχόν νομικές υπηρεσίες που μπορεί να χρειαστείτε.
• Μπορώ να ανακαλέσω την αποποίηση; Όχι, η αποποίηση είναι μη αναστρέψιμη μετά την καταχώρησή της.
• Πρέπει να συμβουλευτώ δικηγόρο; Συνιστάται, καθώς ένας δικηγόρος μπορεί να σας καθοδηγήσει και να διασφαλίσει ότι η διαδικασία γίνεται σωστά και εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών.
• Πώς θα αξιολογήσω την περιουσία και τα χρέη της ? Αν τα περιουσιακά στοιχεία είναι πολλά και μπερδεμένα, συνιστάται και η συμβουλή λογιστών για την αξιολόγηση των χρεών.

Συμβουλή: Πριν αποφασίσετε την αποποίηση, ελέγξτε με οικονομικό σύμβουλο ή λογιστή, αν υπάρχουν περιουσιακά στοιχεία που μπορεί να αξίζουν την αποδοχή της κληρονομιάς.

Συμπέρασμα:

Η αποποίηση κληρονομιάς είναι μια σοβαρή απόφαση με νομικές και οικονομικές προεκτάσεις, η οποία μπορεί να προστατεύσει τον κληρονόμο από ανεπιθύμητα χρέη και υποχρεώσεις.

Είναι μια απόφαση που πρέπει να ληφθεί με προσοχή και να βασιστεί σε καλή γνώση της νομοθεσίας και των δικαιωμάτων.

Βίκυ Λαδάκη​

Δικηγόρος-Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια

Τατάκη 41-16675-Γλυφάδα-Αθήνα

Τηλ.210-9350760, Κιν.+306972312415

email:lawfirm@vickyladaki.com

www.vickyladaki.com