Αλλαγή κύριου ονόματος θετού τέκνου - Διόρθωση ληξιαρχικής πράξης ονοματοδοσίας (ΕιρΙλίου 34/2019)
Αλλαγή ονόματος τέκνου, καθώς ήταν ξενικό και διέγειρε υπόνοιες περί της ιδιότητας του τέκνου ως θετού, γεγονός που αντιβαίνει στη μυστικότητα της υιοθεσίας
Με την υπ' αριθμ. 34/2019 απόφασή του το Ειρηνοδικείο Ιλίου διέταξε την διόρθωση της ληξιαρχικής πράξης γέννησης ανήλικου θετού τέκνου ως προς το κύριο όνομά του.
Σύμφωνα με το δικαστήριο, η διόρθωση αυτή κρίθηκε αναγκαία, καθώς το αρχικό κύριο όνομα του τέκνου ήταν ξενικό και δεν έχει καμία απολύτως σχέση με την οικογένειά της. Ως εκ τούτου, διεγείρει υπόνοιες περί της ιδιότητας του τέκνου ως θετού, γεγονός που αντιβαίνει στη μυστικότητα της υιοθεσίας και ενέχει τον κίνδυνο να πληροφορηθεί το ανήλικο ότι τυγχάνει θετό τέκνο από τρίτους και σε χρόνο μη κατάλληλο για την ψυχική του υγεία.
Απόσπασμα της απόφασης
Το κύριο όνομα του ατόμου αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο αναγνώρισης και ταυτοποίησής του, χαρακτηρίζει την αστική του κατάσταση και το συνοδεύει σε όλο το δημόσιο και κοινωνικό του βίο και, με την έννοια αυτή, αποτελεί χαρακτηριστικό στοιχείο της προσωπικότητάς του, που ενδιαφέρει τη δημόσια τάξη και ασφάλεια.
Η συνταγματική προστασία της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας (άρθρο 5§1), επιβάλλει, σε περιπτώσεις δυσμενών επιπτώσεων του ονόματος επί του προσώπου που το φέρει, το δικαίωμα στο φερόμενο πρόσωπο, ή σε αυτούς που το επιμελούνται νομίμως έως την ενηλικίωσή του, να ζητήσει δικαστικώς τη διόρθωση της ληξιαρχικής πράξης της ονοματοδοσίας του, κατ’ εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 13§ 1 του Ν. 344/1976 και με τη διαδικασία του άρθρου 782 Κ.Πολ.Δ.
Ως εξαίρεση από τον κανόνα του αμετάβλητου του ονόματος, η διόρθωση της ονοματοδοσίας, πρέπει να ανταποκρίνεται σε εξαιρετικές προϋποθέσεις, δηλαδή η αιτούμενη μεταβολή θα πρέπει να αίρει κωλύματα στην ανάπτυξη της προσωπικότητας, που αντικειμενικά η χρήση του υπό διόρθωση ονόματος, ιδίως όταν προκαλεί σύγχυση στις κοινωνικές του σχέσεις, όπως συμβαίνει όταν το κύριο όνομα προσομοιάζει με επώνυμο (ΜΠρΧίου 175/1990 ΑρχΝ 1990/680) ή είναι άσχετο με τα ονόματα της οικογένειας του (ΜΠρΘεσσαλ 20438/2010 επί ονοματοδοσίας τέκνου από τη φυσική του μητέρα, πριν την υιοθεσία του).
Περαιτέρω, από τις διατάξεις του άρθρου 1565 παρ. 1 ΑΚ, όπως τροποποιήθηκαν με τη διάταξη του άρθρου 18 του ν. 3719/2008, προκύπτει ότι ο θετός γονέας έχει την ευχέρεια (με την επιφύλαξη της παρ. 2 του ίδιου ως άνω άρθρου) κατά τη δίκη της υιοθεσίας να προσθέσει στο κύριο όνομα του θετού τέκνου και άλλο κύριο όνομα, ενώ εντός ενός έτους από την συντέλεση της υιοθεσίας δύναται να ζητήσει από το Δικαστήριο, εφόσον το επιθυμεί και τούτο συνάδει προς το συμφέρον του τέκνου, την απάλειψη του κυρίου ονόματος που έφερε το υιοθετούμενο προ της υιοθεσίας, ώστε να παραμείνει μόνον το κύριο όνομα που προστέθηκε κατά την υιοθεσία.
Επιβάλλεται δε από το συμφέρον του τέκνου η κατά τα ως άνω απάλειψη του κυρίου ονόματος του, ιδίως εάν αυτό (το τέκνο) προ της υιοθεσίας έφερε όνομα το οποίο ηχεί ξένο προς την κοινωνική πραγματικότητα, παραπέμποντας στην καταγωγή του, προδίδοντας έτσι την υιοθεσία και παραβιάζοντας την μυστικότητά της.
Η ανωτέρω άποψη που υιοθετεί το παρόν Δικαστήριο συμπορεύεται προς την απρόθεσμη (έως την ενηλικίωση του ανηλίκου υιοθετούμενου) δυνατότητα διόρθωσης της ληξιαρχικής πράξης γέννησης ανηλίκου θετού τέκνου, δια της αλλαγής του κυρίου ονόματος του από τους θετούς γονείς του (άρθρο 782 παρ. 3 και 1 ΚΠολΔ), ως ασκούντων αυτοδικαίως από τη συντέλεση της υιοθεσίας τη γονική αυτού μέριμνα (άρθρα 1566 εδ. α' ΑΚ και 64 παρ. 1 ΚΠολΔ).
Δείτε αναλυτικά την απόφαση στο dsanet.gr