Αναλυτικά το νέο σχέδιο νόμου για τα ΑΕΙ: «Νέοι Ορίζοντες στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα: Ενίσχυση της ποιότητας, της λειτουργικότητας και της σύνδεσης των ΑΕΙ με την κοινωνία και άλλες διατάξεις»
Σε δημόσια διαβούλευση το νομοσχέδιο με 345 άρθρα - Τι προβλέπεται για τις εκλογές των φοιτητικών συλλόγων και το Συμβούλιο των φοιτητών
Σε δημόσια διαβούλευση τέθηκε το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων με τίτλο «Νέοι Ορίζοντες στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα: Ενίσχυση της ποιότητας, της λειτουργικότητας και της σύνδεσης των ΑΕΙ με την κοινωνία και άλλες διατάξεις».
Σύμφωνα με το αρμόδιο Υπουργείο, το σχέδιο νόμου εισάγει ένα σύνολο νέων ρυθμίσεων που αφορά στον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, τον εκσυγχρονισμό του Δ.Ο.Α.Τ.Α.Π. και κωδικοποιεί το υφιστάμενο πλαίσιο που αφορά στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ειδικότερα, στο σχέδιο νόμου περιλαμβάνονται ρυθμίσεις ιδίως για τα εξής ζητήματα:
Ι) Ενίσχυση της λειτουργικότητας και της αποδοτικότητας των ΑΕΙ:
– Εισαγωγή νέου μοντέλου διακυβέρνησης στα ΑΕΙ με στόχο την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας, της συλλογικότητας στη λήψη αποφάσεων, της αυτονομίας, της διαφάνειας και της λογοδοσίας, καθώς και για την αποτελεσματικότερη υλοποίηση του στρατηγικού σχεδίου των ΑΕΙ.
– Θέσπιση αναπτυξιακών εργαλείων για την αναβάθμιση των ΑΕΙ, όπως η σύνταξη πολυετούς σχεδίου στρατηγικού σχεδιασμού, σχεδίου ψηφιακού μετασχηματισμού, σχεδίου αειφόρου ανάπτυξης, σχεδίου ισότιμης πρόσβασης των ΑμεΑ και ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στα ΑΕΙ, η υλοποίηση των οποίων θα παρακολουθείται συστηματικά.
– Εκσυγχρονισμός του πλαισίου λειτουργίας των Ειδικών Λογαριασμών Κονδυλίων Έρευνας για την υποστήριξη της ερευνητικής δραστηριότητας των μελών Δ.Ε.Π. με στόχο τη μείωση της γραφειοκρατίας κατά τη διαχείριση ερευνητικών έργων.
– Νέο πλαίσιο για το πειθαρχικό δίκαιο των μελών Δ.Ε.Π., Ε.Ε.Π., Ε.ΔΙ.Π., Ε.Τ.Ε.Π. και λοιπού διδακτικού προσωπικού.
ΙΙ) Αναβάθμιση της ποιότητας των ΑΕΙ
– Εκσυγχρονισμός των προγραμμάτων σπουδών κάθε κύκλου και προαγωγή της διεπιστημονικότητας μέσω της παροχής πρόσθετων δυνατοτήτων: ίδρυση κοινών και διπλών προπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών στο πλαίσιο συνεργασίας μεταξύ Τμημάτων του ίδιου ή άλλου Α.Ε.Ι. της ημεδαπής και Ιδρυμάτων αλλοδαπής, διοργάνωση περισσοτέρων προπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών ανά Τμήμα εφόσον έχουν διαθέσιμους πόρους και υλικοτεχνική υποδομή, διοργάνωση προγραμμάτων σπουδών δευτερεύουσας κατεύθυνσης (minor degrees), αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών στη διδασκαλία.
– Πιστοποίηση όλων των προγραμμάτων σπουδών πριν την έναρξη λειτουργίας τους και περιοδική πιστοποίηση στο πλαίσιο της ακαδημαϊκής μονάδας στην οποία εντάσσονται, από την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης με στόχο την προαγωγή της ποιότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης και της παραγόμενης έρευνας.
– Κινητικότητα των φοιτητών, παροχή δυνατοτήτων παρακολούθησης μαθημάτων από άλλα προγράμματα σπουδών του Α.Ε.Ι. με στόχο τη διεύρυνση των οριζόντων των φοιτητών και την προαγωγή της διεπιστημονικότητας.
– Εισαγωγή νέου συστήματος εκλογής και εξέλιξης Μελών Δ.Ε.Π. με στόχο τη θωράκιση της αξιοκρατίας, της διαφάνειας και της αριστείας, την αντιμετώπιση παθογενειών που αναδείχτηκαν από την εφαρμογή του έως σήμερα ισχύοντος πλαισίου, αλλά και την επιτάχυνση των διαδικασιών εκλογής και εξέλιξης.
– Ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού που παρέχει ερευνητικό και διδακτικό έργο μέσω της δημιουργίας νέων επιλογών απασχόλησης για Επισκέπτες Καθηγητές, Επισκέπτες Ερευνητές, Ερευνητές επί θητεία, Συνεργαζόμενους Καθηγητές, Εντεταλμένους Διδάσκοντες, σύσταση θέσεων για ερευνητές που λαμβάνουν χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας (European Research Council/ERC) με στόχο την αναβάθμιση του παραγόμενου διδακτικού και ερευνητικού έργου από τις ακαδημαϊκές μονάδες και τις λοιπές ερευνητικές και ακαδημαϊκές δομές των ΑΕΙ και την ανάπτυξη συνεργασιών με φορείς της αλλοδαπής
ΙΙΙ) Προώθηση της σύνδεσης με την κοινωνία:
– Εισαγωγή ολοκληρωμένου πλαισίου για την παροχή υπηρεσιών των πανεπιστημιακών εργαστηρίων και αναβάθμιση του ρόλου των Κέντρων Επιμόρφωσης και Δια Βίου Μάθησης με στόχο τη συνεισφορά προς την κοινωνία αλλά και την προσέλκυση πρόσθετων εσόδων για τα Πανεπιστήμια.
– Εισαγωγή ρυθμίσεων για την αξιοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων, την παραγωγή καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών, τη διασύνδεση των φοιτητών με την αγορά εργασίας και υποστήριξη για την ίδρυση νεοφυών επιχειρήσεων φοιτητών (start-ups), την εισαγωγή νέου πλαισίου για την οργάνωση και λειτουργία των Εταιρειών Αξιοποίησης και Διαχείρισης της Περιουσίας των Α.Ε.Ι.
IV) Εκσυγχρονισμός ΔΟΑΤΑΠ
– Νέο πλαίσιο για την οργάνωση και λειτουργία του ΔΟΑΤΑΠ που στοχεύει στην απλοποίηση της διαδικασίας ακαδημαϊκής αναγνώρισης τίτλων σπουδών από Ιδρύματα της αλλοδαπής με στόχο τη μείωση της γραφειοκρατίας και την αποτελεσματικότερη εξυπηρέτηση των πανεπιστημίων και του πολίτη σε θέματα αναγνώρισης τίτλων σπουδών από Ιδρύματα της αλλοδαπής.
Μεταξύ άλλων, το νομοσχέδιο προβλέπει:
Άρθρο 42 Ανάδειξη εκπροσώπων φοιτητών σε όργανα των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων
1. Οι εκπρόσωποι των φοιτητών στη Συνέλευση του Τμήματος αναδεικνύονται από το σύνολο των φοιτητών των προγραμμάτων σπουδών πρώτου, δεύτερου και τρίτου κύκλου του Τμήματος σύμφωνα με την παρ. 2. Η θητεία των εκπροσώπων των φοιτητών στη Συνέλευση του Τμήματος είναι ετήσια. Ως προγράμματα σπουδών πρώτου και δεύτερου κύκλου λογίζονται αυτά που οργανώνονται αποκλειστικά 70 από το Τμήμα ή σε συνεργασία του Τμήματος με άλλα Τμήματα του ίδιου ή άλλου Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος (Α.Ε.Ι.), εφόσον το Τμήμα αναλαμβάνει τη διοικητική τους υποστήριξη.
2. Η ψηφοφορία των εκπροσώπων των φοιτητών στη Συνέλευση του Τμήματος είναι άμεση και μυστική. Η εκλογική διαδικασία διεξάγεται αποκλειστικά ηλεκτρονικά μέσω του ειδικού πληροφοριακού συστήματος με την ονομασία «Ψηφιακή Κάλπη ΖΕΥΣ» της ανώνυμης εταιρείας του Ελληνικού Δημοσίου με την επωνυμία «Εθνικό Δίκτυο Υποδομών Τεχνολογίας και Έρευνας Α.Ε.» (Ε.Δ.Υ.Τ.Ε. Α.Ε.). Η εκλογή των εκπροσώπων πραγματοποιείται από ενιαίο ψηφοδέλτιο που περιλαμβάνει το σύνολο των υποψήφιων φοιτητών ανά κύκλο σπουδών.
3. Το σώμα των εκλεκτόρων για την ανάδειξη των εκπροσώπων των φοιτητών στη Συνέλευση του Τμήματος απαρτίζεται από: α) το σύνολο των φοιτητών των προγραμμάτων σπουδών πρώτου κύκλου του Τμήματος, που δεν έχουν υπερβεί την ανώτατη διάρκεια φοίτησης σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 34 του ν. 4777/2021 (Α΄ 25), β) το σύνολο των φοιτητών Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών (Π.Μ.Σ.) του Τμήματος, που δεν έχουν υπερβεί την ελάχιστη διάρκεια του προγράμματος σπουδών, σύμφωνα με την απόφαση ίδρυσής του, και γ) το σύνολο των υποψήφιων διδακτόρων του Τμήματος που δεν έχουν συμπληρώσει τρία (3) έτη από την εγγραφή τους.
4. Η προκήρυξη των εκλογών για την ανάδειξη των εκπροσώπων των φοιτητών πραγματοποιείται από τον Πρόεδρο του Τμήματος το αργότερο έως την 30ή Σεπτεμβρίου κάθε έτους. Αν δεν τηρηθεί η ανωτέρω προθεσμία, η αρμοδιότητα της προκήρυξης περιέρχεται στον Πρύτανη του Α.Ε.Ι. Ο Πρόεδρος του Τμήματος ή ο Πρύτανης, κατά περίπτωση, μεριμνά για την ανάρτηση της προκήρυξης στον διαδικτυακό τόπο του Τμήματος και λαμβάνει κάθε άλλο αναγκαίο μέτρο για τη μεγαλύτερη δυνατή δημοσιοποίηση της προκήρυξης στους φοιτητές του Τμήματος.
5. Δικαίωμα υποβολής υποψηφιότητας για τη θέση του εκπροσώπου των φοιτητών στη Συνέλευση του Τμήματος έχουν όλοι οι φοιτητές των προγραμμάτων σπουδών πρώτου, δεύτερου και τρίτου κύκλου, υπό την προϋπόθεση ότι κατά τη διάρκεια της προκηρυσσόμενης θητείας δεν υπερβαίνουν την ελάχιστη διάρκεια του προγράμματος σπουδών σύμφωνα με την απόφαση ίδρυσής του. Ειδικά, οι υποψήφιοι διδάκτορες του Τμήματος, έχουν δικαίωμα υποβολής υποψηφιότητας υπό την προϋπόθεση ότι κατά τη διάρκεια της προκηρυσσόμενης θητείας δεν συμπληρώνεται η ελάχιστη διάρκεια των τριών (3) ετών από την εγγραφή τους. Οι υποψηφιότητες υποβάλλονται από τους ενδιαφερόμενους προς τη Γραμματεία του Τμήματος, εντός της προθεσμίας που ορίζεται από την προκήρυξη, η οποία δεν δύναται να είναι μικρότερη των δεκαπέντε (15) ημερών.
6. Την ευθύνη διεξαγωγής της εκλογικής διαδικασίας έχει τριμελής εφορευτική επιτροπή, με ισάριθμα αναπληρωματικά μέλη, που αναδεικνύονται με επιμέλεια του Προέδρου του Τμήματος, μέσω 71 ηλεκτρονικής κλήρωσης μεταξύ του συνόλου των φοιτητών της παρ. 3, από την οποία εξαιρούνται όσοι έχουν υποβάλει υποψηφιότητα για τη θέση του εκπροσώπου. Εάν τα μέλη της εφορευτικής επιτροπής που κληρώθηκαν αρνηθούν ή κωλύονται να ασκήσουν τα καθήκοντά τους, η διαδικασία επαναλαμβάνεται.
7. Κάθε εκλογέας δύναται να επιλέξει έως δύο (2) υποψηφίους από τους φοιτητές προγραμμάτων σπουδών πρώτου κύκλου και έναν (1) υποψήφιο ανά δεύτερο και τρίτο κύκλο σπουδών. Ως εκπρόσωποι εκλέγονται αυτοί που έλαβαν τον μεγαλύτερο αριθμό ψήφων έως τη συμπλήρωση του αριθμού των εκλόγιμων θέσεων και σε κάθε περίπτωση ένας (1) από κάθε κύκλο σπουδών, εφόσον είχαν υποβληθεί υποψηφιότητες και για τους τρεις κύκλους σπουδών. Αναπληρωματικοί εκπρόσωποι εκλέγονται οι λοιποί υποψήφιοι κατά τη σειρά του αριθμού των ψήφων που έλαβαν κατά την εκλογική διαδικασία. Εάν υπάρχει ισοψηφία μεταξύ των υποψηφίων διενεργείται ηλεκτρονική κλήρωση μεταξύ αυτών που ισοψήφησαν.
8. Η διαδικασία του παρόντος εφαρμόζεται και για τη διαδικασία ανάδειξης των εκπροσώπων φοιτητών στις Συνελεύσεις των Μονοτμηματικών Σχολών και την ευθύνη για την προκήρυξη των εκλογών έχει ο Κοσμήτορας.
9. Οι εκπρόσωποι των φοιτητών στις Κοσμητείες των Σχολών του Α.Ε.Ι. αναδεικνύονται μεταξύ των εκπροσώπων φοιτητών που αναδείχτηκαν στις Συνελεύσεις των Τμημάτων της Σχολής από το σύνολο των εκπροσώπων φοιτητών των Συνελεύσεων των Τμημάτων με αναλογική εφαρμογή του παρόντος άρθρου και την ευθύνη για την προκήρυξη των εκλογών έχει ο Κοσμήτορας.
Άρθρο 43 Συμβούλιο Φοιτητών
1. Σε κάθε Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα (Α.Ε.Ι.) συστήνεται Συμβούλιο Φοιτητών, το οποίο αποτελείται από το σύνολο των εκπροσώπων των φοιτητών που συμμετέχει στις Κοσμητείες των Σχολών του Α.Ε.Ι. Η θητεία του Συμβουλίου Φοιτητών είναι ετήσια.
2. Με επιμέλεια του Πρύτανη του Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος (Α.Ε.Ι.), εντός δέκα (10) ημερών από την ολοκλήρωση της εκλογικής διαδικασίας των εκπροσώπων των φοιτητών στις Συνελεύσεις των Τμημάτων συγκαλείται σε συνεδρίαση το σύνολο των εκλεγέντων εκπροσώπων των φοιτητών στις Συνελεύσεις των Τμημάτων για τη συγκρότηση του Συμβουλίου Φοιτητών του Α.Ε.Ι.
3. Κατά την πρώτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Φοιτητών εκλέγεται με μυστική ψηφοφορία, η οποία διεξάγεται ηλεκτρονικά μέσω του ειδικού πληροφοριακού συστήματος με την ονομασία «Ψηφιακή Κάλπη ΖΕΥΣ» της ανώνυμης εταιρείας του Ελληνικού Δημοσίου με την επωνυμία «Εθνικό Δίκτυο Υποδομών Τεχνολογίας και Έρευνας Α.Ε.» (Ε.Δ.Υ.Τ.Ε. Α.Ε.), ο Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Φοιτητών, ο οποίος αναπληρώνει τον Πρόεδρο αν απουσιάζει ή κωλύεται.
4. Το Συμβούλιο Φοιτητών εκπροσωπεί τους φοιτητές των προγραμμάτων σπουδών πρώτου, δεύτερου και τρίτου κύκλου του Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος (Α.Ε.Ι.) και λειτουργεί ως σύνδεσμος επικοινωνίας των φοιτητών με τα όργανα διοίκησης του Α.Ε.Ι. Ειδικότερα, το Συμβούλιο Φοιτητών έχει τις ακόλουθες αρμοδιότητες:
α) εισηγείται προς τα όργανα διοίκησης του Α.Ε.Ι. θέματα σχετικά με: αα) τη φοιτητική μέριμνα, αβ) τη βελτίωση των συνθηκών εκπαίδευσης των φοιτητών, αγ) τη βελτίωση της ποιότητας των προγραμμάτων σπουδών του Α.Ε.Ι. και αδ) τη λήψη μέτρων για την ισότιμη πρόσβαση φοιτητών – Ατόμων με Αναπηρία (ΑμεΑ) και με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στις εκπαιδευτικές και ερευνητικές δραστηριότητες του Α.Ε.Ι.,
β) εκλέγει τους εκπροσώπους στα όργανα διοίκησης του Α.Ε.Ι., καθώς και στα λοιπά όργανα και τις επιτροπές που προβλέπεται η εκπροσώπηση φοιτητών του Α.Ε.Ι.,
γ) υποβάλει προτάσεις προς το Συμβούλιο Διοίκησης και τη Σύγκλητο για τη διαμόρφωση της στρατηγικής της εκπαίδευσης και της έρευνας του Α.Ε.Ι.,
δ) εισηγείται προς τον Πρύτανη του Α.Ε.Ι. την υλοποίηση προγραμμάτων, δράσεων, σεμιναρίων, ενημερωτικού χαρακτήρα εκδηλώσεων και άλλων συναφών δραστηριοτήτων και πρωτοβουλιών, σε συνεργασία με φορείς του δημόσιου τομέα όπως αυτός οριοθετείται στην περ. α) της παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 4270/2014 (Α΄143) ή κοινωνικούς φορείς, σε θέματα που αφορούν στη φοιτητική κοινότητα,
ε) συνεργάζεται με τα όργανα διοίκησης, το διδακτικό και διοικητικό προσωπικό του Α.Ε.Ι. για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων των φοιτητών,
στ) ασκεί κάθε άλλη αρμοδιότητα που καθορίζεται στον εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας του Α.Ε.Ι.
5. Η εκλογική διαδικασία για την ανάδειξη των εκπροσώπων στα όργανα διοίκησης του Α.Ε.Ι., καθώς και σε λοιπά συλλογικά όργανα και επιτροπές του Α.Ε.Ι. όπου προβλέπεται η εκπροσώπηση φοιτητών σύμφωνα με την περ. β) της παρ. 4 διεξάγεται αποκλειστικά ηλεκτρονικά μέσω του ειδικού πληροφοριακού συστήματος με την ονομασία «Ψηφιακή Κάλπη ΖΕΥΣ» της Ε.Δ.Υ.Τ.Ε. Α.Ε. Δικαίωμα συμμετοχής έχουν μόνο τα μέλη του Συμβουλίου Φοιτητών.
Δείτε αναλυτικά το σχέδιο νόμου.