Χρηματική ικανοποίηση λόγω ψυχικής οδύνης από το θάνατο μέλους της Χρυσής Αυγής κατόπιν τρομοκρατικής επίθεσης (ΔΠρΑθ 7880/2021)

Το Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών απέρριψε αγωγή περί χρηματικής ικανοποίησης προς αποκατάσταση ψυχικής οδύνης από το θάνατο μέλους της Χρυσής Αυγής και συγγενούς των εναγόντων, μετά από τρομοκρατική επίθεση κατά των γραφείων του κόμματος, καταλήγοντας στην κρίση πως δεν στοιχειοθετείται παράνομη πράξη ή παράλειψη των οργάνων του Ελληνικού Δημοσίου που να θεμελιώνει ευθύνη αυτού, κατά τα άρθρα 105 του ΕισΝΑΚ και 932 του ΑΚ  (ΔΠρΑθ 7880/2021).

Πιο συγκεκριμένα, το περιστατικό έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια πολιτικής εκδήλωσης στα γραφεία της Τ.Ο. Βορείων Προαστίων, χωρίς ωστόσο να έχει προηγηθεί γνωστοποίηση αυτής στο Α.Τ. Ηρακλείου Αττικής για τη λήψη αυξημένων μέτρων ασφαλείας, όπως συνηθιζόταν σε άλλες περιπτώσεις. Λίγες μέρες αργότερα, δημοσιεύθηκε σε ηλεκτρονική εφημερίδα προκήρυξη, μέσω της οποίας η υπογράφουσα αυτήν τρομοκρατική οργάνωση ανέλαβε την ευθύνη για την ένδικη ένοπλη επίθεση. Κατόπιν αίτησης που κατέθεσαν οι ενάγοντες ενώπιον του Πρωτοδικείου Αθηνών και μετά την αξιολόγηση ιδίως της αστυνομικής διερεύνησης του περιστατικού, πράγματι η ενέργεια αυτή, εξαιτίας της οποίας επήλθε ο θάνατος του συγγενούς των εναγόντων, χαρακτηρίσθηκε τρομοκρατική.

Το δικαστήριο  διαπίστωσε πως τα γραφεία της Χ.Α., όπου πραγματοποιήθηκε η ένδικη δολοφονική επίθεση, λόγω του προορισμού τους, αποτελούσαν «ευπαθή στόχο» κατά την έννοια του άρθρου 70 παρ. 1 του π.δ/τος 141/1991.

Σύμφωνα με το σκεπτικό του δικαστηρίου, ήδη από τις αρχές του έτους 2013, ακόμα περισσότερο δε μετά τη δολοφονία του Π.Φ. από μέλη της Χρυσή Αυγής, τόσο η Γ.Α.Δ.Α. όσο και η Δ/νση Αστυνομίας Βορειοανατολικής Αττικής, προέβησαν, βάσει ειδικού επιχειρησιακού σχεδιασμού, στη λήψη πληθώρας προληπτικών μέτρων, με σκοπό την αποτροπή και τον περιορισμό τυχόν έκνομων επεισοδίων πλησίον των συγκεκριμένων γραφείων, αξιοποιώντας μάλιστα προς τούτο το σύνολο των υφιστάμενων αστυνομικών δυνάμεων.

Εξάλλου, τα όργανα του εναγομένου δεν υπέπεσαν σε παρανομία λόγω της αντικατάστασης του διαταχθέντος μέτρου της εικοσιτετράωρης φρούρησης των ως άνω γραφείων με επανδρωμένο περιπολικό όχημα, από το μέτρο της ουσιαστικής επιτήρησης αυτών, μέσω τακτικών διελεύσεων αστυνομικών οργάνων. Τούτο διότι, τα αρμόδια όργανα διαθέτουν διακριτική ευχέρεια να επιλέξουν, κατ’ εφαρμογή των οριζόμενων στο άρθρο 70 παρ. 3 και 4 του π.δ/τος 141/1991 κριτηρίων, μεταξύ φρούρησης και επιτήρησης ως μέσου προστατευτικής φύλαξης ενός ευπαθούς στόχου, απορριπτομένου του ισχυρισμού των εναγόντων περί πρόωρης άρσης του μέτρου αυτού.

Περαιτέρω, κάθε φορά που το Α.Τ. Ηρακλείου ενημερωνόταν από την Τ.Ο. Βορείων Προαστίων της Χρυσής Αυγής ότι θα πραγματοποιούνταν εκδήλωση στα γραφεία της, διαμόρφωνε επιπρόσθετα μέτρα αστυνομικής προστασίας αυτών, σε συνεργασία με το Τμήμα Ασφαλείας Ηρακλείου. Ωστόσο, εν προκειμένω, η Τ.Ο. Βορείων Προαστίων δεν είχε ενημερώσει το Α.Τ. σχετικά με την ύπαρξη προγραμματισμένης εκδήλωσης στα γραφεία της. Ελλείψει, λοιπόν, σχετικού αιτήματος των ενδιαφερομένων, αλλά και ειδικών λόγων ασφαλείας δεδομένης της απουσίας ενδείξεων κινδύνου, το Α.Τ. δεν ήταν υποχρεωμένο να παρέχει φρούρηση των γραφείων τη συγκεκριμένη ημέρα. 

Απορριπτέος κρίθηκε και ο ισχυρισμός των εναγόντων ότι το Α.Τ. Ηρακλείου όφειλε να γνωρίζει ότι την συγκεκριμένη ημέρα, όπως κάθε Παρασκευή, πραγματοποιούταν στα εν λόγω γραφεία η εβδομαδιαία συνάθροιση μελών και οπαδών του κόμματος. Τούτο διότι, όπως προκύπτει από τα σχετικά ενημερωτικά σημειώματα, οι εκδηλώσεις της Τ.Ο. λάμβαναν μεν χώρα κατά κανόνα Δευτέρα ή Παρασκευή, ωστόσο αφενός όχι αδιαλείπτως και αφετέρου με διαφορετική διάρκεια, έτσι ώστε και η ίδια η Τ.Ο. Βορείων Προαστίων να κρίνει κάθε φορά αναγκαία την αποστολή σχετικής ενημέρωσης προς το οικείο Α.Τ..

Περαιτέρω, το δικαστήριο έκρινε ότι το Α.Τ. Ηρακλείου κατέβαλε την επιμέλεια που επιβαλλόταν, στο πλαίσιο της άσκησης των καθηκόντων του, προς διασφάλιση της ασφάλειας των ως άνω γραφείων, χωρίς να τίθεται ζήτημα κακής χρήσης της διακριτικής ευχέρειας που διέθετε ως προς τον καθορισμό της συχνότητας των διελεύσεων αυτών. Σε κάθε δε περίπτωση, ακόμα και αν είχε πραγματοποιηθεί διέλευση αστυνομικού οργάνου από τα εν λόγω γραφεία την ημέρα του ένδικου συμβάντος, αυτή θα είχε διενεργηθεί ενδεχομένως σε ανύποπτο χρόνο και, ως εκ τούτου, δεν θα ήταν ικανή και πρόσφορη, κατά τα δεδομένα της κοινής πείρας και τη συνήθη πορεία των πραγμάτων, να αποτρέψει την ένδικη επίθεση, η οποία εκδηλώθηκε αιφνιδιαστικά, χωρίς προηγούμενη σταδιακή κλιμάκωση.

Τέλος, το αρμόδιο για την πρόληψη και καταστολή τρομοκρατικών επιθέσεων τμήμα της ΕΛ.ΑΣ. επιλήφθηκε αμέσως της έρευνας σχετικά με την ένδικη δολοφονική επίθεση, ενώ από κανένα στοιχείο της δικογραφίας δεν προέκυψε η δυνατότητα πρόβλεψης της συγκεκριμένης τρομοκρατικής ενέργειας, απορριπτομένου του ισχυρισμού των εναγόντων περί ολιγωρίας του συγκεκριμένου τμήματος.

Δείτε το απόσπασμα της απόφασης στο adjustice.gr.