Η προστασία του απορρήτου των επικοινωνιών: Ενημερωτικό υλικό από την Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών

Με αφορμή τον Ευρωπαϊκό Μήνα για την Ασφάλεια στον Κυβερνοχώρο, η Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ) παρέχει χρήσιμες πληφορορίες για την ασφάλεια δικτύων και πληροφοριών.

Συγκεκριμένα, η ΑΔΑΕ παρέχει πρόσβαση σε μία συλλογή με ιστοσελίδες στις οποίες μπορείτε να ενημερωθείτε για το απόρρητο των επικοινωνιών, των ταχυδρομικών υπηρεσιών καθώς την ασφάλεια δικτύων και πληροφοριών  με πληροφοριακό υλικό που έχει αναρτηθεί στο διαδίκτυο από την ΑΔΑΕ καθώς και από οργανισμούς, φορείς, υπουργεία,  ανεξάρτητες αρχές, παρόχους υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών και θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 

Ο Οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Ασφάλεια Δικτύων και Πληροφοριών (ENISA) δρομολόγησε επισήμως τον ευρωπαϊκό μήνα για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο (ECSM) την 1η Οκτωβρίου 2014.

Η ΑΔΑΕ συμμετέχει στην προωθητική αυτή εκστρατεία της ΕΕ που προάγει στους πολίτες την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο με δράσεις όπως η δημιουργία αυτού του ενημερωτικού διαδικτυακού κόμβου για το απόρρητο των επικοινωνιών, των ταχυδρομικών υπηρεσιών καθώς την ασφάλεια δικτύων και πληροφοριών.

Επίσης, η ΑΔΑΕ ανταποκρινόμενη στην αναγκαιότητα να ενημερωθούν οι χρήστες και συνδρομητές ηλεκτρονικών επικοινωνιών σε θέματα ασφάλειας και προστασίας του απορρήτου των επικοινωνιών τους, μετά και από ειδική υπόδειξη της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, εκπόνησε και ανάρτησε στο διαδικτυακό της τόπο ενημερωτικό έντυπο στο οποίο επισημαίνονται κίνδυνοι που απειλούν σήμερα την ασφάλεια των επικοινωνιών και προτείνονται μέτρα αυτοπροστασίας που θα πρέπει να λαμβάνουν οι πολίτες για την προστασία του απορρήτου των επικοινωνιών τους. 

Η προταστασία του απορρήτου των επικοινωνιών

Με το έντυπο αυτό η Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ) απευθύνεται σε συνδρομητές και χρήστες υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών με σκοπό να προσφέρει ενημέρωση σχετικά με βασικά μέτρα αυτοπροστασίας που θα πρέπει να εφαρμόζουν για την ασφάλεια του απορρήτου των επικοινωνιών τους.

Στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες, σύμφωνα με τη νομοθεσία, απόρρητα θεωρούνται:

• Το περιεχόμενο της επικοινωνίας (περιεχόμενο τηλεφωνικών κλήσεων, ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και γενικά οποιασδήποτε επικοινωνίας φωνής, εικόνας, δεδομένων).
• Η ταυτότητα του καλούντος και του καλουμένου.
• Η ταυτότητα του αποστολέα και του παραλήπτη ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
• Τα δεδομένα θέσης της τερματικής συσκευής (γεωγραφικός εντοπισμός).

Η προστασία του απορρήτου σε κάθε μορφής επικοινωνία αποτελεί συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα και νόμος ορίζει τις εγγυήσεις υπό τις οποίες η δικαστική αρχή δεν δεσμεύεται από το απόρρητο για λόγους εθνικής ασφάλειας ή για τη διακρίβωση ιδιαίτερα σοβαρών εγκλημάτων (άρθρο 19 του Συντάγματος).

Η διαδικασία για τη νόμιμη άρση του απορρήτου καθορίζεται λεπτομερώς στην ισχύουσα νομοθεσία (Ν.2225/1994, Ν.3115/2003, Ν.3674/2008, Ν.3917/2011, ΠΔ47/2005).

Η παραβίαση του απορρήτου των επικοινωνιών είναι ποινικό αδίκημα. Στη νομοθεσία (άρθρο 370Α του Ποινικού Κώδικα, Ν.3674/2008, Ν.3115/2003, όπως ισχύει) προβλέπονται αυστηρές ποινικές κυρώσεις έναντι φυσικών προσώπων (έως 10 ετής κάθειρξη).

Εξάλλου, η παραβίαση της νομοθεσίας περί απορρήτου των επικοινωνιών επισύρει την επιβολή διοικητικών κυρώσεων έναντι παρόχων ηλεκτρονικών επικοινωνιών (σύσταση, χρηματικό πρόστιμο, ανάκληση του δικαιώματος παροχής υπηρεσιών), από την ΑΔΑΕ και άλλες Δημόσιες Αρχές. Επομένως, κάθε χρήστης υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών μπορεί, εάν παραβιάζεται το απόρρητο της επικοινωνίας του, να προσφεύγει στα δικαστήρια, πολιτικά ή/και ποινικά, για ικανοποίησή του.

Η ΑΔΑΕ εξετάζει καταγγελίες για παραβίαση του απορρήτου των επικοινωνιών και απαντά σε ερωτήματα σχετικά με το απόρρητο. Πληροφορίες για την υποβολή καταγγελίας, καθώς και για τη νομοθεσία που αφορά το απόρρητο υπάρχουν στον σύνδεσμο «Συχνές ερωτήσεις και απαντήσεις για τον πολίτη» της ΑΔΑΕ: www.adae.gr/online-ypiresies/erotiseis-gia-polites.

Οι καταγγελίες και τα ερωτήματα υποβάλλονται ταχυδρομικώς ή αυτοπροσώπως (στη διεύθυνση: Ιερού Λόχου 3, Μαρούσι 151 24, Αθήνα), με τηλεομοιοτυπία (fax) στον αριθμό +30 210 6387666, καθώς και ηλεκτρονικά (www.adae.gr) ή μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ( info@adae.gr).

Καταγγελίες που σχετίζονται με ζητήματα προσωπικών δεδομένων υποβάλλονται στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (http://www.dpa.gr), ενώ για ζητήματα που αφορούν σε χρεώσεις λογαριασμού ηλεκτρονικών επικοινωνιών, αρμόδια είναι η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (http://www.eett.gr).

Η νομοθεσία επίσης καλύπτει την προστασία του απορρήτου των ηλεκτρονικών επικοινωνιών στους χώρους εργασίας, σε περίπτωση που οι εργαζόμενοι χρησιμοποιούν συνδέσεις εσωτερικών δικτύων επικοινωνιών.

Η άρση του απορρήτου των τηλεφωνικών συνδιαλέξεων και της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας των εργαζομένων μπορεί να γίνει μόνο υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις και υπό τις εγγυήσεις του Νόμου.

Δείτε αναλυτικά το έντυπο εδώ και το portal της ΑΔΑΕ εδώ.