Κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας για τον πόλεμο στην Ουκρανία, επικύρωση συμβολαιογραφικής πράξης πώλησης ακινήτου που ανήκει σε ρωσική εταιρεία και δίκαιο ΕΕ (απόφαση ΔΕΕ)
Απαγόρευση άμεσης ή έμμεσης παροχής υπηρεσιών νομικών συμβουλών στη ρωσική κυβέρνηση ή σε νομικά πρόσωπα, οντότητες ή φορείς που έχουν την έδρα τους στη Ρωσία – Εξαίρεση για την παροχή υπηρεσιών οι οποίες είναι απολύτως αναγκαίες για τη διασφάλιση της πρόσβασης σε δικαστικές, διοικητικές ή διαιτητικές διαδικασίες σε κράτος μέλος
Επιμέλεια: Γεώργιος Π. Κανέλλος
Με τη δημοσιευθείσα στις 05.09.2024 απόφασή του, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) αποφάνθηκε ότι ένας συμβολαιογράφος δεν παραβιάζει τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας όταν επικυρώνει την πώληση ακινήτου που ανήκει σε μη απαριθμούμενη ρωσική εταιρεία.
Σύμφωνα με το ΔΕΕ, με την επικύρωση, ο συμβολαιογράφος δεν παρέχει νομικές συμβουλευτικές υπηρεσίες, αλλά ενεργεί ανεξάρτητα και αμερόληπτα στο πλαίσιο καθήκοντος που του έχει ανατεθεί από το Κράτος.
Ιστορικό της υπόθεσης
Συμβολαιογράφος στο Βερολίνο (Γερμανία) αρνήθηκε να επικυρώσει σύμβαση πώλησης διαμερίσματος που βρίσκεται στο Βερολίνο και ανήκει σε ρωσική εταιρεία. Κατά τον εν λόγω συμβολαιογράφο, δεν μπορεί να αποκλειστεί ότι η επικύρωση αυτή παραβιάζει την απαγόρευση παροχής νομικών συμβουλευτικών υπηρεσιών σε νομικά πρόσωπα εγκατεστημένα στη Ρωσία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση εισήγαγε την εν λόγω γενική απαγόρευση το 2022 με σκοπό να αυξήσει την πίεση προς τη Ρωσία για να τερματίσει τον επιθετικό πόλεμο κατά της Ουκρανίας.
Το περιφερειακό δικαστήριο του Βερολίνου υπέβαλε σχετικά ερωτήματα στο Δικαστήριο.
Απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Με την απόφασή του αυτή, το Δικαστήριο απάντησε ότι η επικύρωση από συμβολαιογράφο σύμβασης πώλησης ακινήτου που ανήκει σε νομικό πρόσωπο εγκατεστημένο στη Ρωσία δεν εμπίπτει στην απαγόρευση παροχής νομικών συμβουλευτικών υπηρεσιών σε ένα τέτοιο πρόσωπο.
Με την επικύρωση, ο γερμανός συμβολαιογράφος ασκεί, ανεξάρτητα και αμερόληπτα, δημόσιο λειτούργημα που του έχει ανατεθεί από το κράτος. Δεν φαίνεται να παρέχει, πέραν αυτής της επικύρωσης, νομικές συμβουλές που αποσκοπούν στην προώθηση των ειδικών συμφερόντων των διαδίκων.
Εξάλλου, ούτε τα καθήκοντα που εκτελεί ο γερμανός συμβολαιογράφος για την εκτέλεση επικυρωμένου συμβολαίου πώλησης ακινήτου (όπως η μεταβίβαση του ποσού του τιμήματος αγοράς στον πωλητή, η διαγραφή των βαρών πτου εν λόγω ακινήτου και η καταχώριση της μεταβίβασης της κυριότητας στο κτηματολόγιο) δεν φαίνεται να περιλαμβάνουν την παροχή νομικών συμβουλών.
Επιπλέον, ο διερμηνέας που ενεργεί στο πλαίσιο της συμβολαιογραφικής επικύρωσης δεν παρέχει νομικές συμβουλές, οπότε οι υπηρεσίες του δεν εμπίπτουν στην επίμαχη απαγόρευση.
Γίνεται υπόμνηση ότι η διαδικασία εκδόσεως προδικαστικής αποφάσεως παρέχει στα δικαστήρια των κρατών μελών τη δυνατότητα να υποβάλουν στο Δικαστήριο, στο πλαίσιο της ένδικης διαφοράς της οποίας έχουν επιληφθεί, ερώτημα σχετικό με την ερμηνεία του δικαίου της Ένωσης ή με το κύρος πράξεως οργάνου της Ένωσης. Το Δικαστήριο δεν αποφαίνεται επί της διαφοράς που εκκρεμεί ενώπιον του εθνικού δικαστηρίου. Στο εθνικό δικαστήριο εναπόκειται να επιλύσει τη διαφορά αυτή, λαμβάνοντας υπόψη την απόφαση του Δικαστηρίου. Η απόφαση αυτή δεσμεύει, ομοίως, άλλα εθνικά δικαστήρια ενώπιον των οποίων ανακύπτει παρόμοιο ζήτημα.
Το πλήρες κείμενο της απόφασης είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα CURIA