Πρόστιμα για παραβάσεις του ΚΒΣ - αρχή της αναδρομικής εφαρμογής της ηπιότερης κύρωσης (ΔΠΑ Α1024/2022)

Απορρίφθηκε από το Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών προσφυγή κατά αποφάσεων του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ., με τις οποίες επιβλήθηκαν σε βάρος της προσφεύγουσας εταιρείας πρόστιμα για παραβάσεις συνιστάμενες (α) στη μη καταχώριση και την ανακριβή καταχώριση στοιχείων εξόδου στα τηρούμενα βιβλία, (β) στη μη καταχώριση στοιχείων εισόδου στα τηρούμενα βιβλία, (γ) στην έκδοση ελλιπών και ανακριβών στοιχείων, σε εφαρμογή του άρθρου 5 του Ν. 2523/1997 (ΔΠΑ Α1024/2022) .

Όσον αφορά στην αρχή της αναδρομικής εφαρμογής της ηπιότερης διοικητικής κύρωσης για παράβαση της φορολογικής νομοθεσίας, το δικαστήριο επεσήμανε ότι ο ευμενέστερος ή μη για τους φορολογούμενους χαρακτήρας του νεότερου νόμου που προβλέπει κύρωση για ορισμένη φορολογική παράβαση δεν κρίνεται γενικώς, αλλά ενόψει της συγκεκριμένης περίπτωσης κατόπιν αφ’ ενός, σύγκρισης όλων των σχετικών νομοθετικών ρυθμίσεων διοικητικού δικαίου που αφορούν στο χρονικό διάστημα από τη διάπραξη της διοικητικής παράβασης έως και την εκδίκαση της υπόθεσης από το διοικητικό δικαστήριο, αφ’ ετέρου εξέτασης ποια από τις ρυθμίσεις αυτές, εφαρμοζόμενη στο σύνολό της, άγει, κατ’ εκτίμηση των συνθηκών της υπόθεσης, στην ελαφρύτερη διοικητική κύρωση.

Σε κάθε δε περίπτωση, η ανωτέρω αρχή δεν έχει πεδίο εφαρμογής, όταν ο νεότερος νόμος είτε δεν είναι συγκρίσιμος με τον προηγούμενο όσον αφορά την προβλεπόμενη διοικητική παράβαση ή κύρωση (λ.χ. σε περίπτωση μεταβολής της φύσης των προβλεπόμενων κυρώσεων) είτε συνδέεται αναπόσπαστα με τη θέσπιση νέου, ουσιωδώς διαφορετικού κανονιστικού πλαισίου ουσιαστικών ή διαδικαστικών υποχρεώσεων του φορολογούμενου (λ.χ. σε περίπτωση κατάργησης για το μέλλον της οικείας ουσιαστικής ή διαδικαστικής υποχρέωσης.

Εν προκειμένω, το δικαστήριο απέρριψε τον λόγο προσφυγής, σύμφωνα με τον οποίο στην περίπτωση της προσφεύγουσας πρέπει να ακυρωθούν τα επιβληθέντα πρόστιμα Κ.Β.Σ. διότι εφαρμοστέα είναι η διάταξη του άρθρου 3 του Ν. 4337/2015 (με την οποία καταργήθηκαν οι παρ. 1 και 2 του άρθρου 55 Ν. 4174/2013, οι οποίες είχαν καταργήσει το άρθρο 5 Ν. 2523/1997), ως ερειδόμενος επί εσφαλμένης προϋπόθεσης. Και τούτο, διότι οι αποδιδόμενες παραβάσεις δεν αφορούν την έκδοση ή λήψη εικονικών στοιχείων ή νόθευση αυτών, ούτε την απόκρυψη συναλλαγής, όπως εσφαλμένως υπέλαβε η προσφεύγουσα εταιρεία, προκειμένου να τύχουν, ενδεχομένως, εφαρμογής οι ανωτέρω μεταγενέστερες διατάξεις, αλλά πρόκειται για τυπικές παραβάσεις του Κ.Β.Σ..

Κρίθηκε πως οι επίμαχες διατάξεις του άρθρου 5 παρ. 8 (περ. γ΄ και δ΄) και παρ. 9 του Ν. 2523/1997, βάσει των οποίων επιβλήθηκαν τα επίδικα πρόστιμα, τα οποία δεν συνδέονται με την αξία της συναλλαγής, δεν είναι συγκρίσιμες με αυτές του άρθρου 55 του Κ.Φ.Δ. και τις διατάξεις του Ν. 4337/2015, δοθέντος ότι οι μεταγενέστερες διατάξεις αφορούν διαφορετικές παραβάσεις από τις επίδικες, που επέσυραν πρόστιμα βάσει της αξίας της αποκρυβείσας συναλλαγής, υπό το καθεστώς του Ν. 2523/1997.

Ούτε δε η διάταξη του άρθρου 54 του Κ.Φ.Δ. περί επιβολής κυρώσεων για διαδικαστικές παραβάσεις μπορεί να θεωρηθεί διάδοχη των επίμαχων ως άνω διατάξεων, αναφορικά με τις επίδικες παραβάσεις. Και τούτο διότι η διάταξη αυτή συνδέεται αναπόσπαστα με τη θέσπιση νέου, ουσιωδώς διαφορετικού κανονιστικού πλαισίου διαδικαστικών υποχρεώσεων του φορολογούμενου αρχικώς, με τον Κ.Φ.Α.Σ. και εν συνεχεία με τα «Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα», και, ως εκ τούτου, δεν απηχεί διαφορετική εκτίμηση του νομοθέτη ως προς τον πρόσφορο και αναγκαίο χαρακτήρα των διοικητικών κυρώσεων που προβλέπονταν υπό το προγενέστερο νομοθετικό καθεστώς.

Συνεπώς, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μεταγενέστερες διατάξεις τόσο του Κ.Φ.Δ. όσο και του Ν. 4337/2015 δεν είναι συγκρίσιμες με τις επίμαχες του Ν. 2523/1997, όσον αφορά τις επίδικες παραβάσεις του Κ.Β.Σ., το δικαστήριο κατέληξε πως δεν βρίσκει, εν προκειμένω, έδαφος εφαρμογής η αρχή της αναδρομικής εφαρμογής της ελαφρύτερης διοικητικής κύρωσης για παράβαση της φορολογικής νομοθεσίας.

Δείτε την περίληψη της απόφασης στο adjustice.gr.