Δικαστική συμπαράσταση

Σύμφωνα με το Νόμο, η ηλικία δεν είναι το μόνο κριτήριο για το αν ένα πρόσωπο είναι ικανό για δικαιοπραξία. Είναι δηλαδή δυνατόν ακόμα κι ένας ενήλικος, εξαιτίας κάποιας πνευματικής, ψυχικής ή σωματικής ανωμαλίας να μη μπορεί να φροντίσει τις υποθέσεις του και να χρειάζεται κάποιον «συμπαραστάτη» για να τον βοηθά. Η έννοια της ανωμαλίας είναι ευρεία και μπορεί να περιλαμβάνει από ψυχικές διαταραχές και σωματικές αναπηρίες έως τοξικομανία και ασωτία, ενώ τη σοβαρότητά τους κρίνει το δικαστήριο.

Για να τεθεί ούτως ή άλλως ένα πρόσωπο σε δικαστική συμπαράσταση απαιτείται δικαστική απόφαση, την έκδοση της οποίας έχει δικαίωμα να ζητήσει ο ίδιος ο πάσχων, ο/η σύζυγος, οι γονείς, τα τέκνα ή ακόμα να ζητηθεί αυτεπαγγέλτως από εισαγγελέα.

Υπάρχουν δύο τύποι δικαστικής συμπαράστασης:

α. Στερητική δικαστική συμπαράσταση υπάρχει όταν ορίζεται αντιπρόσωπος για όλες (πλήρης) ή κάποιες (μερική) από τις δικαιοπραξίες στις οποίες μπορεί να προβεί ο πάσχων.

β. Επικουρική δικαστική συμπαράσταση υπάρχει όταν ορίζεται από το δικαστήριο ένα πρόσωπο ως συμπαραστάτης, ο οποίος επιβάλλεται να δώσει από πριν τη συναίνεσή του για όλες (πλήρης) ή κάποιες (μερική) από τις δικαιοπραξίες στις οποίες μπορεί να προβεί ο πάσχων.

Ως συμπαραστάτης μπορεί να οριστεί ελεύθερα από το δικαστήριο οποιοδήποτε πρόσωπο άνω των 16 ετών, με πλήρη δικαιοπρακτική ικανότητα και χωρίς σύνδεση με τυχόν παροχή ψυχικής θεραπείας προς τον πάσχοντα. Ενδεχόμενη προτίμηση του ίδιου του πάσχοντα έχει προτεραιότητα.

Η διαδικασία λαμβάνει χώρα ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου του τόπου διαμονής του πάσχοντος, ενώ με απόφαση του ίδιου δικαστηρίου μπορεί η δικαστική συμπαράσταση και να αρθεί αν εκλείψουν οι λόγοι που τη δικαιολογούν.