logo-print

Όσα πρέπει να γνωρίζετε για την νέα Οδηγία για το εμπορικό απόρρητο

Με ποιον τρόπο προστατεύονται η ελευθερία πληροφόρησης, οι δημοσιογράφοι και οι καταναλωτές;

20/05/2016

16/11/2017

H διεθνής δικαιοδοσία διασυνοριακών διάφορων εταιριών κατά τον κανονισμό 1215/2012 - ΠΠΠ Νο 7 -
Διεθνής Εμπορική Διαιτησία Τόμος ΙΙ

Όπως σας ενημερώσαμε πριν λίγες μέρες, μέσα στον Απρίλιο ψηφίστηκε η νέα Οδηγία για το Εμπορικό Απόρρητο, μετά από τρία χρόνια επεξεργασίας και διαμαχών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Η νέα Οδηγία έχει προκαλέσει πλήθος συζητήσεων σχετικά με το ποιος είναι ο κύριος σκοπός της και το αν προστατεύονται επαρκώς οι πληροφοριοδότες και την ελευθερία πληροφόρησης και του Τύπου.

Γιατί κρίθηκε απαραίτητη μια νέα Οδηγία για την προστασία του Εμπορικού Απορρήτου;

Σύμφωνα με το euractiv.com, η Οδηγία στοχεύει αναμφισβήτητα στην αποτελεσματική προστασία του εμπορικού απορρήτου και την εναρμόνιση των νομοθεσιών των κρατών – μελών σε αυτόν τον τομέα.

Τα εμπορικά μυστικά έχουν καθοριστική σημασία για την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας και του ανταγωνισμού, επομένως ένα αποτελεσματικό πλαίσιο προστασίας είναι απαραίτητο για την παροχή κινήτρων για καινοτομία και ανάπτυξη.

Μια στις τέσσερις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις έπεσε θύμα κλοπής εμπορικών μυστικών το 2013 και παρόλο που ήταν κυρίως οι πολυεθνικές που πίεσαν την Κομισιόν για τη διαμόρφωση ενός νέου νομικού πλαισίου, αυτό αναμένεται να είναι περισσότερο επωφελές για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες είχαν μικρότερη ευχέρεια να ανταποκριθούν στην περιπλοκότητα της προηγούμενης ενωσιακής νομοθεσίας.

Πώς θα προστατευθούν αποτελεσματικά η ελευθερία πληροφόρησης και οι δημοσιογράφοι;

Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, Ευρωβουλευτές εξέφρασαν επανειλημμένα την ανησυχία τους για τις επιπτώσεις που θα μπορούσε να έχει η νέα οδηγία στην ελευθερία πληροφόρησης και του Τύπου.

Διαβάστε επίσης: Είναι η νέα οδηγία της ΕΕ για τα εμπορικά μυστικά το τέλος της εταιρικής διαφάνειας;

Η αρχική πρόταση του 2013 προέβλεπε αρκετούς περιορισμούς των συγκεκριμένων δικαιωμάτων, επιτρέποντας μόνο τη «θεμιτή» άσκηση τους.

Οι πολλές αντιδράσεις οδήγησαν σε βελτίωση του κειμένου της Οδηγίας, η οποία πλέον προβλέπει ότι επιτρέπονται εξαιρέσεις στην προστασία του εμπορικού απορρήτου στο πλαίσιο άσκησης του δικαιώματος στην ελευθερία έκφρασης και πληροφόρησης, όπως αυτό ορίζεται στον Χάρτη των θεμελιωδών Δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης και της ελευθερίας του πλουραλισμού των ΜΜΕ.

Επομένως, κάθε δημοσιογράφος που θα εκθέτει εμπιστευτικές πληροφορίες με θεμιτό και επαγγελματικό τρόπο θα απαλλάσσεται από την ποινική δίωξη.

Τι προβλέπεται για την προστασία των πληροφοριοδοτών;

Η προστασία των πληροφοριοδοτών είναι λιγότερο ολοκληρωμένη, σε σύγκριση με την προστασία των δημοσιογράφων, καθώς δεν προβλέπεται αυτόματη προστασία από την ποινική δίωξη για την αποκάλυψη εμπορικών μυστικών.

Αυτό, μάλιστα, αποτελεί ένα από τα κυριότερα σημεία (μαζί με τις διαφορές που εντοπίζονται στις διάφορες μεταφράσεις του κειμένου) στο οποίο εστιάζει την κριτική του το EDRi.

Κάθε πληροφοριοδότης θα πρέπει να αποδείξει επαρκώς στο δικαστήριο ότι οι πράξεις του είχαν ως στόχο την αποκάλυψη παραπτώματος, ατασθαλίας ή παράνομης δραστηριότητας με σκοπό την προστασία του δημοσίου συμφέροντος, προκειμένου να του παρασχεθεί προστασία.

Αλλά η αποτελεσματικότερη προστασία των πληροφοριοδοτών δεν ήταν δυνατή, καθώς δεν έχει διαμορφωθεί ακόμα ένα νομικό πλαίσιο στο δίκαιο της ΕΕ που να ορίζει το στάτους του πληροφοριοδότη, ενώ από τα 28 κράτη μέλη μόνο τα 5 έχουν ψηφίσει νομοθεσία για την προστασία τους.

Θα επιτρέπει η νέα Οδηγία στις εταιρείες να αποκρύπτουν δυσμενείς πληροφορίες από τους καταναλωτές;

Αυτό αποτέλεσε ένα ακόμα κύριο σημείο τριβής, καθώς πολλές φορές εταιρίες επικαλούνται το εμπορικό τους απόρρητο, προκειμένου να μην αποκαλύψουν σημαντικές πληροφορίες για το συμφέρον και την προστασία των καταναλωτών.

Για παράδειγμα, πολλοί υποστηρίζουν ότι είναι η προστασία του εμπορικού απορρήτου που επιτρέπει σε μια πολυεθνική, την Monsanto, να μην αποκαλύψει έρευνες για το αν μια ουσία, το ζιζανιοκτόνο glyphosate, είναι καρκινογόνα.

Στην πραγματικότητα, όμως, το εμπορικό απόρρητο δεν επιτρέπει σε μια εταιρία να κρατάει κρυφά τα στοιχεία μια μελέτης, καθώς οι δημόσιες αρχές μπορούν να λάβουν μέτρα, ώστε να υποχρεωθεί η εταιρία να παράσχει τις πληροφορίες για λόγους δημόσιας υγείας, οι οποίες μπορεί στη συνέχεια να κοινοποιηθούν στις αρμόδιες διοικητικές αρχές.

Τέλος, η Οδηγία προβλέπει ότι το εμπορικό απόρρητο δεν μπορεί να αξιοποιηθεί με τρόπο που επηρεάζει τα θεμελιώδη δικαιώματα, όπως η επισιτιστική ασφάλεια και η προστασία των καταναλωτών.

Δείτε την Οδηγία 2016/943 εδώ.

Η αστική ευθύνη του οδικού μεταφορέα κατά τη CMR
Δικαστικός Έλεγχος της Συνταγματικότητας των Νόμων και Ερμηνεία του Συντάγματος

Ευάγγελος Βενιζέλος

ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ & ΘΕΜΕΛΙΩΔΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ / ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ