Έρχονται νέοι κανόνες για τις τηλεπικοινωνίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Επιμέλεια: Γεώργιος Π. Κανέλλος

Οι πολίτες της ΕΕ θα έχουν πρόσβαση σε δίκτυο 5G το αργότερο έως το 2020 και θα δουν το κόστος των διεθνών κλήσεων που πραγματοποιούν να μειώνεται, χάρη στην ανεπίσημη συμφωνία που επετεύχθη την Τρίτη, 5-06-2018, μεταξύ των διαπραγματευτών-εκπροσώπων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (ΕΚ) και του Συμβουλίου.

Η εν λόγω ανεπίσημη συμφωνία προβλέπει, μεταξύ άλλων:

• τέλος στις ακριβές διεθνείς κλήσεις
• νέα μέτρα για την προστασία χρηστών smartphones, συμπεριλαμβανομένων επιστροφών ποσού
• υποχρεωτικό σύστημα προειδοποίησης σε έκτακτες περιπτώσεις («αντίστροφο 112»)
• εγκατάσταση δικτύου 5G σε ολόκληρη την ΕΕ για να προωθηθεί η χρήση νέων εφαρμογών  
• η συνδεσιμότητα μαζί με τον ανταγωνισμό στο επίκεντρο του ρυθμιστικού πλαισίου

Ειδικότερα, το ΕΚ και το Συμβούλιο ήρθαν αργά το βράδυ της Τρίτης σε πολιτική συμφωνία αναφορικά με την αναθεώρηση των ενωσιακών κανόνων για τον τομέα των τηλεπικοινωνιών. Ο νέος Ευρωπαϊκός Κώδικας Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών, τον οποίο είχε προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θα ενισχύσει τις επενδύσεις σε δίκτυα υψηλών ταχυτήτων σε ολόκληρη την ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων απομακρυσμένων και αμιγώς αγροτικών περιοχών.

Το ΕΚ και το Συμβούλιο (ως συ-νομοθέτες της Ένωσης) συμφώνησαν ανεπίσημα να μεταρρυθμιστούν οι κανόνες της ΕΕ για τις τηλεπικοινωνίες στοχεύοντας στην προώθηση των αναγκαίων επενδύσεων ώστε η σύνδεση σε δίκτυα 5G να αποτελεί μία πραγματικότητα για όλους τους πολίτες της ΕΕ το αργότερο μέχρι το 2020, στην ενίσχυση της προστασίας των χρηστών και στην εισαγωγή πλαφόν σε δυσανάλογα υψηλά τέλη στις κλήσεις μεταξύ των χωρών της Ένωσης.

Κόστος απομακρυσμένων κλήσεων

Σύμφωνα με την ανεπίσημη συμφωνία, τα τέλη για τις δια-ενωσιακές κλήσεις θα έχουν ως ταβάνι τα 0.19 ευρώ για τις τηλεφωνικές κλήσεις και τα 0.06 ευρώ για τα μηνύματα.  

Αναβαθμισμένη συνδεσιμότητα μέσω δικτύων υψηλών ταχυτήτων

Το μοντέλο συγχρηματοδότησης, το οποίο εισάγει η ανεπίσημη συμφωνία, στοχεύει στη δημιουργία περισσότερο σταθερού και προβλέψιμου επενδυτικού περιβάλλοντος. Ενθαρρύνει τη χρήση των υπαρχουσών τεχνικών υποδομών, όπου αυτό είναι εφικτό, καθώς και τις συμφωνίες μεταξύ των παρόχων, στις περιπτώσεις που αυτές έχουν θετικό αντίκτυπο στον ανταγωνισμό.

Περισσότερη προστασία για τους χρήστες των smartphones

Οι πάροχοι τηλεπικοινωνιών θα πρέπει να χρησιμοποιούν συστήματα κρυπτογράφησης για να αποτρέπουν και να ελαχιστοποιούν τις αρνητικές επιπτώσεις περιστατικών ασφαλείας στους χρήστες.

Μεταξύ των διατάξεων που ενισχύουν τα δικαιώματα των χρηστών, η ανεπίσημη συμφωνία υποχρεώνει τους παρόχους να ειδοποιούν καταναλωτές προκειμένου να τους βοηθούν στον καλύτερο έλεγχο της χρήσης τιμολογηθέντος χρόνου ή όγκου, διασφαλίζει ισότιμη πρόσβαση για τελικούς χρήστες που δυσκολεύονται στη χρήση των ηλεκτρονικών επικοινωνιών λόγω ειδικών δεξιοτήτων, διευκολύνει τους καταναλωτές να συγκρίνουν προσφορές, διευκολύνει τους καταναλωτές να αλλάξουν πάροχο και να λάβουν αποζημίωση σε περίπτωση που ο πάροχος αργεί να ανταποκριθεί στο αίτημα αλλαγής.

Συμβάσεις οι οποίες περιέχουν μία συνεκτική και ευανάγνωστη περίληψη, θα πρέπει να περιλαμβάνουν και πληροφορίες σχετικά με τα δικαιώματα των καταναλωτών σε επιστροφή ποσού και αποζημίωση:

• το δικαίωμα σε επιστροφή οποιουδήποτε υπολειπόμενου ποσού κατόπιν αιτήματος, για καταναλωτές που χρησιμοποιούν προπληρωμένες υπηρεσίες, σε περίπτωση αλλαγής παρόχου,
• τυχόν χρεώσεις εξαιτίας της πρόωρης λύσης της σύμβασης,
• τυχόν συμφωνίες για αποζημίωση και επιστροφή ποσού, οι οποίες εφαρμόζονται σε περίπτωση που η συμβεβλημένη υπηρεσία δεν πληροί τα ποιοτικά επίπεδα ή σε περίπτωση που ο πάροχος δεν ανταποκρίνεται επαρκώς σε ένα περιστατικό ασφαλείας, σε μία απειλή ή αδυναμία.

Ο χρήστης θα πρέπει να διατηρεί το δικαίωμα να μεταφέρει έναν αριθμό σε άλλο πάροχο για τουλάχιστον ένα μήνα μετά τη λήξη του συμβολαίου, εκτός και αν ρητώς αποποιηθεί του δικαιώματος αυτού.

Άλλες διατάξεις υπαγορεύουν την διασφάλιση της πρόσβασης σε συμβατικές υποχρεώσεις και υπηρεσίες εκτάκτου ανάγκης για χρήστες με ειδικές δεξιότητες.

Αντίστροφο 112 για προειδοποίηση σε περίπτωση τρομοκρατικής απειλής

Ένα «αντίστροφο σύστημα 112», το οποίο πρότειναν οι ευρωβουλευτές, θα εγγυάται την αποστολή προειδοποιητικών SMS στους πολίτες σε περίπτωση άμεσων περιστατικών έκτακτης ανάγκης ή καταστροφών, όπως μία τρομοκρατική απειλή ή μία φυσική καταστροφή. Θα υπάρχει ακόμα η δυνατότητα προειδοποίησης μέσω εφαρμογών στα κινητά και τα εργαλεία εύρεσης γεωγραφικής τοποθεσίας θα μπορούν να χρησιμοποιούνται για τον ακριβέστερο γεωγραφικό εντοπισμό αυτού που καλεί. Τα κράτη μέλη θα έχουν 18 μήνες στη διάθεσή τους για να εφαρμόσουν τους νέους κανόνες, μετά την μεταφορά στο εσωτερικό τους δίκαιο.

Δίκτυα 5G στην ΕΕ έως το 2020 

Επιπλέον, αυτή η ανεπίσημη συμφωνία θέτει τις βάσεις για την εξάπλωση δικτύων 5G σε ολόκληρη την Ευρώπη, στα οποία βασίζεται ένας διαρκώς αυξανόμενος αριθμός τομέων και νέων τεχνολογιών ασύρματης επικοινωνίας. Το γεγονός αυτό θα καταστήσει δυνατή τη χρήση πολλών νέων εφαρμογών, από τα συνδεδεμένα οχήματα μέχρι τις «έξυπνες» πόλεις και την ηλεκτρονική ιατρική περίθαλψη.

Η συμφωνία περιλαμβάνει επίσης τις διατάξεις που συμφωνήθηκαν τον Μάρτιο σχετικά με τη διαθεσιμότητα του φάσματος συχνοτήτων για τις ταχύτητες 5G έως το 2020 στην ΕΕ, δηλαδή:

• προβλεψιμότητα για επενδύσεις σε βάθος 20ετίας κατά τις διαδικασίες ανάθεσης του φάσματος,
• έγκαιρη απελευθέρωση του φάσματος,
• οι ρυθμιστικές αρχές θα μπορούν να επέμβουν πιο εύκολα,
• προβλεψιμότητα για όλους τους παράγοντες της αγοράς,
• ενισχυμένη συνεργασία και αξιολόγηση από ειδικούς (peer review) των προγραμματισμένων διαδικασιών ανάθεσης του φάσματος συχνοτήτων.

BEREC – πρωταγωνιστής στην εφαρμογή της αναθεωρημένης νομοθεσίας για της τηλεπικοινωνίες

Η ανεπίσημη συμφωνία αναθέτει στον Φορέα Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών Αρχών για τις Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες (BEREC) τον ρόλο να ενισχύσει την ομοιόμορφη εφαρμογή της νομοθεσίας για τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες σε ολόκληρη την ΕΕ.

Δηλώσεις

Η Pillar del Castillo Vera (Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, Ισπανία), εισηγήτρια του Κώδικα Τηλεπικοινωνιών στην Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας του ΕΚ, δήλωσε: «Η θέση του Ευρωκοινοβουλίου αναφορικά με τον Κώδικα στοχεύει σε ένα περισσότερο προβλέψιμο επενδυτικό περιβάλλον, ενώ παράλληλα προστατεύεται ο ανταγωνισμός. Μαζί με την εξασφάλιση συντομότερου χρόνου για την αγορά των πόρων που προσφέρει το φάσμα συχνοτήτων, αυτή η διάταξη θα απλοποιήσει τη ρυθμιστική επέμβαση και θα διασφαλίσει μεγαλύτερη συνέπεια και προβλεψιμότητα στην ανάθεση των συχνοτήτων του φάσματος, γεγονός το οποίο είναι πρωταρχικής σημασίας για να μπορέσει να ανταποκριθεί η Ευρώπη στις προκλήσεις που ανακύπτουν από την ανάπτυξη των επικοινωνιών που στηρίζονται σε ταχύτητες 5G.» 

Η Dita Charanzová (Συμμαχία Φιλελευθέρων και Δημοκρατών για την Ευρώπη, Τσεχία), εισηγήτρια για τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των καταναλωτών του ΕΚ επί του Κώδικα Τηλεπικοινωνιών, ανέφερε: «Οι φθηνότερες κλήσεις αποτελούν μία νίκη για όλους τους πολίτες της ΕΕ. Ελπίζω αυτό να αποτελέσει το πρώτο βήμα προς μία Ένωση όπου οι εθνικές και οι διεθνείς κλήσεις θα κοστίζουν το ίδιο. Το σύστημα “αντιστρόφου 112" εγγυάται μία ασφαλέστερη Ευρώπη. Ο πολίτες μας έχουν ανάγκη από σαφείς, ορθές και γρήγορες πληροφορίες σε κρίσεις. Το Κοινοβούλιο πέτυχε μία σειρά από άλλα μέτρα για τους καταναλωτές, από την αποζημίωση σε περίπτωση που κάτι πάει στραβά κατά την αλλαγή παρόχου μέχρι τη μεγαλύτερη προστασία για τα άτομα με ειδικές δεξιότητες, και μέχρι την εγγυημένη πρόσβαση σε φθηνή σύνδεση στο διαδίκτυο για όλους.»

Ο Evžen Tošenovský (Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές, Τσεχία), εισηγητής της πρότασης για τον κανονισμό σχετικά με τον BEREC στην Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας του ΕΚ, δήλωσε: «Οι εκσυγχρονισμένοι κανόνες για τις τηλεπικοινωνίες αναθέτουν στον BEREC μία σειρά από νέες αρμοδιότητες. Πιστεύω ότι οι συμφωνημένοι κανόνες αναφορικά με τον BEREC και την Υπηρεσία του BEREC είναι κατάλληλοι προς αυτό το σκοπό, χωρίς να αλλάζουν την ορθή λειτουργική τους δομή. Σε ένα επόμενο βήμα, θα πρέπει διασφαλίσουμε ότι η Υπηρεσία του BEREC είναι επαρκώς στελεχωμένη ούτως ώστε να συνδράμει τα μέγιστα στο έργο των εθνικών ρυθμιστικών αρχών.»

Ο Αντιπρόεδρος της Επιτροπής και αρμόδιος για την Ψηφιακή Ενιαία Αγορά, Andrus Ansip, ανέφερε: «Αυτή η συμφωνία είναι ζωτικής σημασίας για τις διαρκώς αυξανόμενες ανάγκες για σύνδεση στο διαδίκτυο των Ευρωπαίων αλλά και για να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης. Προετοιμάζουμε το έδαφος για την εξάπλωση δικτύου με ταχύτητες 5G σε ολόκληρη την ΕΕ.»

Η Επίτροπος για την Ψηφιακή Οικονομία και Κοινωνία, Mariya Gabriel, πρόσθεσε: «Οι νέοι κανόνες για τις τηλεπικοινωνίες αποτελούν ένα απαραίτητο θεμέλιο για το ψηφιακό μέλλον της Ευρώπης. Μετά από μερικούς μήνες σκληρών διαπραγματεύσεων, ήρθαμε σε συμφωνία για τολμηρούς και ισορροπημένους κανόνες με σκοπό γρηγορότερη πρόσβαση στο φάσμα συχνοτήτων,  καλύτερες υπηρεσίες και περισσότερη προστασία για τους καταναλωτές, καθώς και περισσότερες επενδύσεις σε δίκτυα υψηλών ταχυτήτων.»

Επόμενα βήματα

Μόλις το ΕΚ και το Συμβούλιο εγκρίνουν και επίσημα την εν λόγω ανεπίσημη συμφωνία, τα κράτη μέλη θα έχουν δύο χρόνια στη διάθεσή τους για να μεταφέρουν στο εσωτερικό τους δίκαιο τον Κώδικα για τις Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες.

Ιστορικό

Στη δουλειά, στο σπίτι ή κατά τις μετακινήσεις τους, οι Ευρωπαίοι έχουν προσδοκίες για μία σύνδεση στο Διαδίκτυο γρήγορη και αξιόπιστη. Η ενίσχυση των επενδύσεων σε δίκτυα υψηλών ταχυτήτων αποκτά διαρκώς μεγαλύτερη σημασία για τον τομέα της εκπαίδευσης, της ιατρικής περίθαλψης, της βιομηχανίας ή των μετακινήσεων. Για να ανταποκριθεί σε αυτές τις προκλήσεις και να προετοιμάσει το έδαφος για το ψηφιακό μέλλον της Ευρώπης, η Επιτροπή πρότεινε τον Σεπτέμβριο του 2016 τη θέσπιση ενός Ευρωπαϊκού Κώδικα για τις Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες και ένα κανονισμό για τη λειτουργία του BEREC. Ο Κώδικας θα εκσυγχρονίσει το υπάρχον νομοθετικό πλαίσιο της ΕΕ στον τομέα των τηλεπικοινωνιών, το οποίο αναθεωρήθηκε τελευταία φορά το 2009, θα τονώσει τον ανταγωνισμό μέσω της προσέλκυσης επενδύσεων και θα ενισχύσει την εσωτερική αγορά και τα δικαιώματα των καταναλωτών.  

Σε ένα πρώτο στάδιο, τον Μάρτιο του 2018, το ΕΚ και το Συμβούλιο συμφώνησαν να ξεκινήσει η διαδικασία για τη διαχείριση του φάσματος συχνοτήτων ούτως ώστε να μπορεί να εισαχθεί η ταχύτητα 5G στην ΕΕ.